ترجمه کفایة الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر

به گزارش خبرگزاری شبستان، کتاب "کفایة الاثر فی النص علی الائمه الاثنی عشر" از معتربرترین و بی نظیرترین منابع روایی شیعه است که از زمان نگارش تا امروز، پیوسته مورد توجه علما و بزرگان شیعه و یکی از منابع مهم مجموعه های روایی همچون بحارالانوار و وسائل الشیعه بوده است.
تاریخ نگارش این کتاب به حدود 1050 سال پیش توسط «علی بن محمّد خزّاز رازی» که از شاگردان شیخ صدوق و معاصر شیخ مفید است، باز می گردد.
او که در اوائل غیبت کبری می زیسته، بخاطر شکایت شیعیان از کثرت شبهات وارده از سوی مخالفان در عدم وجود نصّ صریح از جانب رسول خدا(ص) درباره امامان دوازده گانه، تصمیم به جمع آوری احادیث در این باره کرده و حدود 200 روایت را در این باره گردآوری می کند.
او کتاب را به 39 باب تقسیم کرده و ابتدا در 28 باب، توسط 28 نفر از صحابه رسول خدا (ص)، حدود 130 روایت را از پیامبر (ص) در این باره ذکر می کند.
سپس در 11 باب پایانی کتاب، از 11 نفر از امامان شیعه (از امام اول تا امام یازدهم (ع) ) حدود 70 روایت را در موافقت احادیث رسول خدا (ص) در نصّ بر امامان دوازده گانه و نیز معرفی امام بعد از خودشان جمع کرده و تواتر و غیر قابل انکار بودن این قضیّه را اثبات کرده است.
در ضمن، مؤلّف با زیرکی خاصی سعی کرده تا احادیثی را جمع آوری کند که روایان و محدّثین بزرگ اهل سنت نیز در سند آن روایات، حضور داشته باشند تا از این جهت نیز اتمام حجت کرده باشد و در پایان کتاب می گوید: من می توانستم چند برابر این روایات را جمع آوری کنم ولی همین مقدار برای اشخاص منصف که خواهان شناخت حق از باطل باشند، کافی است.
در عظمت این کتاب همین بس که علامه مجلسی با احاطه ای که بر تمام کتب حدیث داشته، درباره آن می گوید:
«کتاب کفایةالأثر، کتابی شریف است که مانند آن در امامت تألیف نشده است.»
این گزارش می افزاید: این اثر نفیس از متون کهن در باب مساله امامت است که از جهت اتقان همواره مورد توجه بزرگان دانش حدیث بوده و متن آن بر بسیاری از علمای برجسته خوانده و عرضه شده و از سوی ایشان اجازه نقل به افراد موثق صادر شده است.
بنا بر این گزارش "ابوالقاسم علی بن محمد علی خزّاز قمی رازی" از علمای نیمه دوم قرن چهارم و از شاگردان شیخ صدوق، مولف این مجموعه ارزشمند است؛ وی یکی از راویان بزرگ حدیث و از شخصیت های معتبر روایی شیعه است که میان فرهیختگام برجسته ی تاریخ حدیث، فقه و کلام شیعه از موقعیت ممتازی برخوردار است و تمامی تراجم نگاران شیعه او را با زیباترین بیان ها ستوده و به مقام بلند علمی وی اشاره داشته اند.
مولف در این کتاب ارزشمند روایات و احادیثی که به طور صریح بر امامت ائمه معصومین (ع) دلالت دارند و اصحاب مشهور پیامبر (ص) همچون حضرت علی (ع)، عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود، ابو سعید خدری، ابوذر غفاری، سلمان فارسی، حضرت فاطمه (س)، ام سلمه و عایشه از رسول خدا شنیده اند و روایت کرده اند را جمع آوری و تدوین کرده سپس اخبار و روایاتی که درباره تعیین هر یک از ائمه معصومین (ع) به نصّ صریح امام پیشین رسیده، با نظم ویژه ای نقل کرده و آنها را به عنوان دلیل محکم و استواری بر انتصاب ائمه (ع) به ویژه امام زمان (عج) ذکر می کند.
این گزارش می افزاید: نویسنده آخرین باب این کتاب را به روایاتی که از سوی امام عسکری (ع) درباره حضرت مهدی (عج) و امامت پیشوای دوازدهم شیعیان رسیده، اختصاص داده و در پایان روایاتی که از زید بن علی بر امامت امام عصر (عج) نقل شده را می آورد.
رضا رفیعی مترجم این اثر در مقدمه خود در این کتاب بیان می کند: هدف این کتاب معرفی اولیاء و امامان و خلفائی است که خداوند قرار داده و مصادیق صراط در دنیا هستند؛ همان کسانی که پیروی از آنان، بهشت و دوری از عذاب خدا را به دنبال دارد. همان کسانی که کلامشان کلام خدا و رسول اوست و همه ی علوم و ودایع پیامبران نزد ایشان است.
وی می افزاید: مرحوم خزّاز در این اثر بیش از 130 روایت از پیامبر (ص) از منابع مهم شیعه و اهل سنت در خصوص امامت امامان معصوم (ع) را جمع آوری کرده است و همین ویژگی این کتاب را به اثری بی نظیر در موضوع امامت تبدیل کرده است و سبب یقین بیشتر برای شیعیان اهل بیت (ع) شده و پاسخی است برای کسانی که ادعا می کنند پیامبر برای خود جانشین معین نکرد و همچنین افرادی که مساله امامت را ساخته ی قرون بعد می دانند.
این اثر در 39 باب تنظیم شده است؛ باب اول با عنوان آنچه عبدالله بن عباس از رسول خدا (ص) در نص بر امامان دوازده گانه روایت نموده است، باب دوم با عنوان آنچه عبدالله بن مسعود از رسول خدا (ص) در نص بر امامان دوازده گانه روایت نموده است، باب سوم با نام آنچه ابو سعید خدری از رسول خدا (ص) در نص بر امامان دوازده گانه روایت کرده است.
همچنین، روایاتی از ابوذر غفاری، سلمان فارسی، جابر بن سمره، مالک ابن انس، عمر بن خطاب، عثمان بن عفان، زید بن ثابت، زید بن ارقم، ابو امامه اسعد بن زراره، واثله بن اسقع، ابوایوب انصاری، عمار بن یاسر، حذیفة بن اُسید، عمران بن حصین، سعد بن مالک، حذیفة بن یمان، ابوقتاده، عایشه دختر ابوبکر، ام سلمه، فاطمه زهرا(س)، امیرالمومنین(ع) و سایر معصومین (ع) که از پیامبر (ص) در باب مساله امامت نقل کرده اند، عناوین ابواب این کتاب را تشکیل می دهد.
بر اساس این گزارش در باب بیست و هفتم این کتاب بیان شده است:"ابوسلمه از عائشه روایت کرده که گفت: ما غرفه ای داشتیم که هر گاه پیامبر می خواست با جبرییل ملاقات کند، آنجا ملاقات می کرد. یک بار رسول خدا (ص) او را در آنجا ملاقات کرد و به من دستور داد که احدی نزد ایشان بالا نرود، پس حسین (ع) وارد شد و ندانست و دورن غرفه رفت.
جبرییل گفت: این کیست؟
رسول خدا (ص) فرمودند: فرزندم، و او را گرفت و روی زانوی خود نشاند.
جبرییل گفت: بدان که به زودی او کشته خواهد شد.
رسول خدا (ص) فرمود: چه کسی او را می کشد؟
گفت: امت تو او را خواهند کشت.
فرمودند: امت من او را می کشند؟
جبرییل گفت: آری و اگر بخواهی تو را به زمینی که در آن کشته خواهد شد خبر دهم و به سوی طفِّ عراق (کربلا: اشاره کرد و از آنجا خاک سرخی برداشت و به حضرت (ص) نشان داد و گفت: این خاک از قتلگاه اوست. پس رسول خدا (ص) گریستند.
جبرییل عرض کرد: ای رسول خدا! گریه مکن که به زودی خداوند به وسیله قائم (عج) شما اهل بیت (ع) از آنها انتقام می گیرد."
همچنین در باب نوزدهم این کتاب با عنوان "آنچه عمران بن حصین از رسول خدا (ص) در نصّ بر امامان دوازده گانه روایت نموده است"، عنوان شده:" مطرّف بن عبدالله از عمران بن حصین روایت کرده که گفت: رسول خدا (ص) برای ما خطابه ای خواندند و فرمودند: ای مردم! من به زودی رحلت کرده و به سرای دیگر روم شما را به نیکی درباره ی عترتم سفارش می کنم.
در این هنگام سلمان برخاست و عرض کرد: ای رسول خدا! آیا امامان بعد از شما عترت شما نیستند؟
حضرت فرمود: چرا، امامان بعد از من از عترتم به عدد نقیبان بنی اسرائیل هستند که نُه نفرشان از صلب حسین (ع) می باشند، و مهدی (عج) این امت از ماست. هر که به ایشان تمسک جوید به ریسمان الهی چنگ زده است. به آنها چیزی نمی آموزید که از شما داناترند، و از ایشان پیروی کنید که آن ها با حق و حق با آنهاست تا زمانی که در کنار حوض بر من وارد شوند."
شایان ذکر است: ترجمه "کفایة الاثر فی النص علی الئمه الثنی عشر" در رد شبهات وارده بر امامت ائمه دوازده گانه، وجود امام زمان (عج) و حقانیت شیعه اثنا عشری تالیف ابوالقاسم علی بن محمد علی خزّاز قمی رازی برای نخستین بار توسط رضا رفیعی انجام شده و به تهیه کنندگی بنیاد بین المللی غدیر، در 249 صفحه، با شمارگان یک هزار نسخه و بهای 7000 تومان به تازگی از سوی انتشارات زمزم هدایت و با حمایت بنیاد بین المللی غدیر به چاپ رسیده است.

پایان پیام/