حجت الاسلام فاضل هیدجی، پژوهشگر تاریخ و سیره اهل بیت با اشاره به جایگاه مسجد در صدر اسلام و در طول دوره شکوفایی تمدن اسلامی به خبرنگار حوزه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان گفت: مساجد در گذشته مرکز مدیریت نظام اسلامی محسوب می شدند و اساسی ترین تصمیمات جامعه اسلامی در مساجد اتخاذ می شد.
وی ادامه داد: اما این نقش مساجد در طول ادوار بعد از صدر اسلام به تدریج کاسته شد و مسجد صرفا در جایگاه محل عبادت شناخته شد، البته بعضا در برخی موارد این کارکرد به مساجد بازگردانده شد و نقش برخی حکومت های دینی و مردمی را در این زمینه نمی توان نادیده انگاشت، برای مثال بعد از وقوع انقلاب اسلامی کارکرد مساجد گسترش یافت به طوری که حتی تا همین اواخر مساجد محل تصمیم گیری در مورد کارهای اجتماعی و عمومی بودند مثلا جمع آوری کمک های مردمی برای ساخت بیمارستان یا کمک برای ساخت مسجد در مسجد صورت می گرفت و فضای معنوی مسجد موجب شده بود که مردم در این زمینه وارد عمل شوند. بنابراین مسجد اجتماع ساز است و بر اساس همین کارکرد می تواند در امورات دیگر جامعه نیز اثر بخش باشد.
هیدجی تصریح کرد: ما می توانیم کارکردهای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسجد را احیا کنیم و این مساله نیازمند آن است که رکن اجتماع ساز مسجد فعال شود که در نتیجه تحقق این امر مسجد تبدیل به ظرفی برای امور اجتماعی می شود که در این رابطه بحث بودجه نیز از مواردی است که باید به آنها توجه شود هرچند که در مرتبه اول اهمیت قرار ندارد.
این محقق با اشاره به تاثیر حمایت و اختصاص بودجه در کارکرد مساجد و نقش دولت در این رابطه اظهار کرد: واقعیت آن است که بسیاری از مساجد نیاز به امکانات دارد و دولت می تواند در این راستا به مساجد یاری رسان باشد اما موضوع دیگر مردمی بودن مساجد است. یعنی موضوعی که بزرگان دینی ما همواره بر آن تاکید داشتند، این مساله تزاحم ایجاد می کند یعنی یک مصلحت ایجاب می کند که دولت مساجد را حمایت مالی کند و مصلحت دیگر ایجاب می کند که دولت در این رابطه اقدامی در راستای حمایت نداشته باشد و مساجد مردمی باشند و اما تجربه نشان داد که استقلال مساجد نتیجه بهتری دارد.
وی در ادامه به دهه تکریم و غبارروبی مساجد اشاره و خاطر نشان کرد: به نظر من در راستای تکریم مسجد اولین قدم تقویت جاذبه های مسجد است که در این رابطه برگزاری دوره های مختلف برای ائمه جماعات اثربخش است یعنی چیزی شبیه به آموزش های ضمن خدمت ، بنابراین ائمه جماعات مساجد باید مرتبا ارتزاق محتوایی شوند و فکر می کنم مرکز ر سیدگی به امور مساجد در این رابطه می تواند فعال تر عمل کند.
حجت الاسلام هیدجی گفت: مسجد به مثابه یک رسانه قدرتمند است، همان طور که رسانه به واسطه تریبون خود می تواند مطالب را به مردم منتقل کند مسجد می تواند از زبان امام جماعت، خطیب و سخنران به گسترش پایه های فکری جامعه کمک کرده و مانند یک رسانه عمل کند و این مساله باید با توجه به سلیقه های مختلف با ظرافت خاصی پیش رود.
وی با اشاره به اینکه مسجد محل حضور عموم مردم است، گفت: باید افراد مختلف با طیف های فکری متفاوت در مساجد تکریم شوند همچنین در این راستا به ویژه باید نسبت به بچه ها رفتار مناسبی داشت چراکه تفاوت نسل جدید با نسل قدیم بعضا باعث شده است که برخی با بچه ها پرخاشگری کنند که پسندیده نیست و از جذب بچه ها به مسجد می کاهد.
حجت الاسلام هیدجی اظهار کرد: هیات امنای مساجد باید به گونه ای برنامه ریزی کنند که حوزه های مختلف فرهنگی و اجتماعی در برنامه های مسجد نمود داشته باشد همچینن به لحاظ رفتاری باید به شکلی باشند که این تصور ایجاد نشود که مسجد در اختیار و از آنِ هیات امنا است بلکه باید شرایط به گونه ای باشد که مردم به خود اجازه دخالت در امور مسجد و نظردهی داشته باشند.
پایان پیام/
نظر شما