به گزارش خبرگزاری شبستان از بیرجند، مسجد جامع خضری به عنوان یکی از بناهای تاریخی مذهبی به استناد کتبیه سر در آن در سال 1230 هجری قمری توسط فردی بنام میر سمیع بنا شد. بنای اولیه این مسجد با خشت و گل بوده و در سال 1341 توسط کربلائی حسن بهشتی تجدید بنا شد اما در زلزله 9 شهریور 1347تخریب و مجددا در سال 1351بازسازی شد.
با توجه به مصالح موجود و شواهد تاریخی احتمالا بنای مسجد خضری مربوط به دوره صفویه است.
این مکان شامل دو قسمت است یکی مسجد و دیگری حسینیه که کاملا چسبیده هستند و در ظاهر یک واحد محسوب می شوند. زیربنای مسجد 565 متر و زیربنای حسینیه 385 که در مجموع یک هزار مترمربع وسعت دارد.
این بنا دارای دو شبستان چسبیده به هم بوده که یکی از شبستان ها در سمت شمالی قرار داشته و ستون دار بوده و پوشش آن طاق و چشمه است که چشمه ها با گنبدهای عرقچین پوشیده شده بر روی سر ستون های بسیار ساده ستون های مسجد سوار شده است.
شبستان جنوبی دارای سه دالان طویل بوده و هر دالان توسط دیواری از دیگر دالان ها جدا شده و توسط روزنه هایی که در دیوارها ایجاد شده دالانها با یکدیگر مرتبط اند محراب اصلی بنا که بسیار ساده می باشد در این بخش از شبستان قرار دارد.
پوشش راهروها گهواره ای و با طاق نیم دایره اجرا شده ورودی این بنا بسیار ساده بوده که از طریق یک راهروی کوتاه با شبستان ستوندار شمالی ارتباط دارد. نمای بنا آجر با بند کشی فتیله ای بوده که در حال حاضر بر روی آن یک لایه اندود سیمان کشیده شده است. دو ورودی دیگر در اضلاع غربی و شمالی قرار داردکه از آنها به ندرت استفاده می شود.
علاوه بر مسجد آب انبار بسیار بزرگی که به قدمت مسجد می باشد در جوارآن واقع است. این آب انبار نیز به هنگام بازسازی مسجد مرمت شد. آب سرد و شیرین و گوارایی را برای تشنگان فراهم نمود.هم اکنون نیز مورد استفاده است.
این تنها آب انبار بجا مانده از آب انبارهای متعددی است که از شهر خضری قبل از زلزله 47 وجود داشته است. بنابراین حفاظت آن به عنوان یک اثر تاریخی باستانی حایز اهمیت است.
این مسجد در فاصله 300 متری بزرگراه آسیایی مشهد –زاهدان و در جوار پارک جنگلی قرار دارد. در صورت برنامه ریزی می تواند مجتمع رفاهی خدماتی خوبی جهت استراحت زوار و مسافران باشد.
با توجه به اینکه شهر قدیمی خضری در اطراف مسجد جامع قرار داشته محدوده حریم مسجد از جهت باستان شناسی اهمیت خاصی دارد.
این مسجد به شماره 6653در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
پایان پیام/
نظر شما