عبارت درخشان امام علی (ع) درباره فرهنگ عاطلی و تنبلی

حضرت علی می فرماید: من وجد ماء و ترابا ثم افتتقر فأبعده الله / کسی که آب و خاک به اندازه کافی داشته باشد و نیازمند به دیگران شود خدا او را از رحمت خود دور کند.

اگر مسلمانان به واقع ارزش جوهری، امنیتی، ملی و فراملی کار - تولید و نوآوری و محصول آفرینی - را می دانستند آیا به استثمار قدرت های غربی درمی آمدند؟ اگر مسلمانان ارزش حقیقی کار را درمی یافتند در آن صورت آیا غرب می توانست با اتکا به ثروت های اطلاعاتی و ارتباطی خود تصویر انحرافی و تحریف شده ای از اسلام ارائه کند و بالاتر از آن نسخه هایی دروغین از اسلام ارائه کند؟
اگرچه تاکنون از زاویه های مختلفی به موضوع تحریف سیمای حقیقی اسلام از سوی غرب پرداخته شده و به انگیزه های غرب در پوستین وارونه بر پوشاندن بر حقایق اسلام و قرآن اشاره شده اما کم تر به کوتاهی مسلمانان در این مصاف توجه شده است. پرسشی که هر مسلمان حقیقی هر روز باید از خود بپرسد این است که چقدر برای جامعه اش تولید می کند؟ چقدر ثروت آفرینی می کند؟ این خواست قرآن از ما و تعریف قرآنی از انسان است که "لیس للانسان الا ماسعی / برای انسان جز حاصل تلاش او نیست."
گاهی در اطراف خود تحلیل های غلطی درباره رابطه مسلمان حقیقی با دنیا می یابیم. برخی به این بهانه که قرآن کریم و اسلام و ائمه اطهار دنیا را خوار و پست شمرده اند این خوارداشت دنیا را بهانه ای برای تنبلی و تن آسایی قلمداد می کنند. متأسفانه هنوز هم این تحلیل ها گاهی در میان ما دیده می شود که برای دنیایی که دیر یا زود از آن کوچ خواهیم کرد چرا باید دل بسوزانیم و آبادش کنیم؟ چرا بر سر خار دنیا باید تاج بگذاریم و گرامی اش بداریم؟
مت‍‍أسفانه ما هنوز در جامعه مان به اقناع افکار عمومی در رابطه با کار نرسیده ایم به ویژه که این باور از منظر ارزش تولید کردن و نوآوری باشد. بسیاری گمان می کنند اسلام و قرآن ضد تولید است در صورتی که اسلام، صرفه جویی را در مصرف یک ارزش می داند نه صرفه جویی در تولید را، هرچقدر در یک جامعه ای تولید کالا - چه کالای تجاری، چه کالای فرهنگی - و چه تولید به مثابه رفتارهای مصلحانه و موثر انجام شود به ضرر جامعه نخواهد بود همچنان که فرمود: فاستقبوا فی الخیرات.
این است که رسول مکرم اسلام (ص) می فرماید: فاعمل عمل من یرجو ان یموت هرما / کاری را که انجام می دهی آن قدر متقن و ماندنی باشد که گویا صاحب آن کار عمری جاودان دارد. در واقع جهت گیری نگاه رسول الله (ص) از این زاویه است که به بهانه زودگذر بودن دنیا و محدود بودن عمر انسان، کارها را سرسری و سطحی انجام ندهید. فرض کنید مهندسلانی می خواهند پلی را در جایی بسازند. اگر طراحان و مهندسان و کارگرانی که در آن پروژه کار می کنند این گونه با خود بیندیشند که حالا مگر قرار است ما چند سال عمر کنیم و اصلا از کجا معلوم که فردا در همین نقطه زلزله ای واقع نشود و همه این منطقه با خاک یکسان نشود در آن صورت این پل هم تحت تأثیر همین افکار خواهد بود و استحکام لازم را نخواهد داشت اما اگر خط کش ما برای کار بهره بردن نسل های آتی و فرزندان ما باشد و بدانیم که کارهای امروز ما می تواند باقیات الصالحات فردای ما باشد در آن صورت همان زاویه دید پیامبر عملی خواهد بود.
آیت الله جوادی آملی در کتاب "انتظار بشر از دین" فصل "ارزش کار و کرامت کارگر در اسلام" با اشاره یه سیره و سلوک ائمه اطهار به نکات قابل تأملی در این باره اشاره می کند و می نویسد: "مومن عزیز است و همواره باید در حفظ و اعتلای عزت خود بکوشد و کار یکی از راه های کسب عزت است. از این رو پیشوایان ما از کار به عزت تعبیر کرده اند.
امام صادق(ع) به یکی از اصحاب فرمود: صبح هنگام در محل کسب عزت خود حضور یاب: اغدوا الی عزک. عبدالاعلی که از اصحاب امام صادق (ع) است می گوید روز بسیار گرمی آن حضرت را در یکی از راه های مدینه دیدم و به او گفتم شما با مقامی که نزد خداوند و انتسابی که به پیامبر دارید چرا در چنین روز گرمی خد را به زحمت انداخته اید؟ حضرت امام صادق (ع) فرمود من در طلب روزی بیرون آمده ام تا از مثل تو بی نیاز باشم. خرجت فی طلب الرزق لأستغنی عن مثلک.
حضرت علی (ع) نیز می فرماید: کسی که آب و خاک به اندازه کافی داشته باشد و نیازمند به دیگران شود خدا او را از رحمت خود دور کند: من وجد ماء و ترابا ثم افتتقر فأبعده الله.
مردی به امام صادق (ع) عرض کرد: من نمی توانم به خوبی با دستم کار کنم و با تجارت نیز آشنایی کافی ندارم و نیازمند و بیچاره ام چه کنم؟ امام صادق (ع) فرمود: کار کن و با سر خود بار ببر و این گونه از مردم بی نیاز باش."

 

 

کد خبر 318647

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha