اگر شهریار به انقلاب بی‌تفاوت بود برخی از او مجسمه می ساختند

به گزارش خبرنگارشبستان ، مراسم بزرگداشت ستاد شهریار با حضور محسن مومنی شریف، هادی بهجت تبریزی پسر شهریار، علیرضا قزوه، دکتر حقیقت پور نماینده اردبیل در مجلس، مهندس نوری نماینده بوستان آباد در مجلس، دکتر ابوالفضل علی محمدی از دوستان شهریار، هوشنگ طیار شاعر و دوست استاد شهریار، دکتر مجد شهریار شناس، دکتر جواد بنده نوروز رییس بنیاد بین المللی شهریار، چینی فروشان مدیر دفتر نشر فرهنگ اسلامی، حسن شادبه مترجم کتاب سلام حیدربابا، محمد جواد محقق، علی داوودی مدیر دفتر شعر حوزه هنری و دیگر فعالان عرصه ادبیات و شاعر دوستان برگزار شد.

در ابتدای این مراسم مومنی شریف با گرامیداشت میلاد امام رضا (ع) و شعر و ادبیات که به نام شهریار در تقویم ثبت شده است گفت: این خوش سلیقگی کسانی را می‌رساند که روز شعر و ادبیات را به نام شهریاری ثبت کردند. اگر در تقویم روز عطار، مولانا و سعدی را داریم لازم بود که برای شعر معاصر نیز روزی به نام استاد شهریار ثبت شود. از هر حیث که حساب کنیم شهریار شاعر ملی معاصر است و این وجوه را باید از جهت وسعت مخاطبان وی در نظر گرفت که اگر این مولفه در هر شاعری جمع شود از او به یاد شاعر ملی یاد می‌کند.

وی ادامه داد: استاد شهریار هم در میان خواص مخاطبان بزرگی دارد و هم در میان عامه مردم. کسی به اندازه او نیست که شعرش در میان مردم ساری و جاری باشد او کسی است که به دو زبان بزرگ و پرمخاطب کشور شعر سروده است از دیگر ویژگی‌های این استاد بزرگ همواره همیشگی با مردم بود.

مومنی افزود: در روزگاری که انقلاب پیروز شد او از جمله نخستین کسانی بود که با مردم بود و شادی مردم را در قالب شعر بیان کرد. شهریار در روزهای غمگین مردم نیز با آنها همراه بود. روزهایی که رزمندگان در جبهه بودند در فخر آنها فخرنامه می‌سرود و زمانی که شهدا را د رخیابان‌ها تشییع می‌کردند در رثای آنها شعر می‌گفت. این ویژگی تا آخرین لحظات امر با شهریار بود.

رئیس حوزه هنری افزود: همه مردم به یاد دارند که وقتی خبرنگاری اواخر عمر از استاد پرسید که بهترین شعری که سروده است چیست گفت" خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگه دار" و این انتخاب از این جهت بود که این شعر را هم برای مردم سروده بود علاوه بر ارادات شهریار به حضرت امام وی احترام بسیاری به مقام معظم رهبری که در آن زمان رئیس جمهور وقت بودند، می‌گذاشت. شعر شهریار نه تنها در میان مردم ایران که دیگر کشورها نیز شهره است. خاطرم هست زمانی هیئتی از عراق به ایران آمده بودند و از ما می‌خواستند تا شعر علی همای رحمت را برای آنها بخوانیم.

مومنی شریف به نظر برخی از کارشناسان در خصوص نام گذاری روز شعر و ادبیات به نام شهریار اشاره کرد و گفت: بودند کسانی که نسبت به این نامگذاری ان قلت داشتند و این نوع ایرادگیری‌ها ربطی به جایگاه شهریار نداشت؛ بلکه بخاطر اعتقادات او به انقلاب بود. اگر شهریار به موضوع انقلاب بی‌تفاوت بود، الان کسانی که می‌خواهند با توطئه سکوت از او بگذرند، مجسمه او را در خانه‌هایشان می‌گذاشتند.

در ادامه این مراسم طیار از شاعران استان اردبیل به شعرخوانی پرداخت و گفت: اولین باری که استاد شهریاری را دیدم 16 ساله بودم که برای دیدن ایشان در تعطیلات عید به تبریز رفتم در محضر استاد شعری را خواندم که به استقبال از یکی از سروده‌های ایشان گفته بودند. ایشان بعدها به من گفتند که در همان لحظه اول باور نکردم که این سروده از خودتان باشد.

حیدر بابا از زمان نمایشگاه تا کنون به چاپ سوم رسید 

چینی فروشان مدیر انتشارات فرهنگ اسلامی از دیگر سخنانان این مراسم بود. وی در ابتدا به کتاب جدیدی که توسط این انتشارات به چاپ رسیده است اشاره کرد و گفت: سخن گفتن برای من در این جلسه دشوار است؛ چرا که ترجمه جدید حیدربابا که توسط شادبه، برادر من انجام شده است که بعدها ایشان نام خانوادگی خود را تغییر دهند. شادبه به دلیل اقتضائات شغلی که در منطقه آذربایجان دارد با زبان ترکی آشنا است و وقتی کتاب حیدربابا را خواند تصمیم گرفت تا ترجمه منظومی از آن ارائه دهد.

وی ادامه داد: زمانی که شادبه تصمیم گرفت تا ترجمه خود را توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی که بیش از 40 سال سابقه دارد، چاپ کند من احساس دوگانه‌ای داشتم به همین خاطر تصمیم گرفتم تا با سختگیری بیشتری نسبت به دیگر آثار این کتاب را چاپ کنم. ترجمه جدید حیدربابا برای اولین بار در نمایشگاه کتاب توزیع شد و در طی این مدت به چاپ سوم رسیده است.

چینی فروشان به مقدمه کتاب اشاره کرد و گفت: در بخشی از مقدمه کتاب که توسط من نوشته شده است به مهندسی و فرهنگ اشاره کرده ام در گذشته همه اقشار جامعه با ادبیات مانوس بودند اما در حال حاضر همه فکر می‌کنند که باید تنها متخصص در یک حوزه باشند و این روح شرقی کمتر در آنها بروز و ظهور می‌یابد.

شهریار آرزو می کرد تا حیدربابا را خودش ترجمه کند

علی محمدی نیز در این مراسم،گفت: شهریار آرزو می کرد تا حیدربابا را خودش ترجمه کند اما اگر خودش به آرزویش نرسید دوستداران و علاقمندان او با ترجمه حیدربابا که اثری انسانی و جهانی است آرزوی او را برآورده کردند.

وی به کتاب هذیان دل اشاره کرد و یادآور شد: در دست خط های شهریار تاریخ هذیان دل کاملا مشخص نیست اما طبق تحقیقات هذیان دل در سال 1318 و حیدر بابا در سال 1319 سروده شده است که می توان گفت هذیان دل و حیدر بابا تقریبا هم سن و سال هستند.

وی ادامه داد: برخی از ترجمه ها فقط فن هستند و برخی دیگر فقط هنر. اما کتاب" حیدربابا" را که مهندس شادبه ترجمه کرده است آمیزه ای از فن و هنر است.

محمدی اظهار کرد: شادبه در ترجمه خود هم در انتقال پیام و هم در انتقال حس موفق بوده است .

وی با اشاره به اینکه مترجم باید به زبان مبدا و مقصد آشنا باشد تصریح کرد: درک ظرائف زبانی از سوی مترجمی که زبانش ترکی هم نبوده است اعجاب آور است.

 شعر، هنری ترجمه ناپذیر است

محمد جواد محقق در این مراسم بزرگداشت با بیان اینکه زبان آذری را توسط کتاب های شاعران آذری که توسط پدرش خوانده می شد آموخته است، به تنها دیدار خود با استاد شهریاراشاره کرد و گفت: استاد شهریار را در مراسم بزرگداشت وی در 80 سالگی این شاعر در تبریز دیدم و شعری را که برای او سروده بودم در آن مراسم قرائت کردم.

وی به آشنایی خود با ترجمه کتاب حیدربابا سلام اشاره کرد و ادامه داد: زمانی که مهندس چینی فروشان به من در رابطه با آقای شادبه که فارسی زبان است و ادعایی هم در زمینه شاعری ندارد صحبت کرد و گفت که وی به واسطه کار در مسیر شهر و دوستان آذری ، به این زبان آشنایی پیدا کرده و کتاب شعر شهریار را ترجمه کرده است؛ فکر نمی کردم با چنین کتاب خوبی روبرو شوم.

محقق اضافه کرد: من ترجمه های متعددی از کتاب حیدربابا که توسط آذری زبان ها به شعر، نظم و شعر نیمایی ترجمه شده بود را دیده بودم اما در اینکه کتاب ترجمه شخصی که خود آذری و شاعر نبوده، اثری قابل انتشار باشد را تردید داشتم اما با مطالعه کتاب از خواندن آن لذت بردم و آن را اثر خوبی دیدم.

این شاعر با تاکید بر اینکه شعر، هنری ترجمه ناپذیر است، گفت: اگر شعر منظوم و مقفا باشد ترجمه شعر کار سختی می شود چرا که با ترجمه بخش عمده ای از قافیه ها از دست می رود.

وی به دیگر ترجمه های کتاب حیدربابا اشاره کرد و افزود: دیگر ترجمه های این کتاب هر کدام در بخش هایی قوی و در بخش هایی ضعیف ظاهر شده اند. به عنوان مثال در بعضی از ترجمه ها عنصر زبان قوی به کار گرفته شده اما با همه تلاش مترجم دیگر عناصر شعر مانند تخیل و موسیقی به خوبی ترجمه نشده اند که این مسئله در ترجمه شعر اجتناب ناپذیر است.

محقق به ترجمه کتاب حیدربابا توسط شادبه اشاره کرد و گفت: ترجمه آقای شادبه با توجه به فارسی زبان بودن و بی ادعایی در زمینه شاعری توانسته معدل قابل قبولی را در به کار گیری مجموعه عناصر شعری که به خواننده فارسی زبان ارائه داده است، کسب کند. به همین دلیل بعد از خواندن ترجمه این کتاب توسط شادبه به چینی فروشان گفتم این کتاب اگر چیزی از ترجمه های قبلی بیشتر نداشته باشد ، کمتر هم ندارد اما در درون می دانستم که این کتاب از دیگر ترجمه های حیدربابا بهتر است و اکنون که دیگر استادان آذری زبان این حرف من را تایید می کنند خوشحال هستم.

وی خاطر نشان کرد: بعد از خواندن کتاب به مهندس چینی فروشان توصیه کردم این کتاب با ویرایش خوب در شان استاد شهریار برای انتشارآماده شود که واقعا اینگونه هم شده است.

محقق به ارزش کتاب حیدربابا اشاره کرد و گفت: معتقدم اگر کسی زبان آذری را با همه سختی ها یش فقط برای خواند کتاب حیدربابا یاد بگیرد نه تنها ضرر نکرده بلکه سود هم کرده است.

در ادامه مراسم گرامیداشت استاد شهریار؛ با حضور مومنی شریف، مهندس شادبه، هادی بهجت تبریزی ، قزوه و علی محمدی از کتاب ترجمه سلام حیدر بابا رونمایی شد.

در این مراسم علاوه بر سخنرانی و شعرخوانی قطعه موسیقی از ترکی قشقایی برای حاضران نیز اجرا شد.

در پایان این مراسم، حوزه هنری از هادی بهجت تبریزی فرزند استاد شهریار تقدیر به عمل آورد.

 مراسم گرامیداشت استاد شهریار در روز شعر و ادب فارسی توسط حوزه هنری و بنیاد بین المللی استاد شهریار برگزار شد

پایان پیام/