حجت الاسلام سید مصطفی میرلوحی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام در گفتگو با خبرنگار معارف خبرگزاری شبستان، در رابطه با همایش ملی « وقف، حماسه اقتصادی و سبک زندگی اسلامی» گفت: سازمان اوقاف و امور خیریه کشور در سال‌های اخیر نسبت به مسئله فرهنگ‌سازی در خصوص وقف توجه ویژه داشته و با در نظر گرفتن نیازهای روز و مقتضیات فرهنگی و اجتماعی و نیازهای مردم، همایش‌ها و فعالیت های تحقیقاتی را در این زمینه برنامه ریزی و اجرا کرده است که برخی از آنها از جمله همایش ملی «وقف» در اصفهان با همکاری دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد . همچنین پژوهش ها و تحقیقاتی در رابطه با حیات ائمه معصومین (ع) که کمتر مورد توجه قرار گرفته بخصوص دو امام مدفون در سامرا را در دستور کار قرار داده است.
وی افزود: یکی از اقدامات خوب سازمان اوقاف در این میان، برگزاری همایش‌های علمی، کم‌سروصدا و کم‌هزینه به همت دانشگاه امام صادق (ع) و دفتر اعزام مبلغ این دانشگاه با همکاری سایر دانشگاه‌ها و نهادهای کشور از جمله دانشگاه تهران بوده است که مجموعه مقالات بسیار مفید و پرارجی را به جامعه علمی کشور ارایه کرد.
درمان مشکلات امروز جامعه؛ بازگشت به سبک زندگی اسلامی
حجت الاسلام میرلوحی در تبیین ضرورت برگزاری همایشی با عنوان «وقف، حماسه اقتصادی و سبک زندگی اسلامی » گفت: امسال با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در رابطه با لزوم تحقق حماسه اقتصادی و تأکیدات ایشان در سخنرانی در خراسان شمالی درباره لزوم پرداختن به سبک زندگی اسلامی، برپایی چنین همایشی ضرورت داشت چرا که درمان بسیاری از دردهای اجتماعی امروز ما مانند مشکل طلاق و اختلافات خانوادگی که در اثر اخلاق‌های غیراسلامی گریبان‌گیر جامعه ما شده یا مظاهر اسراف، تجمل، تکاثر و به رخ کشیدن ثروت و دارایی، بازگشت به سبک زندگی اسلامی است. موضوع وقف نیز در سبک زندگی اسلامی از جایگاه والایی برخوردار است.
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام با اشاره به منزلت و جایگاه موضوع وقف در آموزه های دینی تصریح کرد: موضوع وقف بارها در کتب فقهی ما به صورت مفصل مورد توجه قرار گرفته و در آیات قرآن و در سیره ائمه علیهم السلام نیز به آن اشاره شده است. وقف عبارت است از اینکه انسان مالی را حبس کرده و اجازه از بین رفتن آن را نمی‌دهد و فواید آن را برای امور خیریه وقف می‌کند و بر اساس آیه صریح قرآن فَإِنَّمَا إِثْمُهُ عَلَى الَّذِینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ «هیچ‌کس حق ندارد وقف را تغییر دهد».
وی در همین رابطه افزود: انسانی پس از سال‌ها تلاش چیز عام‌المنفعه‌ای را برای اشخاص معین یا عموم مردم وقف می‌کند و ما نمونه‌های حتی هزار ساله از این موضوع را در کشور خود شاهد هستیم. همچنان که یک بانوی نیک‌اندیش 600 سال پیش مسجدی به نام گوهرشاد را در مشهد بنا و وقف عموم کرد و تاکنون شش قرن است که زوار امام رضا (ع) در این مسجد نماز می‌خوانند. یا حوزه‌های علمیه، مهدیه‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز خیریه، دارالشفاءها و حسینیه‌هایی که با نیت‌های مختلف برای عموم وقف شده است.
حجت الاسلام میر لوحی در بیان نقش وقف در اقتصاد اسلامی یادآور شد: جایگاه وقف در اقتصاد اسلامی جایگاه رفیعی است که به لحاظ معرفتی، عرفانی، فرهنگی و فقهی از منزلت بزرگ و والایی برخوردار است. در قرآن و روایات معصومین (ع) غالبا هر جا نام ایمان ذکر می‌شود به دنبال آن عمل نیز عنوان شده است و صرف ایمان و باور کافی نیست. از سوی دیگر هر جا که عمل صالحی بیان می‌شود بلافاصله پس از آن به موضوع نماز و زکات و پرداخت‌های مالی اشاره شده است که شامل خمس، زکات واجب مالی و جانی مانند فطره و انواع انفاق می‌شود. و یکی از مصادیق انفاق فی سبیل‌الله و احسان در راه خدا «وقف» است.
وقف یک عمل حاشیه ای نیست بلکه مبنای بقای اسلام است
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: از جمله مزایای وقف که گاه باعث ترجیح و رجحان آن نسبت به احسان می شود آنست که در احسان گاه انسان مالی را به نیازمندی می‌بخشد و این مال مصرف شده و به اتمام می‌رسد اما در وقف چون اصل مال وقف می‌شود بقا و پایایی دارد که در انفاق‌های دیگر این را نمی‌بینیم. بر اساس آموزه‌های اسلامی، انفاق و صدقه 10 برابر پاداش دارد اما قرض‌الحسنه 18 برابر. وقف نیز همین گونه است، بعنوان مثال اگر مبلغی را که گوهرشاد بانو شش قرن پیش مسجد گوهرشاد را با آن ساخت به فقرا و گرسنگان می‌بخشید این مبلغ مورد مصرف قرار گرفته و تمام می‌شد و آثار تربیتی، اخلاقی، فرهنگی و تبلیغی آن امروز به ما نمی‌رسید. اما با ساختن مسجد و وقف آن برکات آن امروز به میلیون‌ها نفر رسیده است و همچنان نیز این روند ادامه دارد.
حجت الاسلام میرلوحی افزود: آنچه که در سیره اهل بیت (ع) به ما یاد داده شده است آنست که تلاش کنیم تا اعمال ما مبارک باشد یعنی برکت و خیر آن دیگران را نیز شامل شود. اگر خیر انسان به 10 نفر برسد حتما بهتر از یک نفر است و هرچه این عمل خیر عام‌المنفعه‌تر باشد از نظر قرآن مبارک‌تر و پربرکت‌تر است.
وی یادآور شد: برکت دو رکن اساسی دارد، یکی کثیرالفایده‌بودن و دیگری دوام و بقا داشتن این فایده، اینکه انسان عملی را انجام دهد که به جای یک سال و چند سال قرن‌ها دوام داشته باشد و تنها به یک یا 10 یا 100 نفر محدود نشود بلکه خیر آن میلیون‌ها انسان را دربر بگیرد. در همین راستا وقف یکی از ارکان اقتصادی جامعه اسلامی است که پس از نماز در رأس واجبات عملی و انفاق‌های مالی قرار دارد، بنابراین نباید وقف را عملی جزیی تصور کرد که تنها به امید ثواب انجام می‌شود بلکه بقای اسلام و مکتب اهل بیت بر پایه وقف استوار است، بنابراین وقف یک کار تفریحی و حاشیه‌ای نیست.
میراث 1400 ساله شیعه
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام گفت: امام خمینی (ره) فرمود: این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگاه داشته است اگر عزاداری اهل بیت نبود امروزی اثری از اسلام باقی نمی‌ماند اما همین محرم و صفر به واسطه چه چیزی زنده مانده است؟ چرا پس از 1400 سال نهضت امام حسین (ع) همچنان زنده و پویا است؟ بخش مهمی از آنچه که نهضت حضرت ابا عبدالله (ع) را زنده نگاه داشته است، فرهنگ وقف است، فرهنگی که ما از ائمه (ع) آموخته ایم. این عزاداری‌ها، پرچم‌ها، حسینیه‌ها، اطعام‌ها، خیرات و برکات بی شماری را برای جامعه بدنبال دارند که بخشی از آن به برکت وقف امکان‌پذیر است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بسیاری از ما به خاطر داریم که آموزش قرآن کریم در گذشته در کشور ما از مجالس عزاداری امام حسین (ع) آغاز می‌شد و این میراث 1400 ساله شیعه است. مجالس عزای امام حسین (ع) را حضرت صادق و حضرت باقر (ع) تأسیس کردند و موقوفاتی که برای این مجالس از زمان ائمه تاکنون در نظر گرفته شده از نخلستان‌های مدینه تا وقف‌های امروزی تأثیر بسزایی در حفظ فرهنگ اسلام و تشیع داشته است. امروز حتی هیئاتی با 150 سال قدمت دیده می‌شود و مردم نسل اندر نسل موقوفاتی برای این مجالس داشته اند.
حجت الاسلام میرلوحی تاکید کرد: موضوع وقف تنها منحصر به ایران نیست در سایر کشورها از جمله در عراق و در مسیر کربلا نیز حسینیه‌های فراوانی برای زایران اباعبد الله الحسین علیه السلام وقف شده است و آغازگر این حرکت نیز شخص ابا عبدالله (ع) بود چرا که حضرت در روز دوم محرم که به کربلا رسیدند بر طبق روایات زمین‌های اطراف کربلا را به مساحت 4 میل در 4 میل از اطراف خریداری و وقف زایران کردند. اینکه کشتی هدایت حسین علیه السلام همچنان پس از 1400 سال برقرار است به برکت فرهنگ وقف امکان‌پذیر شده و در میان موقوفات فراوانی که در کشور ما وجود دارد بخش مهمی از موقوفات به حضرت سیدالشهدا (ع) اختصاص دارد.
پایان پیام/
نظر شما