حجت الاسلام حجت الله بیات مدیر مرکز تحقیقات حج به خبرنگار شبستان گفت: برای دستیابی به ظرفیت های حج و استفاده از آنها ابتدا باید آگاهی و بینش دقیق و درستی برمبنای منابع دینی، قرآن و عترت نسبت به موقعیت حج و ظرفیت های آن کسب کرد و سپس انگیزه کافی برای بهره مندی ازاین ظرفیت ها را ایجاد نمود.
وی پیش نیاز سوم برای بهره مندی از ظرفیت های حج را تصحیح نوع کنش ها و رفتارها در اجرایی کردن و وارد نمودن این ظرفیت ها به صحنه سیاسی اجماعی جوامع اسلامی دانست و گفت: با توجه به ماهیت جهانی بودن دین اسلام و مورد قبول بودن این مسئله نزد کلیه مذاهب اسلامی در خصوص پیش نیازاول مشکلی وجود ندارد اما در رابطه با وجود انگیزه وعزم راسخ برای استفاده ازظرفیت های حج در جهت جهانی شدن اسلام و تحقق اهداف جهانی آن به ویژه درحوزه مسائل اجرایی، ما با مشکل جدی مواجه هستیم.
حجت الاسلام بیات افزود: امروز امکانات و نوع سیستمی که متولی امور حج در سطح جهان اسلام است نه تنها موقعیت مناسبی برای استفاده ازظرفیت های جهانی حج ایجاد نمی کند بلکه باعث بروز محدودیت ها و موانعی نیز می شود.
وحدت مهمترین کارکرد حج در عرصه جهانی شدن
وی با اشاره به اهمیت بحث جهانی شدن اسلام و توجه به جایگاه مهم حج در این زمینه در میان اندیشمندان ایرانی گفت: با وجود اهتمام و تلاش صاحب نظران و دست اندرکاران برای بهره برداری حداکثری ازظرفیت های موجود، ما در عرصه عمل با محدودیت و موانعی در این زمینه مواجه هستیم.
حجت الاسلام بیات مهمترین کارکرد سیاسی حج در عرصه جهانی شدن را موضوع وحدت برشمرد و گفت: آنچه باعث عزتمندی وتولید قدرت در جوامع اسلامی می شود همبستگی و وحدت است کشورهای اسلامی می توانند برحول محور حج به مثابه یک امت واحد اسلامی مشکلات سیاسی- اجتماعی جهان اسلام را رفع و مرتفع سازند.
وی افزود: در سایه این همبستگی می توان مشکلات جهان اسلام را به شکل دقیق شناسایی ، مسئله یابی ، اولویت بندی و سپس برای حل آنها طراحی و برنامه ریزی کرد.
حجت الاسلام بیات موضوع بیداری اسلامی، بحث برائت، دشمن شناسی و دشمن ستیزی را که موضوع دعوت همه انبیائ الهی در طول تاریخ بوده است از دیگر کارکردهای سیاسی حج عنوان کرد و گفت: از جمله موضوعات مطرح در مسایل حج، موضوع تحقق حکومت دینی و حکومت جهانی اسلام است اصل وماهیت حج می تواند نقش موثری در این مسئله داشته باشد قرآن کریم درباره شعار همه انبیاء می فرماید: «ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت» و مصداق طاغوت یعنی حکومت های خودکامه و غیر الهی.
کارکردهای سیاسی حج مهمتر است یا کارکردهای عرفانی و معنوی آن ؟
حجت الاسلام بیات یادآورشد: کارکردهای سیاسی – اجتماعی حج نه تنها از کارکردهای فردی،عبادی و معنوی آن کم اهمیت تر نیست چه بسا دارادی اهمیت دو چندان است چرا که در صورت محقق شدن این کارکردها سایر ابعاد حج نیز می تواند تحقق یافته و تاثیرات مثبت داشته باشد اما در صورت کمرنگ شدن کارکرد های سیاسی و اجتماعی قطعا مسایل عبادی و عرفانی حج نیز چندان تاثیر گذار نخواهد بود.
مدیر مرکز تحقیقات حج افزود: از منظر قرآن کریم حج و کعبه به عنوان مایه قیام و قوام جوامع بشری معرفی شده است اما به دلیل اینکه از این منظرو دیدگاه به آن نگریسته نمی شود ما امروز شاهد ناکارآمدی محسوس و غیر قابل انکاری در این زمینه هستیم مقوله حج و خانه کعبه امروز نه تنها درجهان بلکه در میان جوامع اسلامی نیز جایگاه و ارزش واقعی خود را نیافته است.
وی در رابطه با نفش حج در تحقق حکومت جهانی اسلام اظهار کرد: براساس آیات قرآن حج یک مقوله جهانی، مناسک آن مناسک جهانی و منافع آن نیز منافع جهانی است « ان اول بیت وضع للناس » واژه « للناس» گویای این حقیقت است که حج، خود یک مقوله جهانی است و مهمترین ظرفیت را نیز برای تحقق حکومت جهانی اسلام دارد.
حجت الاسلام بیات افزود: حج با توجه به نقش رسانه ای و ارتباطاتی آن، به عنوان گسترده ترین، جامع ترین و موثر ترین رسانه سنتی جهانی در جامعه اسلامی مطرح است و می توان از این رسانه در جهت اطلاع رسانی و آگاهی بخشی نسبت به مسایل جهان اسلام و نهایتا همبستگی مسلمانان استفاده کرد.
وحدت: بزرگترین عامل تولید قدرت نرم در جهان امروز
وی از وحدت و همبستگی امت اسلامی به عنوان بزرگترین منبع تولید قدرت نرم در جهان امروز یاد کرد و گفت: این وحدت و همبستگی را می توان در سایه حج و حول محور اندیشه ها و ارزش های مشترک بنیان نهاد. در سراسرحج، نمادها و نشانه های یکرنگی ، یک دستی و یکپارچگی نمایان و ظاهر است همه به سوی یک خدا، یک خانه، بایک کتاب و با مناسک مشترک . مدیر مرکز تحقیقات حج یادآور شد: ما امروز در جهان اسلام مشکلات و معضلات اساسی و ریشه ای داریم که اگرانگیزه و عزم جدی برای استفاده از ظرفیت های حج در عرصه جهانی وجود داشته باشد این بسترنه تنها مشکلات جهان اسلام بلکه مسایل و مشکلات جامعه بشری را می تواند به راه حل ها نزدیک کند.
پایان پیام/
نظر شما