حجت‌الاسلام قاسم خانجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در رابطه با بی‌محتوا بودن برخی از محافل و مراسم عزاداری در ایام محرم به عنوان یکی از آفات بزرگ عزاداری، به خبرنگار شبستان گفت: برای شناخت آفت‌های هر پدیده و یا موضوع دینی یا سیاسی اجتماعی ابتدا باید خود آن موضوع و پدیده را شناخت. یعنی ما تا زمانی که موضوع عزاداری، سوگواری و بزرگداشت یاد و خاطره حضرت سیدالشهدا و یاران آن حضرت و اصل واقعه کربلا را به خوبی نشناسیم طبیعتا آفت‌های احتمالی آن را نیز نخواهیم شناخت و توان مقابله نیز نخواهیم داشت و چه بسا خودمان نیز ناخودآگاه در این آفات قرار گرفته و دانسته یا نادانسته یا خواسته و ناخواسته از جمله اسباب و عوامل ترویج و تقویت این آفات باشیم.
وی افزود: قرار گرفتن در دایره آفات عزاداری سیدالشهدا (ع) گاه حتی با پوشش‌هایی که به عمق آن فکر نمی‌کنیم و حتی با نیت و اهداف خوب و خیر به وقوع می‌پیوندد و ما با انجام یک حرکت یا برپایی یک مراسم یا یک نوع برداشت و صحبت یا سخنرانی، تبدیل به مبدع و به وجود آورنده یک آفت می‌شویم. چرا که این پدیده و ابعاد مختلف آن را به خوبی نشناخته‌ایم و این حرکت، اظهارنظر یا صحبت ما باعث تضعیف این قیام شده و نتیجه عکس می‌دهد.
کربلا را به دیده یک مکتب بنگریم نه یک واقعه در نیم روز!
حجت‌الاسلام خانجانی تصریح کرد: بهترین راه برای شناخت درست و معرفت صحیح نسبت به واقعه کربلا و قیام ابا عبدالله الحسین (ع) توجه به فرمایشات حضرت و هدفی است که شخص حضرت از این نهضت (چه پیش از قیام و چه در حین قیام ) مطرح کردند که بعدها نیز این هدف بیشتر تبیین و تشریح شد. به عبارت دیگر برای محفوظ ماندن از برخی آفت‌ها، می‌بایست به واقعه کربلا با دید یک مکتب نگریست و آن را به مثابه یک حادثه که در یک و نیم روز اتفاق افتاده و تمام شده، ندید.
وی افزود: آنچه همواره و همیشه در طول زمان تا قیامت بایست به آن توجه داشت آن است که در روز عاشورا، امام چه معارف بلند و معرفت‌های دینی را به نمایش گذاشتند و حضرت ابا عبدالله الحسین و فرزندان و اصحاب ایشان فدای چه هدفی شدند؟ این هدف به قدری والا و ارزشمند بود که فردی چون حضرت حسین(ع)که امام معصوم و پیشوای آن عصر و رهبر شناخته شده یک قشر ریشه‌دار به نام شیعیان محسوب می‌شود و از سوی دیگر تنها یک رهبر عادی با وجهه سیاسی اجتماعی نیست، بلکه فرزند دختر پیامبر، پسر امیرالمؤمنین (ع) و یکی از دو سبط بزرگ رسول خداست، فدای آن می شود. چنین شخصیتی با وجود تأکیدات فراوانی که از زمان کودکی امام از ناحیه پیامبر(ص) خطاب به مسلمانان، اصحاب و یاران نسبت به رعایت حق او و محبت به او شده بود و تأکید پیامبر(ص) بر اینکه دشمنی با حسین علیه السلام دشمنی با من است، در راه کدامین هدف قربانی می شود؟ این هدف باید چه هدف بزرگی باشد که فردی با چنین ویژگی‌ها و شرایطی خاص، هم خود و هم فرزندان، اصحاب و یاران خود را در راه آن هدف قربانی می کند.
عاشورا؛ حتی تجلیگاه آموزه هایی مانندحجاب،محرم و نامحرم
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: این هدف بزرگ، زنده‌کردن دین حقیقی اسلام و سیره فراموش‌شده پیامبر(ص) و زنده‌کردن معارف ناب اسلام محمدی بود. توجه به این هدف و دقت در این موضوع که حضرت در همان نیم‌روز عاشورا، نمونه ای از معارف دین را به نمایش گذاشتند، بسیار راهگشا خواهد بود. به عنوان مثال نماز به بهترین وجه در عاشورا، تفسیر، تبیین و نمایش داده می‌شود و غیر از تصویری که امام حسین (ع) در عاشورا از نماز نشان می‌دهد، به هیچ شکل دیگری نمی‌توان اهمیت آن را بیان کرد.
وی در رابطه با سایر معارف و آموزه‌ها در عاشورا افزود: موضوع رعایت محرم و نامحرم، پوشش، حجاب، عفت و حیا به بهترین شکل در عاشورا نمایش داده می‌شود؛ حضرت در شب عاشورا خیمه‌های اصحاب و یاران را به هم نزدیک می‌کند و علت آن را عدم راه پیدا کردن دشمنان به خیام حرم عنوان می‌کنند. در اعتراضی که برخی بانوان حاضر در کربلا نسبت به دشمن دارند، رعایت حجاب و پوشش و عفاف به شکل کامل مشاهده می‌شود. همچنین رعایت حقوق متقابل در کربلا که در عالی‌ترین رتبه به نمایش گذاشته شد. امام تمام تلاش خود را کردند که آغازگر جنگ نباشند چرا که اسلام هرگز با هجوم و حمله و آغاز جنگ و ستیز موافق نبوده است و حتی در بدترین شرایط یعنی در عاشورا، امام با
علم به اینکه 30 هزار سرباز تا دندان مسلح در مقابل او قرار دارند، به یاران اجازه حمله و آغاز جنگ را نمی‌دهند.
حجت‌الاسلام خانجانی خاطرنشان کرد: نکته مهم و قابل توجه‌ای که می بایست نسبت به آن دقت داشت آن است که بدانیم در برپایی مجالس ابا عبدالله (ع) هر حرکت، هر نوع نگاه افراطی و تفریطی چه در بیان فلسفه‌های نادرست برای قیام، چه در قالب سخنرانی یا وعظ و چه در استفاده از آلات و ادوات به شکل نادرست و نابجا، اگر هماهنگ با اهداف حضرت نباشد، در اصل نوعی مخالفت با نهضت عاشورا و مخالفت با دیدگاه مکتبی داشتن به این حرکت است.
عبودیت در راس همه تکالیف است
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: هنگامی که هدف از قیام حضرت، احیای واجبات و اطاعت و عبودیت خدا عنوان می‌شود باید دانست که حسین(ع) به دنبال آموختن یک آموزه است و آن آموزه این است که بدانیم آنچه همواره باید در رأس وظایف و تکالیف ما باشد، عبودیت و اطاعت خدا است. ما باید از عاشورا بیاموزیم که هر حرکتی که ناهماهنگ با سیره امام و خلاف دستورات الهی باشد، مخالفت با قیام کربلا و اهداف حسین (ع) است؛ به عنوان مثال یکی از مسایلی که در عزاداری‌ها نیز به شکل پررنگ مطرح می‌شود، اظهار ارادت و محبت به امام و شهدای کربلاست. این موضوع در جای خود بسیار مطلوب و مورد تأکید و بدون هیچ تردیدی، نوعی عبادت است اما اگر این اظهار ارادت
به قدری تنزل داده شود که تعریف جدیدی از اظهار محبت به دست بدهد، یعنی به جای اینکه با برگزاری این مراسم و مجالس، اعتقادات، باورها و ایمان افراد تقویت شود، تنها ظاهر برخی مسایل شورانگیز و احساسی مورد اهمیت و توجه قرار بگیرد و باطن عمل که دریافت معارف بلند و احیای حرکت در مسیر ابی عبدالله (ع)است، به فراموشی سپرده شود، مسلما این مراسم به هیچ‌وجه مورد نظر حضرت نخواهد بود.
حجت‌الاسلام خانجانی تأکید کرد: اصل برگزاری عزاداری و مجالس با تمام تأکیدی که نسبت به آن وجود دارد، امری مستحب است و هیچ‌کس نمی‌گوید برگزاری مراسم عزاداری و سوگواری برای حضرت حسین (ع) واجب است، هیچ‌یک از ائمه، علما و بزرگان و مراجع ما چنین بیانی نداشته و ندارند، بنابراین ما حق نداریم برای برگزاری مجالس عزای حسین (ع) واجبات را قربانی کنیم مانند بی‌توجهی به نماز و رعایت حجاب؛ نمازی را که سیدالشهدا برای برپایی و اقامه آن به شهادت رسید، به دلیل شورانگیزبودن جلسات رها می‌کنیم یا جلسات به قدری طولانی است که جوان یا نوجوان حاضر در مجلس، برای نماز صبح خواب می‌ماند. همچنین فراوان دیده می‌شود که در روز عاشورا وقتی گروهی مشغول نماز
هستند، دسته‌جات مختلف همچنان با کوبیدن طبل و سنج و ...به عزاداری خود ادامه می دهند.
این کارشناس مذهبی با اشاره به بی‌توجهی به برخی واجبات در برگزاری این مجالس یادآور شد: مواردی مانند مسئله حرکت بانوان به دنبال دسته‌جات بخصوص در حالی که نوع پوشش آنها مشکل‌دار و نامناسب است یا موضوع ارتباط محرم و نامحرم که بسیار عادی تلقی می‌شود ، در حالی که حتی در کربلا ما نوع ارتباط زنان با نامحرمان و با دشمن را کاملا مطابق بر موازین اسلامی می‌بینیم، بیانگر آن است که ما واقعا به دنبال زنده‌کردن اهداف حضرت امام حسین (ع) نیستیم، هر چند ممکن است در زبان این مسئله را نپذیریم اما عمل مهم است و واقعیت آن است که ما در عمل و در زندگی روزمره نشان می دهیم که چندان به رعایت حلال و حرام و رعایت حقوق دیگران پای بند نیستیم و تا زمانی که چنین باشد یعنی ما از عزاداری ها سودی نبرده ایم و این نوع عزاداری ها جز ایجاد سرو صدا و شوری مقطعی و بی خاصیت که به سرعت فراموش می شود در زندگی ما تاثیری ندارد.
ادامه دارد/
نظر شما