آیا تاریخ مصرف اشعار سیدحسن حسینی به پایان رسیده است؟

به گزارش خبرنگار ادبیات شبستان، «اسماعیل امینی» نویسنده کتاب های طنز در این نشست گفت: کتاب «فستیوال خنجر» شامل شعرهایی است که سیدحسن حسینی به چاپ نرسانده بود و دراختیار خانواده حسینی بود. خانم حسینی(همسر سید حسن حسینی) آنها را دراختیار من گذاشت و من آنهایی را که مناسب بود برای این کتاب برگزیدم. همچنین چند مقاله‌ای که درباره طنز سیدحسن نوشته بودم را به آنها اضافه کردم.

وی در باره نگاه سیدحسن حسینی به طنز بیان کرد: نوع نگاهی که حسینی در طنز دارد، برای اهل مطالعه ناشناخته نیست. شعرهای کوتاه موزون که از طریق تیپ‌سازی پیامش را به مخاطب می‌رساند. در این کتاب چهار تیپ عارف، تاجر، زاهد و شاعر وجود دارد که از میان آنها فقط شاعر حالت بینابینی دارد و گاهی صورت معنوی‌اش غالب می‌شود و گاهی گرایشات مادی‌اش.

امینی خاطرنشان کرد: بخش دیگری از شعرهای حسینی است که شعر طنز نیستند و خنده تلخ‌تر و گزنده‌تری دارند. خلاصه‌ای از اندیشه حسینی در یک رباعی او مشهود است که به نظرم می‌آید نگاهی به کلام حضرت علی(ع) در وصف اهل ایمان داشته است. در این کتاب به طور خاص شعرهایی به قصد طنز و انتقاد گفته شده است که اغلب در قالب موزون و چند شعر در قالب سپید است.

تدوینگر کتاب «فستیوال خنجر» در ادامه با اشاره به اینکه حسینی مثل همه کسانی که اهل تفکر هستند به وضعیت انسان انتقاد داشت، گفت: ما دلمان می‌خواهد آنطور که شایسته انسان است زندگی کنیم، اما اوضاع و شرایط نمی‌گذارد و بنابراین تظاهر به بی‌اعتنایی می‌کنیم. طنزنویسی سیدحسن حسینی در واقع به ما یادآوری می‌کند که کارهایی را که نسبت به آنها تظاهر داریم و بی‌اعتنا هستیم را انجام دهیم و در واقع با ملایمت به رفتار ما انتقاد می‌کند.

وی عنوان کرد: طنزنویس خودش را هم‌سطح و هم‌شأن دیگران می‌داند و می‌داند که انسان چه گرفتاری‌هایی دارد و به همین دلیل انسان را دعوت می‌کند که این کتاب را بخواند بدون اینکه در معرض محاکمه‌اش قرار دهد.

امینی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا تاریخ مصرف اشعار حسینی به پایان رسیده یا برای جامعه امروز نیز مصداق دارد؟ گفت: نظام ارزش‌های اخلاقی جامعه تغییری نکرده است، اما مصادیق آن تغییر کرده، به همین دلیل فکر می‌کنم که اصل موضوع کهنه نشده است، چرا که وقتی حافظ می‌خوانیم می‌بینید که اصل موضوع سرجایش است، در واقع نشانه‌ها تغییر کرده، اما مفاهیم تغییر نکرده است.

وی تصریح کرد: اشعار حسینی مصادیقی است اما قابل تعمیم به موارد مشابه نیز هست و کار هنری هم همین است که مصادیق را چنان فرمی بدهد که قابل تعمیم به زمان‌های دیگر شود.

امینی در بخش دیگری از سخنانش درباره زبان شعرهای حسینی بیان کرد: حسینی تحت تأثیر زبان سعدی است، اما خلاقیت او این است که بخشی از طنزآوری او در بلاغت و شیوه استفاده از کلمات و هنروری‌های زبانی‌اش است که ظرافت خاصی را ایجاد می‌کند.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا طنز توسط جوانان جدی گرفته نمی‌شود، بیان کرد: بچه‌های طنزنویس، طنز را جدی نمی‌گیرند چون فکر می‌کنند می‌توان شعر آن را با نظم کمتری نوشت، در حالی که مرحوم صابری می‌گفت «برای برقراری ارتباط با مخاطب، سادگی به معنی شلخته‌گی نیست» و از این منظر این کتاب می‌تواند کمکی باشد که طنزنویسی نیز جدی گرفته شود. طنز فقط در یکجا جدی نیست و آن هم در تطبیق کلام با مفهوم خودش است.

پایان پیام/