خبرگزاری شبستان، گروه بینالملل:مسجد جامع بیتالمعمور که در میان چشماندازی سرسبز واقع شده، بهعنوان یک نشانه معماری چشمگیر در لاکشمیپور در بنگلادش خودنمایی میکند. این مسجد با سقف قوسی منحصربهفرد خود، نگاه هر رهگذری را بهسوی خود جلب میکند. از زمان تکمیل بنا، این مسجد مورد توجه مردم محلی قرار گرفته و به محلی محبوب برای برگزاری تجمعات و مناسک دینی تبدیل شده است.
کازی فدا اسلام، معمار اصلی این پروژه و مدیر دفتر «کازی فدا آرشیتکتس»، در توضیح ایده طراحی میگوید: در ابتدا، فرم طاقمانند بنا برای مردم کنجکاویبرانگیز بود، چرا که چنین شکلی پیش از این در منطقه دیده نشده بود. اما پس از تکمیل، بنا با استقبال گستردهای روبهرو شد. بسیاری مجذوب حضور متفاوت آن در روستا شدند، برای اقامه نماز به اینجا آمدند و بهتدریج مسجد به یک نشانه محلی تبدیل شد.
او میافزاید: انتخاب یک حجم مستطیلی ساده به ما کمک کرد تا خلوص هندسی بنا حفظ شود و در عین حال در برابر چشمانداز آرام لاکشمیپور جلوهای متمایز داشته باشد.
با ورود به فضای داخلی، مسجد بهصورت یک فضای روان و پیوسته جلوه میکند؛ جایی که اهالی روستای موهادِوپور گرد هم میآیند و خود را در فضایی آرام و روحانی مییابند. فضای داخلی بدون ستون، امکان شکلگیری یک حجم یکپارچه را فراهم کرده که حالتی تأملبرانگیز در ذهن عبادتکنندگان ایجاد میکند.
فدا اسلام در این باره میگوید: جریان پیوسته فضا، حسی از بینهایت و ایمان جاودانه را القا میکند.
نماز جماعت، بهعنوان یک سنت ریشهدار در اسلام، در طراحی این مسجد نقش محوری داشته است. جزئیات ظریفی مانند گوشههای گرد و بدون لبه تیز، باعث میشود فضا با ذهن و روان استفادهکننده هماهنگ شده و در عین حال با سرسبزی محیط اطراف پیوند بخورد. بسیاری از بازدیدکنندگان، این گشودگی را آرامشبخش و طراوتآفرین توصیف میکنند.
معمار پروژه تأکید میکند: تجربه هر لحظه، تا حد زیادی تحت تأثیر معماری است. یک فضای مراقبهای باید گشوده باشد و از هرگونه حس تنگنا و خفگی پرهیز کند.
از نگاه او، معماری مذهبی باید بستری برای تأمل و دروننگری فراهم آورد.
به باور کازی فدا اسلام، طراحی و معماری باید در همه کارکردها به طبیعت گره بخورد. ارتباط با محیط پیرامون، حرکت خورشید و باد و نیروهای طبیعی که زمان و فضا را تعریف میکنند، کاربران را به زیستی متمرکزتر و معنادارتر در فعالیتهای روزمره سوق میدهد. این رویکرد، اساس تصمیمات فضایی و اقلیمی مسجد بوده است؛ پروژهای که به سفارش فرهاد چودری نهال اجرا شده است.
این معمار که هماکنون در داکا فعالیت میکند، بر استفاده از متریال خام مانند بتن، فلز و سازههای سبک تأکید دارد؛ مصالحی که سادگی و مینیمالیسم را بازتاب میدهند. در این مسجد نیز بتن بهعنوان عنصر اصلی سازه، نقش مهمی در استحکام و دوام بنا ایفا میکند.
او درباره نورپردازی طبیعی میگوید: نور روز بهوفور از طریق شبستان و بازشوهای شمالی ـ جنوبی وارد فضا میشود. این راهبرد غیرفعال، وابستگی به سیستمهای سرمایشی مکانیکی را کاهش داده است.
یکی از شاخصترین ویژگیهای مسجد، نمای شفاف شرق ـ غرب آن است که امکان عبور نور در طول شبستان را فراهم کرده و حس تداوم فضایی را تقویت میکند. برای نمازگزاران، این گشودگی بهنرمی احساس بیکرانگی را القا میکند.
فدا اسلام در توصیف این تجربه میگوید: فضای نماز که گشودگی پیشرو را در قالب نما تجربه میکند، آستانهای است که نماد تعالی و سیر درونی انسان بهشمار میآید. در ضلع غربی مسجد، استخری تعبیه شده تا از شدت گرمای آفتاب بعدازظهر بکاهد و قرار است گونههای بومی در اطراف کاشته شوند تا در ماههای گرم، سایه طبیعی ایجاد کنند.
او در پایان تأکید میکند: چه از طریق عناصر طبیعی و چه با راهکارهای نوآورانه معماری، هدف ما ایجاد پیوندی یکپارچه میان طبیعت و انسان بوده است. باور داریم تأثیر طبیعت میتواند فراتر از محدودیتهای فنی عمل کند و تجربه معنوی انسان را غنا بخشد.
نظر شما