به گزارش خبرنگار شبستان، مجموعه چهار جلدی "اسلام ایرانی" حاصل بیش از بیست سال پژوهش هانری کربن درباره ابعاد معنوی و فلسفی اسلام است. آن‌گونه که بر ذهن و ضمیر ایرانی پدیدار شده است. این اثر نه فقط دستاورد تتبعات و تاملات عالمانه در متون، بلکه ره‌آورد تجربه ژرف نویسنده از عوالم معنوی ایرانیان و ارتباط وجودی کم‌نظیری است که با آن عوالم برقرار کرده‌اند.
بر پایه این گزارش، به تازگی ترجمه فارسی جلد اول این مجموعه که به بررسی معنویت تشیع دوازده امامی اختصاص دارد به قلم "انشاءالله رحمتی" و به همت نشر صوفیا منتشر شده است.
بر این اساس، نشست هفتگی شهر کتاب در روز سه‌شنبه 24 بهمن ماه، به نقد و بررسی کتاب "اسلام ایرانی" اختصاص یافت که با حضور کریم مجتهدی، داریوش شایگان، غلامرضا اعوانی و انشاءالله رحمتی برگزار شد.
در ابتدای این نشست علی اصغر محمدخانی، معاون فرهنگی شهر کتاب، طی سخنانی اظهار کرد: چهار جلد کتاب اسلامی ایرانی در هفت دفتر سامان یافته است که شامل "چشم انداز امامیه(شیعه دوازده امامی"، "طرح احیای حکمت که در این بخش بیشتر به سهروردی می پردازد" ، "مکتب شیخیه"،"در مورد امام دوازدهم"،"صحبت در باب چند نفر از بزرگان تشیع" و... می شود.
وی ادامه داد: کُربَن در هر مجلد به نکات متعددی می پردازد که از جمله آنها به این مسئله می پردازد که اسلام چگونه در ذهن ایرانی نقش بست، همچنین به آموزه های ائمه شیعه و وجهه تسمیه اش با حکمت و فلسفه اسلامی می پردازد، کُربَن علاوه بر این موضوعات به چرایی غیاب فلسفه اسلامی در فلسفه غرب پرداخته است و سوء تفاهم هایی که در این باب وجود دارد.
محمدخانی با بیان اینکه کُربَن در مورد رابطه میان ظاهر و باطن بحث می کند، تصریح کرد: این اندیشمند برجسته همچنین در مورد تشیع دوازده امامی صحبت می کند، همچنین تفکیک میان الهیات و فلسفه و این موضوع را تحلیل می کند که تفاوت میان اسلام عربی و اسلامی ایرانی چیست.
در ادامه انشا الله رحمتی، مترجم کتاب "اسلام ایرانی" در رابطه با این اثر گفت: از سال 1382 روی آثار کربن متمرکز شدم و در حال حاضر قریب به یک دهه می شود، در رابطه با آثار او معتقدم که غایت اصلی این اندیشمند مقابله با عرفی شدن و وضعیت سکولاری که به بشر امروز غلبه یافت، بود.
وی ادامه داد: معمولا وقتی در ایران از کربن صحبت می کنند او را سنت گرا می دانند و به نوعی منتقد دنیای مدرن، اما کربن به معنای خاصی به دنیای مدرن نقد دارد، او متفکر مدرنی است خلاء های دنیای مدرن را تشخیص داده است، البته معنویتی که کربن دنبال کرده است به قول خودش مبتنی بر پدیدار کتاب قدسی است.
رحمتی افزود: کربن به دنبال آن است که معنا را در عالم بیابد و وجودهای معنوی را در عالم شناسایی کند، در واقع او به دنبال معنویتی ما به ازایی در عالم دارد، به باین دیگر او به دنبال بررسی معنویت اصیل در دنیای امروز است. او وضعیت غرب را از جهاتی ناخوشایند می داند، از جمله اینکه غرب سعی کرد احوال معنوی خود را در کنار تکنولوژی به باقی جهان صادر کند.
این پژوهشگر تصریح کرد: کربن الهیات سلبی را قبول دارد اما واسطه های بین ما و خداوند قائل است، به تعبیری او با فردی مانند حلاج نمی تواند موافق باشد و "انا الحق" منصور حلاج را ناشی از سردرگمی او می داند.
این گزارش می افزاید: داریوش شایگان در این نشست طی سخنانی اظهار کرد: هانری کربن انسانی چند وجهی است، او شاگرد ژیلسون بود، بعدها هندشناسی نیز خواند، با آثار سهروردی ارتباط درونی پیدا کرد.
وی ادامه داد:او قبل از هرچیز فرانسوی و در وهله بعد اروپایی بود، عجیب به فرهنگ اروپایی علاقه داشت، وی نخستین مترجم "هایدگر" به فرانسه بود، او چند فرهنگی بود و موجب چند حرکت در ایران شد، یک حرکت فلسفی و وجه وجود شناختی، اصالت ماهیت به اصالت وجود، در واقع کسی که نقش ایران را در جهان اسلام نشان داد، هانری کربن بود.
در ادامه این نشست، غلامرضا اعوانی با اشاره به اینکه هانری کربن فرهنگ و شخصیتی استثنایی داشت، اظهار کرد: اهمیت هانری کربن از لحاظ معرفی تشیع نه تنها به غرب که به ایرانیان است، عمق درک او در مسائل پژوهشی و یافتن نسخه های خطی ستودنی بود.
پایان پیام/
نظر شما