ناسزا گفتن به تکنولوژی مشکلی را حل نمی‌کند!

به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان،  غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه تهران و چهره ماندگار فلسفه عصر امروز، 27 آبان ماه در همایش «فلسفه و شناخت طبیعت» که در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، در مورد فلسفه طبیعت به ارائه سخن پرداخت و طی سخنانی گفت: تکنیک با سرعت همراه است اما حوصله بشر امروز کم شده است. دنیای تکنیک دنیای سرعت است، قمر مصنوعی و فضاپیماها و ... را با سرعت حیوانات و انسا نها مقایسه کنید چقدر با هم فاصله دارند.
وی با تأکید بر اینکه به همین اندازه که سرعت مصنوعات بشر بالا رفته به همین اندازه حوصله بشر کم شده است، اظهار کرد: بشر در دوران های گذشته ساعت ها وقت صرف می کرد که غذا درست کند اما امروزه با فست فودها، سریع غذا درست می کنند. جوان امروزی از موضوعی ناراحت است و سؤالی دارد اما جواب فوری می خواهد. همانند فست فود از ما جواب می خواهد تا مشکلش حل شود.
وی در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه دنیای امروز، علوم فست فودی می خواهد، بیان کرد: این گونه نمی توان علم تولید کرد. جوان امروز کار دارد و حوصله ندارد فقط سؤال می کند و می خواهد جواب بشنود و برود اصلا فرصت فکر کردن ندارد.
این استاد فلسفه دانشگاه تهران با بیان اینکه نمی توان از تکنولوژی انتقاد کرد، تصریح کرد: با صرف انتقاد از تکنولوژی مشکلی حل نمی شود، باید به گونه ای با تکنولوژی کنار بیائیم. باید تکنولوژی را شناخت. با بد و بیراه و ناسزا گفتن به تکنولوژی مشکل که حل نمی شود.

وی بیان کرد: تمام دنیای امروز در تکنیک است، نمی توان بدون تکنیک نفس کشید. بنابراین راه مقابله با تکنولوژی بد و بیراه و ناسزا گفتن نیست. باید راه حل را تشخیص دهیم و باید فکر کنیم که بشر باید چه مقابله ای با تکنولوژی بکند و چگونه می توان با آن کنار آمد.
دینانی تأکید کرد: باید تکنولوژی را شناخت، چون قرار است تکنولوژی ما را به جایی ببرد و نباید ما را در وسط راه معلق در بین زمین و آسمان رها کند. این معلق گذاشتن بشر خطرناک است.
این چهره ماندگار فلسفه با اشاره به اینکه دو جنگ جهانی نشان داد که تکنولوژی، تکنیک و اسلحه می تواند خطرناک باشد، ابراز کرد: دو جنگ جهانی سند محکمی برای نشان دادن مضرات تکنولوژی است. خدا نکند که جنگ جهانی سومی به وجود بیاید که قطعا به نابودی بشر منتهی می شود. این خطرات از تکنولوژی وجود دارد اما با این وجود راه مقابله با تکنولوژی، رها کردن و ناسزا گفتن به آن نیست.
دینانی در ادامه سخنانش گفت: باید سعی کرد که آن را بشناسیم. متأسفانه این سعی انجام نمی شود. تکنوکرات ها می گویند راه همین است و ما داریم می رویم اما مخالفان می گویند این راه به جایی نمی رسد. باید فکر کرد تا فهمید که چه کار باید کرد.

وی با بیان اینکه شما منتظر جوابی از من درباره این معضل هستید، عنوان کرد: اما کار فلسفه طرح سؤال است و باید اندیشمندان در این مورد فکر کنند و راهی را بیابند. همه اندیشمندان شرق و غرب باید بنشینند فکر کنند و راهی را بیابند. اگر جوابی به این سؤال بدهم مسلما خام است و باید پخته شود.
وی با بیان اینکه علم و تکنیک هم خیلی پیشرفت کرده است، بیان کرد: شما بهتر از من می دانید که تکنیک دارد چه کارهایی را انجام می دهد، اصلا کارهایی که تکنیک دارد انجام می دهد محیرالعقول است، اکنون فاصله زمانی و مکانی تقریبا برداشته شده است. در پیشرفت علم نمی توان تردید کرد. پیشرفت علم نشان دهنده عظمت انسان است و نباید آن را بی ارزش دانست اما آیا اخلاق بشری پیشرفت کرده است؟
استاد مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با طرح این پرسش که آیا مردم امروز اخلاقی تر از مردم دو هزار سال پیش هستند؟ قوانین حکومتی خیلی پیشرفت کرده است؟، تاکید کرد: مثلا فرعون مصر با یک دیکتاتور امروز فرق دارد؟ شاید زور فرعون کمتر بوده است اما دیکتاتورهای امروز قوی تر شده اند و حتی بیشتر به مردم و کشورهای ضعیف زور می گویند. اخلاق بشر پیشرفت نکرده است.
دینانی در پایان سخنانش با بیان اینکه رأفت بشری پیشرفت نکرده است، خاطرنشان کرد: یکی از راه هایی که البته ابتدایی است به نظرم می رسد، این است که اخلاق را باید متناسب با تکنولوژی گسترش داد که البته گسترش اخلاق خیلی سخت است. فراگیر کردن اخلاق و گسترش محبت انسانی سخت است. انسان ها باید همدیگر را دوست بدارند. این راه حل نهایی است.
پایان پیام/