حجت‌الاسلام قاسم خانجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در بخش دوم سخنان خود در رابطه با آفات عزاداری به خبرنگار شبستان گفت: همچنان که اشاره شد اظهار محبت و ارادت به امام حسین (ع) که امروز در عزاداری‌ها و مجالس و محافل بسیار مورد توجه است امیری کاملا مطلوب و بدون تردید نوعی عبادت است اما گاه این اظهار محبت و ارادت به قدری تنزل داده می‌شود که گویا تعریف جدیدی از آن ارایه می‌شود و به جای تقویت اعتقادات، باورها و ایمان افراد در جهت اهداف حضرت ابا عبدالله (ع) تنها به مسایل ظاهری، شورانگیز و احساسی بسنده می‌شود و باطن کار یعنی دریافت معارف بلند و احیای حرکت در مسیر سیدالشهدا (ع) فراموش می‌گردد در حالی که این نوع عزاداری به هیچ‌وجه مورد نظر حضرت امام حسین (ع) نیست.
وی با اشاره به نادیده گرفته شدن حتی برخی از واجبات دینی در بعضی مجالس و محافل تصریح کرد: بی‌توجهی به نماز، عدم رعایت پوشش و عفاف کامل هم در میان بانوان و هم در میان مردان و عدم رعایت ارتباط میان محرم و نامحرم که گاه کاملا عادی تلقی می‌شود و بسیاری موارد از این دست که امروز در مجالس و محافل عزاداری به چشم می‌خورد بیانگر آن است که ما از اهداف حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) فاصله گرفته‌‌ایم.
حجت‌الاسلام خانجانی افزود: مجالس و محافل حسینی قطعا در هر شرایطی باید برگزار شده و به هیچ‌وجه نباید کمرنگ شود اما امروز که بیش از 30 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد این عزاداری‌ها تا چه میزان در اصلاح زندگی ما مؤثر بوده است، چقدر در اصلاح رفتار، گفتار یا حتی نوع پوشش و ظاهر ما چه در میان بانوان و چه در میان مردان تأثیرگذار بوده؟ در برخی موارد این مجالس از محتوای اصلی خود دور و تهی شده است، بنابراین می‌توان این سؤالات را مطرح کرد که این عزاداری‌ها تا چه حد در پایین‌آوردن تعداد پرونده‌های دادگاهی ما، در سامان‌دادن ازدواج‌های صحیح مطابق با موازین و مبانی دینی نقش داشته است.
وی افزود: اگر آمار دهه 60 در رابطه با این موارد را با دهه 90 مقایسه کنیم به چه نتیجه‌ای خواهیم رسید، کم‌شدن محبت و صمیمیت میان افراد، کم‌رنگ‌شدن رعایت سنت‌های دینی در میان افراد، خانواده‌ها، والدین و فرزندان از کجا ناشی می‌شود؟ اما از سوی دیگر توجه به مجالس و محافل چند برابر شده است، ظاهر دسته‌جات عزاداری و تکایای امروز و نوع عزاداری‌های امروزی را با سال 60 مقایسه کنید، محصول آن عزاداری‌های بسیار ساده، ابتدایی و بی‌پیرایه می‌شد همت، خرازی، بروجردی، حسن باقری و هزاران جوان با سطح معرفتی بالا که جنگ هشت‌ساله ما را هدایت می‌کردند و نتیجه دسته‌جات و عزاداری‌های پرزرق و برق امروز چه چیزی است؟
این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: واقعیت را باید در متن جامعه مشاهده کرد، پرونده‌های دادگاه‌های ما را چه کسانی تشکیل می‌دهند، مسلما این افراد کسانی نیستند که در این دسته‌جات حضور نداشته و یا با این محافل ناآشنا باشند اما آنچه جای تأمل دارد این است که امروز به ظاهر این امور بیشتر اعتنا می‌شود، امروز طبل‌ها بزرگ‌تر، تیغه‌های علم‌ها و علامت‌ها بیشتر و صدای بلندگوها و اکوها قوی‌تر شده اما گویا مبانی اعتقادی و باورهای عمیقی که انسان را در بزنگاه‌های زندگی کمک می‌کنند، کمرنگ‌تر شده است و این نتیجه اظهار ارادت و محبت توخالی و بی‌محتوا است، اظهار محبتی که تنها به ظاهر اکتفا می‌شود.
حجت‌الاسلام خانجانی افزود: متأسفانه آفت و بیماری بزرگی که امروز گریبان‌گیر جامعه شیعی بخصوص در ایران شده است ظاهرگرایی احساسی است که ما را از درون و باطن از معارف ناب پیامبر و دین جدا می‌کند و ما نیز یا خود نمی‌خواهیم این بیماری را بپذیریم و یا اراده‌ای برای پذیرش این واقعیت وجود ندارد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به هشدارها و انظارهایی که در سال‌های اخیر از سوی مقام معظم رهبری و برخی از صاحب‌نظران نسبت به این موضوع صورت گرفته است، گفت: این انظارها به دلیل مصلحت جامعه است؛ حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) و یا سایر ائمه نیازی به عزاداری‌ها و مجالس و محافل ما ندارند، برکات و ثمرات تمام این مجالس برای خود ما است اما به شرط آنکه مطابق با دستوراتی که در این زمینه به ما داده شده، برگزار شود نه مطابق با تعریفی که ما از عزاداری داریم و یا تعریفی که از پیش خود آن را ساخته‌ایم.
حجت‌الاسلام خانجانی تصریح کرد: این ظاهرگرایی کم‌کم به تهی‌شدن مغز در دل برخی افراد از محتوا و معارف ناب موجود در متن محافل عزاداری منجر می‌شود اما از سوی دیگر برخی اعتراض می‌کنند که مدام نیز نباید به دنبال باطن‌گرایی و شهود و ... بود، به شور و هیجان نیز باید توجه داشت، ما به هیچ‌وجه با شور و شورانگیز بودن محافل مخالف نیستیم اما شور بدون شعور آسیب‌زا است، آیا شعارهایی که امروز در بعضی محافل به زبان افتاده شعارهایی که این ایام بر روی ماشین‌ها و غیره دیده می‌شود و در عین حال بی‌اعتنایی نسبت به نماز، حجاب، عفت و روابط محرم و نامحرم با هم قابل جمع است؟
وی در ارایه راهکاری برای آسیب‌های موجود گفت: اگر نگاه ما به عزاداری حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) به نگاهی مکتبی تبدیل شود که باطن آن عبودیت و عبادت خدا است مسلما به مقصد و مقصود خواهیم رسید، امروز بخشی از جامعه شیعی دچار ظاهرگرایی احساسی شده و با چنین مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند و در سوی دیگر اهل سنت و بخصوص وهابیت دچار نوعی باطن‌گرایی دروغین شده و در ورطه خطا و سقوط قرار گرفته‌اند، ما برای ادامه راه تشیع و برای بهره‌مند‌شدن از برکات این مجالس و محافل که به هیچ عنوان هم موافق کم‌رنگ‌شدن آنها نیستیم راهی نداریم جز اینکه معارف ناب پیامبر و اسلام را بازیابی کرده و با صداقت و بدون دروغ‌گفتن به خود، اطرافیان و خدا آنها را در عمل پیاده کنیم.
پایان پیام/
نظر شما