دور افتادگی مهمترین مشکل موزه تاریخ طبیعی همدان

خبرگزاری شبستان // همدان

موزه های تاریخی بیانگر سلسله و دوره‌های تاریخی هستند و بیشتر آثار آن در نتیجه کاوش‌های باستان شناسی به دست آمده و بیانگر فرهنگ و تمدن گذشته و تلفیق کننده علم، هنر و دانش یک ملت یا یک قوم هستند.

به باور کارشناسان تنوع، تکثر و تعدد انواع موزه ها نظیر تاریخی و باستانی، مردم شناسی، کاخ موزه ها، موزه های هنر، علوم و تاریخ طبیعی و موزه های مشاهیر و اندیشمندان خود معرف و زبان گویای هویت تاریخی هر منطقه محسوب می شود.

موزه تاریخ طبیعی همدان در دانشگاه کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا، در انتهای چهارباغ آزادگان در شهر همدان در زیر بنای تقریبی 2 هزار مترمربع واقع است.

این موزه، مجموعه‌ای کم‌نظیر از نمونه انواع گونه‌های حیوانی، گیاهی و طبیعی اقلیم ایران و اقصی نقاط کره خاکی است که تماشای آن ذهن هربیننده‌ای را به گذشته و حال اعماق آب‌ها و فراز خاک‌ها می‌کشاند.

در لابه‌لای این مجموعه اعجاب‌انگیز که هم‌اینک به عنوان یکی از گران‌بهاترین سرمایه‌های ملی و بستری برای مطالعات دانش پژوهان و اهل تحقیق شناخته شده‌است، هزاران نمونه زنده، سنگواره و تاکسی درمی شده از گونه‌های گیاهی پستانداران، پرندگان، خزندگان، حشرات و آبزیان به شیوه‌های مدرن و علمی نگهداری می‌شود.

بنیان موزه تاریخ طبیعی در همدان سال ‎ 1351به همت انسانی علاقه‌مند و سخت کوش و چند تن از دبیران دبیرستان و اساتید دانشگاه در سالن کوچک و محدود در گوشه‌ای از دبیرستان موسوم به پهلوی آن زمان گذاشته شده‌است.

این موزه هم‌اینک در چند تالار مجهز و آراسته به وسعت 2 هزار مترمربع به چند فضای مناسب برای مطالعه، سالن سخنرانی و کتابخانه تخصصی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا مجهز است.

در این موزه، گونه‌هایی مختلف از پرندگان و پستانداران بومی جای جای ایران و نمونه‌هایی از گونه‌های حیوانی شناخته شده در نقاط مختلف جهان را خواهی یافت که نگهداری آن مختص همین موزه است.

در موزه تاریخ طبیعی همدان برای نمایش نمونه‌های حیوانی، گیاهی و کانی صحنه آرایی‌های متفاوتی مطابق با شرایط زیست محیطی جانوران ایجاد شده است که موزه را به محیطی کم نظیر در آسیا و قابل مقایسه با موزه‌های مشابه در اروپا و آمریکا تبدیل کرده است.

انواع اسکلت خزندگان، دوزیستان، دوکفه‌ای‌ها، حلزون‌ها، اسفنج‌ها و مرجان‌های ویژه آب‌های گرم خلیج فارس و دریای عمان و آبزیان شمال در کنار ده‌ها آکواریوم زیبا از گونه‌های متنوع و زنده آبزیان در موزه تاریخ طبیعی همدان در معرض تماشا و مطالعه دوستداران و پژوهشگران گذاشته شده است.

همچنین بخشی از موزه نیز به مجموعه‌ای از کانی‌ها و فسیل‌های کشف شده از نقاط مختلف ایران اختصاص دارد که به اعتقاد افراد صاحب نظر از کلکسیون‌های منحصر به فرد در ایران به شمار می‌آید.

یکی از ویژگی‌های مجموعه موزه تاریخ طبیعی همدان همخوانی کلیه صحنه‌ها و ترتیب نمایش نمونه‌های زنده، تاکسیدرمی، فسیل و مدل‌سازی است که تحسین هر بیننده‌ای را بر می‌انگیزد.

موزه تاریخ طبیعی همدان، در راستای تامین اهداف علمی، آموزش و پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا، در سال 1351شمسی، به همت آجعفر محمد علی زاده بنیانگذاری شده و تا کنون نیز با مدیریت ایشان اداره می شود.

این موزه با الگوها و استانداردهای بین المللی طراحی و تکمیل شده است و نه تنها در سطح ایران، بلکه در سطح خاور میانه و حتی جهان مطرح است.

  سالن شماره 1 موزه
در این سالن نگاره های سنگی کشف شده از مناطق مختلف ایران، توسط گروه تحقیق موزه و سفالینه ها، و دست سازهای مفرغی و سکه به نمایش در آمده، که مبین برداشت دقیق انسان ایرانی و علاقمندی وی به طبیعت اطراف خود بوده است. همچنین حدود 300 مورد صحنه سازی از طبیعت وحش ایران به معرض دید عموم گذاشته شده است.

سالن شماره 2 موزه
این سالن به آبزیان اختصاص دارد و شامل دو بخش جدا از هم است که در بخش اول، آکواریوم انواع ماهیان زینتی آب شیرین مناطق گرمسیری است و در حال حاضر تعدادی از آنها به صورت محدود و در حد تحقیقات در موزه نگهداری می شوند. همچنین راه اندازی آکواریوم ماهی های آب شور و نیز احداث آکواریوم بزرگ و قابل رقابت با انواع بین المللی آن حاوی اقسام گوناگون آبزیان، در دست مطالعه است.

بخش دوم، شامل آبزیان فیکسه شده است. در این قسمت نمونه های کمیاب و نفیسی از انواع آبزیان، خزندگان، و پستانداران، به صورت فیکسه شده در داخل محلول و یا به صورت " تاکسیدرمی " شده قرار دارد.

بنیانگذار و رئیس موزه تاریخ طبیعی همدان، با بیان این مطلب به خبرنگار شبستان گفت: موزه تاریخ طبیعی همدان در خاورمیانه بی‌نظیراست و براساس نظر مسئولان مربوط هم اکنون 50درصد از گونه‌های پستانداران و ‎ 70درصد گونه‌های پرندگان بومی پهنه وسیع ایران در کنار صدها نمونه از گونه‌های حیوانی و گیاهی عرصه گیتی در این موزه جلوه ‌گری می‌کند.

جعفر محمد علیزاده افزود: در لابه‌لای این مجموعه هزاران نمونه زنده، سنگواره و تاکسی درمی شده از گونه‌های مختلف گیاهی، پستانداران، پرندگان، خزندگان، حشرات و آبزیان به شیوه‌های مدرن و علمی نگهداری می‌شود.

وی تصریح کرد: بیش از ‎ 500نمونه پرنده و ‎ 140نمونه از پستانداران متعلق به دوره‌های کهن تا عصر حاضر مختص اقلیم ایران که نسل بسیاری از آنان تاکنون منقرض شده و یا در حال انقراض است را می‌توان در موزه تماشا و مطالعه کرد.

وی اظهار داشت: روزانه بیش از ‎ 700نفر از دوست داران مظاهر طبیعت وحشی، اهل تحقیق و پژوهشگران و گردشگران داخلی و خارجی دیدن می‌کنند.

بنیانگذار و رئیس موزه تاریخ طبیعی همدان گفت: از موزه تاریخ طبیعی همدان روزانه حدود ‎ 300نفر از دوست داران مظاهر طبیعت وحشی، اهل تحقیق و پژوهشگران از سراسر ایران دیدن می‌کنند.

محمد علیزاده افزود: در این موزه نادر نمونه‌هایی از حیوانات و گونه‌های آبزی به صورت زنده و فسیل نگهداری می‌شود که برای اولین بار در همین موزه به پژوهشگران معرفی شده است.

وی تصریح کرد: تاریخ طبیعی همدان گنجینه کاملی از وسعت طبیعت پیدا و پنهان جهان است که اصلی‌ترین مشکل آن مهجوری در گوشه‌ای از شهر بزرگ همدان و بی‌توجهی متولیان و اغلب شهروندان به این گنج پنهان است.

وی اظهار داشت: موزه تاریخ طبیعی همدان از ابتدای شگل‌گیری تا مرحله کنونی که به یک مجموعه و مکانی اعجاب آور و دیدنی تبدیل شده است.

موزه تاریخ طبیعی همدان، یک سرمایه ملی است

سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان، با بیان این مطلب به خبرنگار شبستان گفت: همدان به عنوان پایتخت تاریخ تمدن ایران شخصیت‌های جهانی نظیر بوعلی سینا را دارد که باید موزه‌ای نیز درخور نام و در استانداردهای جهانی داشته باشد.

علیرضا قاسمی اضافه کرد: موزه تاریخ طبیعی همدان اکنون مختص دانشگاه نیست و به یک شهر و استان و بلکه کشور تعلق دارد و یک سرمایه ملی است.

وی با بیان اینکه این موزه در سال ‎ 85 شکل خوبی به خود گرفته است، تصریح کرد: در حال حاضر، موزه مکانی برای کافی شاپ، فروشگاه، سالن سخنرانی و کتابخانه تخصصی است.

وی تصریح کرد: گالری شماره یک این موزه با مجموعه‌ای از صدف‌ها و مرجان‌ها و اسفنج‌ها، سالن حشرات، سالن پرندگان و پستانداران و گالری شماره ‎2 شامل سالن آبزیان، خزندگان، سالن فسیل و کانی‌ها و بخش تاکسیدرمی است.

موزه ها در چرخه گردشگری نقش یک مرکز و قطب منطقه ای را ایفا می کنند

معاون عمرانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان گفت: موزه ها در چرخه گردشگری نقش یک مرکز و قطب منطقه ای را ایفا می کنند که افزایش و رونق آنها می تواند در تقویت و توسعه صنعت گردشگری و رشد اقتصادی هر منطقه موثر باشد.

احمد ترابی از فعالیت 10 موزه در این استان خبر داد و افزود: موزه هگمتانه، آرامگاه بوعلی سینا، موزه تاریخ طبیعی، حمام قلعه، حمام حاج آقاتراب نهاوند، موزه لطفعلیان ملایر، موزه تاریخ و فرهنگ اسدآباد و خانه مسعودی تویسرکان از جمله موزه های این استان است.

وی از موزه مفاخر و مشاهیر، خانه سفال و باغ نظری به عنوان دیگر موزه های استان نام برد که گوشه هایی از سابقه مدنیت سه هزار ساله این استان در برخی از موزه ها به تصویر کشیده شده است.

پایان پیام/