به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، "نشست اندیشهای اسلام و جهانیشدن" دقایقی پیش باحضور حجتالاسلام رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی "صدرا" در کانون اندیشه جوانان برگزار شد.
در این نشست، حجتالاسلام رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی "صدرا" با تاکید بر اینکه اسلام ذاتا یک دین جهانی است، گفت: البته همه پیامبران اولوالعزم که دین را به بشر عرضه کردند، برای خود رسالتی جهانی قائل بودند اما در این خصوص رسالت پیامبر اسلام یک موضوع واضح و روشن است. آنچه مهم است اینکه اسلام از همه اموری که برای جهانیشدن نیاز دارد، برخوردار است و پیام اسلام جهانی بوده و ارتباط خاصی با یک منطقه ندارد، بلکه تمام اقوام را تحت پوشش قرار داده و به نیازهای آنها در هر زمان و مکان توجه میکند.
وی افزود: اسلام قادر به استفاده از ابزارهای مختلف برای رساندن پیام خود به جهان است، هر چند خود ابزارهای ویژهای دارد اما در این راستا ابایی در استفاده از دیگر ابزارها ندارد. ازسویی دیگر اسلام برای تحقق پیام خود قدرت دارد و اینطور نیست که در برابر این موضوع سکوت کرده باشد.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی "صدرا" ادامه داد: اساسا بخش عمدهای از پیامهای اسلام وجهه اجتماعی آن است؛ یک دین کامل نمیتواند در امور اجتماعی و سیاسی دخالت نکرده و آن را تنها به دست مردم سپرده و فقط در امور فردی آنها دخالت کند لذا اسلام علاوه بر انتقال پیام قدرت، پیادهسازی آن را نیز برعهده دارد.
وی بااشاره به اینکه انقلاب اسلامی نیز رسالت جهانی برای خود قائل است و خود را محدود به مرزهای جمهوری اسلامی نمیکند، اظهارکرد: اگر مروری بر سخنان امام خمینی(ره) و آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب داشته باشیم، تأیید میکنیم نگاه ایشان به انقلاب، نگاهی جهانی بود که آن را به صراحت ذکر کردند.
حجتالاسلام غلامی مفهوم جهانیشدن اسلام را شکلگیری همگرایی جهانی براساس تفکر و علائق مشترک دانست و گفت: البته غربیها نیز در تعریف جهانیشدن تقریبا همین بیان را دارند؛ اما روش اسلام و انقلاب برای جهانیشدن با روش غرب تفاوت دارد. روش جهانیشدن اسلام، نرم همراه با آزادی و انتخاب آزادانه و عقلانی است. پیامبران الهی و در رأس آنها حضرت محمد(ص) آمدند تا انقلاب فکری در نهاد بشر به وجود آورده و آنها را وادار به تفکر و اندیشه کنند، تا به خود بیایند و زندگیشان را در مسیر الهی قرار دهند.
وی خاطرنشان کرد: طبیعی است در بحث جهانیشدن، روش اسلام نرم است و اسلام فضایی به وجود میآورد تا انسانها اندیشه کرده و دست به انتخاب بزنند.
وی هدف اسلام از جهانیشدن را ایجاد صلح، آرامش، آبادانی جهان و بهرهمندی انسانها از امکانات جهان به شکل عادلانه دانست و عنوان کرد: البته از تمامی این اهداف مهم، مقدمهچینی برای تعالی و دستیابی به حیات طیبه است. هرچند معتقدیم در این دنیا دستیابی به سطحی از حیات طیبه ممکن و میسور است اما آنچه مهم است، مسلما کاملترین سطح حیات طیبه بعد از زندگی دنیوی آغاز میشود.
وی تأکیدکرد: اسلام نه جهانیسازی را قبول دارد و نه در بحث جهانیشدن خود از روشهای جهانیسازی استفاده میکند؛ جهانیشدن که ناظر بر یک فرآیند است، نه پروژه و برنامه مدیریتشده که بخواهد چیزی را به دیگران تحمیل کند.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی "صدرا" به ویژگی جهانیشدن غربی اشاره و بیان کرد: گرچه جهانیشدن غربی به ظاهر نرم است اما در باطن آن روح نظامیگری و قدرت فهم وجود دارد و زمانی که قدرت و منافع غربیها به خطر افتد، از قدرت سخت نیز استفاده خواهند کرد؛ در این چند دهه اخیر که با اوج جهانیشدن غرب مواجه هستیم، با کشتار انسانها در کشورهای مختلف این مسئله به وضوح دیده میشود.
حجتالاسلام غلامی ویژگی دوم جهانیشدن غربی را نداشتن انتخابی آزادانه دانست و گفت: اینطور نیست که افرادی که جهانیشدن غربی را پذیرفتهاند، همه جوانب آن را بررسی کرده و از روی آگاهی آن را انتخاب کرده باشند. شاید بتوان گفت به نوعی تحلیل نیز در آن وجود دارد.
وی ادامه داد: ویژگی سوم جهانیسازی غربی نیز آن است که گرچه ظاهر آن فرآیندی و طبیعی است اما قدرتهای سلطهگر در آن دخیل بوده و این جهانیشدن را مدیریت میکنند. وجه دیگر این فرآیند آن است که با گسترش علوم و فناوری شکل گرفت و بعد دیگر بعد پروژههای آن است که بر روی بعد پروسهای آن سوار شده و آن را قبضه کرده و اصالت ندارد و به نفع قدرتهای خاص استفاده میشود؛ وقتی صحبت از جهانیسازی غربی میکنیم، منظورمان همین موضوع است. چرا که غرب به دنبال جهانیسازی است، نه جهانیشدن.
وی هدف قدرتهای سلطهگر از موضوع یادشده را تداوم استعمار جهان دانست و افزود: پس از انقلاب صنعتی و مسلطشدن صاحبان صنایع بر غرب و حتی دنیا لازم بود جهان به دو قسم تولیدکننده و مصرفکننده تقسیم شود و این رویکرد ادامه داشته باشد لذا غرب همیشه به دنبال این بود که این استعمار را حفظ کرده و در مقطعی روشهای به ظاهر سخت به راه انداخت و با جنگ، کشتار و مستعمرهکردن کشورها این روند را ادامه داد و در مرحله بعد غرب کشتار را کنار گذاشت و روشهای سخت را در ظاهری با روشهای نرم ادامه داد.
رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی "صدرا" تصریح کرد: در جوهر جهانیشدن غربی تبعیض وجود داشته و عدالت حضور ندارد، این مخالفتهای جدی که در خود غرب برای جهانیشدن ظهور و بروز پیدا میکند، بر این مسئله اذعان دارد و البته غربیها در مواردی که با مشکل مواجه میشوند، با مسکنهایی سرپوش بر این تبعیضها قرار میدهند اما این مسکنها تا حدی پاسخگو بوده و امروز کارآیی خود را از دست داده است.
وی تأکیدکرد: امروز این مسئله ابعاد وسیعی پیدا کرده و مردم نسبت به این تبعیض نهفته در جهانیشدن غربی معترضاند؛ ازسوی دیگر جهانیشدن غربی به دلیل آنچه در بستر ارزشهای الهی و انسانی شکل نگرفته است، همواره بشر را در برابر خشونت، نزاعهای خونین و حتی محیط زیست قرار داده است.
حجتالاسلام غلامی اظهارکرد: جهانیشدن غربی پس از دهه رونق امروز پدیدهای پژمرده و پلاسیده است که البته تا مقطعی اینطور نبود و کسی گمان نمیکرد، سرنوشت آن تغییر پیدا کند، بنابراین امروز جهانیشدن غربی آن رونق سابق را ندارد.
وی افزود: نظریهپردازان غربی حتی متعصبان آن دیگر بحث جهانیشدن واحد را دنبال نمیکنند و برخی از آنها چند جهانیشدن را مطرح میکنند. وقتی اینگونه صحبت میشود، یعنی جهانیشدن غرب با شکست مواجه شده است.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این تکیهگاه جهانیشدن غربی که همان اندیشه و فرهنگ غربی است، درحال فروپاشی بوده و گرچه با شعار لیبرالیسم و آزادی میخواهد فرصتی فراهم کند تا انسانها در عرصه از دیدگاههای آنها بهرهمند شده و علائق و تمایلات خود را در این راستا دنبال کند اما ثمره آن تهی شده است که قدرتهای سلطهگر و طمعکننده فرهنگ را قبض و به کانون اقتصادی و کالا تبدیل کردهاند و امروز فرهنگی که در نهاد لیبرالیسم وجود دارد، نسخ و بیهویت شده است و بشر را در مرحلهای از سکوت در برابر انسانیت قرار داده است.
حجتالاسلام غلامی یادآورشد: اینکه رهبری در صحبتهای خود میفرمایند "غرب درحال فروپاشی است" اشاره به همین موضوع دارد و غرب به چنین سرنوشتی دچار شده یا به سرعت درحال دچارشدن است و به سمت نابودی میرود.
پایان پیام/
نظر شما