کیت الکساندر نخستین قربانی بزرگ افشاگری های اسنودن

به گزارش خبرگزاری شبستان: سرانجام نُه ماه بعد ازافشاگریهای "ادوارد اسنودن"همکار پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا و افزایش شدید انتقاد ها به عملکرد این آژانس ، اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده ، روز پنج شنبه دهم بهمن 92 (30 ژانویه 2014 ) مجبور شد برای کاهش انتقاد ها ، آدمیرال"مایکل راجرز"( Mike Rogers ) را به عنوان رئیس‌جدید آژانس امنیت ملی آمریکا(National Security Agency) معرفی کند.اگرچه انتخاب او زمانی نهایی می شود که کمیسیون امنیت ملی مجلس سنای آمریکا ، در ماه فوریه انتصاب او را به سمت این بزرگترین نهاد جاسوسی سایبری آمریکا ، تائید کند.بدین ترتیب گفته می شود آقای "کیت الکساندر" Keith Alexanderرئیس فعلی این آژانس باید یکماه دیگریعنی درماه مارس جای خود را به"مایکل راجرز" 53 ساله بدهد. آدمیرال راجرزکارشناس مسائل اطلاعاتی و جنگ سایبریبشمار میرود.
پیشینه بحث:
آژانس امنیت ملی آمریکا (National Security Agency)در 4 نوامبر 1952 تأسیس شده‌ است. ساختمان مرکزیاین آژانس کهدر شهر فورت مید ایالت مریلند قرار دارد،یکی از شانزده آژانس‌ امنیتی نظام اطلاعاتی آمریکا محسوب می شود. این آژانس اگرچه از نظر سازمانی زیر نظر وزارت دفاع آمریکا فعالیت می کند ولی درواقع این آژانس به اتفاق پانزده نهاد امنیتی و اطلاعاتی دیگر از جمله سازمان معروف سیا تحت هدایت و رهبری سازمان امنیت ملی آمریکا قرار دارد. بدلیل اهمیتی که این نهاد اطاعاتی برای دولت آمریکا دارد . رئیس آژانس امنیت ملی حکم خود را مستقیما از طرف رئیس جمهوری ایالات متحده دریافت می کند.
وب‌سایت رسمی NSA وظایف این آژانس را اینگونه تعریف کرده است:
گردآوری، پردازش، آنالیز و تولید اطلاعات امنیتی و ضد امنیتی از کشورهای خارجی برای مقاصد امنیت ملی و تهیه استانداردهای امنیتی برای ارتباطات ملی و در نهایت مدیریت ملی سیستم امنیت ملی آمریکا از جمله مهم ترین وظایف این آژانس بوده است.
ازمجموعه اقدام های این آژانس که کار اصلی آن جاسوسی در کشورهای مختلف و نیز دزدی اطلاعات کاربران فضای مجازی است دو پروژه اطلاعاتی این آژانس بیش از سایر موارد سرو صدا به راه انداخت و موجب شگفتی جهانیانشد.
اول: پروژه اشلون (ECHELON)- که از آن به عنوان مادر برنامه پریسم (PRISM) یاد می‌شود بر اساس این پروژه جاسوسی یک شبکه جهانی از رایانه‌ها ، بطور خودکارمیلیون‌ها پیام شنود شده را در جهان جستجو می‌کند تا کلیدواژه‌های از پیش برنامه‌ریزی‌شده یا فکس و آدرس‌های ایمیل را بیابد. هر کلمه ازهر پیام، طبق فراوانی وکانال‌هایی که در یک ایستگاه مشخص شده، به طور خودکار جستجو می‌شود.
این سیستم برای عملیات جاسوسی خود از 120 ماهواره ارتباطاتی، اکتشافی و نظارتی کمک می گیرد وتوسط تعداد بسیارزیادی گیرنده های زمینی در نقاط مختلف دنیا نقاط کور ماهواره ها را پوشش میدهند.
دوم : برنامه "تریل بریزر" که هدف از این پروژه در سال 2006 توسعه قابلیت تحلیل داده‌ها روز شبکه‌های ارتباطی مانند اینترنت اعلام شده بود. این برنامه برای رصد کردن سازمان‌هایی ساخته شده بود که از روشهای ارتباطی مانند گوشی‌های همراه و ایمیل استفاده می‌کردند.
تحلیل خبر
گرچه محافل رسمی آمریکا سعی کردند که چنین وانمود کنند انتخاب آدمیرال مایکل راجرز به عنوان رئیس آژانس امنیت ملی آمریکا ( NSA) به دلیل انتقادات به کارکرد این نهاد امنیتی نبوده است زیرا آقای "کیت الکساندر" ، درآستانه بازنشستگی خود در ماه مارس 2014 ازکاربرکنار می شود.
اما کیست که نداند درواقع آقای الکساندر برای کنترل سونامی اطلاعاتی و امنیتی آمریکا پس از افشاگری های اسنودن درسال 2013 به بهانه بازنشستگی کنار گذارده می شود، تا شاید این تغییرات موجب بازگشت آرامش بعد از توفان اطلاعاتی حاصل افشاگری های اسنودن شود.
به گفته محافل دولتی آمریکا ، راجرز از مارس 2014 علاوه بر تصدی ریاست آژانس امنیت ملی آمریکاهمچنین سرپرستی واحد نظامی ویژه‌ای در ارتباط با جنگ سایبری را برعهده خواهد گرفت. زیرا تا پیش از این او در نیروی دریایی آمریکا سرپرستی جنگ سایبری و دیجیتال را بر عهده داشت.
اسنودن همکار پیشین آژانس امنیت آمریکا از ژوئن 2013 دست به انتشار مدارک و اسنادی درباره فعالیت‌های جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات انبوه از سوی این نهاد امنیتی زد که زلزله سیاسی در درون جامعه آمریکا به راه انداخت و به واسطه افشاء مداخلات نهاد های اطلاعاتی آمریکا در سایر کشورهای جهان حتی دربین رهبران اروپایی و متحدان نزدیک ایالات متحده در آسیا ، آفریقا و آمریکای لاتین یک رسوایی بزرگی را دامن نزد که هنوز اوباما نتوانسته است تبعات این سونامی افشاگری اسنودن را کنترل کند. بر اساس گزارش‌هایافشاء شده از سوی اسنودن ، آژانس امنیت ملی آمریکا میلیون‌ها مکالمه تلفنی و ایمیلی را در سراسر جهان زیر نظر داشته و اطلاعات لازم را ذخیره کرده است. برخی از رهبران جهان از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در شمار افرادی بوده‌اند که مورد شنود "ان‌اس‌ای" قرار گرفته‌اند.
باراک اوبا در پاسخ به انتقادهای داخلی و خارجی وعده داد که کارکرد آژانس امنیت ملی آمریکا مورد بازبینی قرار خواهد گرفت. کمیسیون مستقلی نیز در ماه دسامبر 2013 گزارشی را به دولت آمریکا تحویل داد که در آن بیش از 40 پیشنهاد اصلاحی منظور شده بود. گفته می‌شود که اوباما تنها بخشی از این پیشنهادها را به اجرا خواهد گذاشت.
اوباما در سخنرانی خود در اواسط ماه ژانویه2014 قول داد که جمع‌آوری اطلاعات انبوه از مکالمات شهروندان آمریکایی را متوقف خواهد کرد. اوبرای ماله کشی بر رفتار های غیر قابل قبول از طرف متحدان خود تاکید کرد که "حریم خصوصی شهروندان کشورهای دیگر" را محترم می‌شمارد و از "NSA" می‌خواهد که شنود رهبران کشورهای متحد آمریکا را متوقف کند. با این وجود اوباما گفت بطور کلی برنامه جاسوسی و نظارت گسترده آژانس امنیت ملی آمریکا را برای مبارزه علیه تروریسم لازم و ضروری می‌داند.
چاک هیگل، وزیر دفاع آمریکا نیز اعتراف کرد که آژانس امنیت ملی آمریکا با دورانی سخت و مملو از انتقاد مواجه است. هیگل گفت: «مطمئنم که آدمیرال راجرز این درایت را دارد که الزامات امنیت، حفظ اطلاعات و آزادی را در دوران دیجتال به توازنی مطلوب برساند.
اقای هگل امیدوار است راجرز که بیش30 سال در نیروی دریایی آمریکا مشغول خدمت بوده و به عنوان کارشناس مسائل امنیتی و اطلاعاتی تلقی می‌شود. بتواند آبروی از دست رفته آمریکا را احیاء کند.
فعالان حقوق بشر در آمریکا و همچنین کمیسیون مستقل تحقیق از باراک اوباما خواسته بودند که فردی غیرنظامی را برای ریاست آژانس امنیت ملی آمریکا برگزیند. اما اوباما ترجیح داد تنها یکه ژنرال چهار ستاره را برکنار کند و یک ژنرال سه ستاره دیگر را جایگزین او نماید .
جمع بندی بحث:
به نظر می رسد اوباما در سال 2014 به موازات تغییر وزیر خزانه داری آمریکا برای سازمان دهی به اقتصاد آمریکا باردیگر توجه خود را به مسائل امنیتی و اطلاعاتی معطوف کرده است تا شاید بتواند اولا اعتبار و حیثیت از دست رفته نهاد های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا را در سال 2013 که با افشاگری های اسنودن ضربه جدی خورده بود ، احیاء کند.
به باور نگارنده تغییر مهره ها نمی تواند برای اوباما و مردم آمریکا گره گشا و امنیت آفرین باشد . به نظر می رسد زمان آن فرارسیده است که آمریکا بپذیرد دیگران هم حق داشته باشند در این کشور به جاسوسی و کارهای خلاف قوانین جهانی اقدام کنند . یا آنکه دولت آمریکا یکبار برای همیشه سیاست شفاف سازی اطلاعاتی و امنیتی در پیش بگیرد که بتواند آمریکا را از این بی آبرویی سیاسی ها سازد.
آمریکا بیش از تغییر مهره ها ی اطلاعاتی و امنیتی به تغییر نگرش به وضعیت امروز دنیا نیاز دارد اوباما و تیم کاخ سفید لازم است نگرش خود را فعالیت های آژانس امنیت ملی آمریکا تغییر بدهند . پس از تغییر رویکردها آمریکا باید ساختار فعلی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی خود را از این مناسبات غیر شفاف و بر جای مانده از دوران جنگ سرد تغغیر ریشه ای بدهد تا با نیاز امروز انسان ها منطبق باشد .
سیاست های غلط سالهای گذشته تعارض ها را به درون آژانس امنیت ملی آمریکا کشانده که سرجوخه منینگ و اسنودن تنها بخش ناچیزی از این تعارض درونی را به بیرون منتقل کرد. نسل جدید عناصر اطلاعاتی و امنیتی در آمریکا به سیاست های مداخله جویانه این کشور معترض هستند و دیگر مانند گذشته از اجرای بی کم و کاست دستورات اجتناب می کنند.
راجرز فرمانده جدید آژانس امنیتملی آمریکا بیش از مبارزه با دشمنان خارجی باید به حل تعارض های درونی این آژانس بپردازد .
 

حسن بهشتی پور

کارشناس ارشد مسائل بین الملل