بخ گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان؛ رویداد ملی «ایرانجان» با دستور ریاست سازمان صدا و سیما و با رویکرد هویتمحوری و عدالت رسانهای، اکنون در حال تمرکز بر استان گلستان است و ظرفیتهای فرهنگی، اقتصادی، تاریخی و زیستمحیطی این استان را در قاب شبکههای ملی برجسته میسازد. گلستان، با تنوع کمنظیر قومی و مذهبی، میراث طبیعی هیرکانی، جایگاه ژئوپلیتیک منطقه آزاد اینچهبرون و سرمایه انسانی پیشران، در حال تبدیل شدن به یکی از محورهای راهبردی این رویداد است.
«ایرانجان» چگونه روایت ملی را متوازن میکند
رویداد ملی «ایرانجان» از خوزستان آغاز شده و در مسیر اجرای خود به ایلام، اصفهان و فارس رسیده است و اکنون پوشش استانهای شرقی و شمالی از جمله گلستان را در دستور کار قرار داده است. این رویداد، دارد با نگاه شبکهای و همافزایی بین رادیو، تلویزیون، خبر و فضایمجازی، امکانِ معرفی متوازن استانها را فراهم میکند و با تأکید بر عدالت رسانهای، روایت ملی را از تمرکز جغرافیایی میرهاند. این راهبرد، دارد فرصتهای سرمایهگذاری، میراث تاریخی و فرهنگی و توانمندیهای انسانی استانها را به زبان رسانه عمومی صورتبندی میکند تا محور توجه ملی و نخبگانی قرار گیرد.
گلستان؛ هویت چندفرهنگی، سرمایه اجتماعی پایدار
گلستان در حال عرضه یکی از کمنظیرترین نمونههای همزیستی قومی و مذهبی در کشور است. حضور حدود ۱۷ قوم در کنار تنوع مذهبی (شیعه و اهلسنت) دارد ظرفیت نرمِ بیبدیلی را برای همبستگی اجتماعی و الگوی همزیستی مسالمتآمیز فراهم میکند. «ایرانجان» میتواند این دارایی هویتی را با تولید مستندهای مردمنگار، روایتهای آیینی، موسیقی نواحی، پوشاک و خوراک محلی و همچنین انتقال تجربههای موفق مشارکت اجتماعی، در سطح ملی پررنگ کند. چنین روایتی، نه فقط زیباییشناسی زیستبوم فرهنگی گلستان را برجسته میسازد، بلکه پیام روشنی درباره وحدت ملی و امنیت فرهنگی ایران به مخاطبان داخلی و خارجی مخابره میکند.
طبیعتِ میراثمند؛ از هیرکانی تا خلیج گرگان
جنگلهای هیرکانیِ ثبت جهانی، بهعنوان ذخیرهگاه تنوع زیستی، در گلستان نقش کانونی در شاکله زیستمحیطی و گردشگری ایفا میکند. ناحیههای شاخصی چون ناهارخوران، النگدره، آبشار کبودوال و پارک ملی گلستان، هر یک فرصتهای اکوتوریسم مسئولانه را رقم میزند. خلیج گرگان و سواحل خزری استان، با پویاییهای هیدرولوژیک و اهمیت زیستگاههای پرندگان مهاجر، نیازمند روایت رسانهای آگاهانه است تا پیوند «توسعه-حفاظت» به مطالبه مشترک مردم و مدیران تبدیل شود. «ایرانجان» با قرار دادن کارشناسان محیطزیست، جوامع محلی و بخش خصوصی در یک گفتوگوی سهجانبه، میتواند الگوی گردشگری پایدار و اقتصاد سبز را تبیین و ترویج میکند.

تاریخ و تمدن؛ از گنبد قابوس تا دیوار بزرگ گرگان
میراث تاریخی گلستان، از برج آجریِ جهانیِ گنبد قابوس تا دیوار بزرگ گرگان (مارسرخ) و محوطههای کهن دشت گرگان، ظرفیتهای کمنظیر گردشگری فرهنگی و پژوهشهای باستانشناختی را عرضه میکند. بازنمایی این آثار در قالب مستندهای پژوهشمحور، روایتهای تعاملی با حضور محققان دانشگاهی و تولید محتوای چندرسانهای برای نوجوانان، میتواند آگاهی عمومی را ارتقا دهد و انگیزه سفر فرهنگی به استان را افزایش دهد. در کنار آن، سنتهای اصیل مانند سوزندوزی ترکمن، بافتهای بومی و آیینهای اسبی و چوگان، نقش هویتساز خود را در برند مقصد گردشگری گلستان تثبیت میکند.
اقتصادِ پیشران؛ اینچهبرون به مثابه گرهگاه کریدوری
منطقه آزاد اینچهبرون در مرز ترکمنستان، با دسترسی به کریدورهای ریلی و جادهای، جایگاه خود را بهعنوان یکی از «کلیدهای اصلی توسعه کشور» تثبیت میکند. اتصال به مسیرهای شرقی-شمالی و پیوند با آسیای میانه، اینچهبرون را به گرهگاه تجارت، لجستیک و صنایع تبدیلی تبدیل میکند. «ایرانجان» با استفاده از قالبهایی چون «میز اقتصاد» و گزارشهای میدانی از پایانههای ریلی، انبارها و شهرکهای صنعتی، میتواند چالشها و راهحلهای تسهیل تجارت، توسعه زیرساختهای ریلی و جادهای، و جذب سرمایه را شفاف مطرح میکند و میدان گفتوگو بین مدیران ملی و بومی، نمایندگان، بخش خصوصی و نخبگان دانشگاهی را فعال نگه میدارد. نتیجه این گفتوگو، به «پیگیریپذیری» تبدیل میشود؛ یعنی رسانه، مطالبه را طرح میکند و روند حل مسئله را تا حصول نتیجه دنبال میکند.
کشاورزی و صنایعدستی؛ تابآوری غذا و اشتغال محلی
دشتهای حاصلخیز گلستان، سهم مهمی در تولید غلات، دانههای روغنی، پنبه و باغداری ایفا میکند. زنجیرههای ارزش محصولات کشاورزی، صنایع بستهبندی و برندینگ روستایی، در حال تبدیل شدن به موتور اشتغال پایدار هستند. از سوی دیگر، صنایعدستی ترکمن و اقوام دیگر استان، با طراحی محصول و دسترسی به بازارهای دیجیتال، ظرفیت ارزآوری و هویتآفرینی را همزمان محقق میکند. پیشنهاد میشود «ایرانجان» با قالبهای «ویژهبرنامه روستا»، «کارآفرینان جوان» و «قصه یک محصول» این پیشرانها را برای مخاطب عمومی و سرمایهگذاران روایت کند.
جایگاه زنان؛ از کارآفرینی تا حفاظت طبیعت
نقش زنان گلستان در اقتصاد محلی، صنایعدستی، تعاونیهای روستایی، گردشگری خانوادگی و کنشهای اجتماعی، امروز پررنگتر میشود. در امتداد رویکرد هویتمحور «ایرانجان»، برجستهسازی چهرههای زنِ کارآفرین، کنشگران محیطزیست و مدیران محلی، میتواند عدالت رسانهای را در میدان عمل عینیت ببخشد. مستندسازی روایتهای زنانه از حفظ میراث ناملموس، آموزش مهارتهای زندگی، و مدیریت بحرانهای اقلیمی، علاوه بر همسویی با سیاستهای کلان فرهنگی، سرمایه اجتماعی استان را تقویت میکند.
«ایرانجان» بهمثابه قرارداد اجتماعیِ امید
رویداد ملی «ایرانجان» وقتی در گلستان جریان دارد، بیش از یک پروژه رسانهای عمل میکند؛ این رویداد، به قرارداد اجتماعیِ امید میان مردم، مدیران و رسانه بدل میشود. اگر همزیستی اقوام، میراث هیرکانی، تاریخ کهن، کشاورزی تابآور و موقعیت کریدوری استان، در یک روایتِ دقیق، پیوسته و پیگیریپذیر بازنمایی شود، صدا و سیما میتواند ا لگوی اثربخش «عدالت رسانهای» را تثبیت میکند. گلستان، با ظرفیتی که امروز در «ایرانجان» دیده میشود، در حال تبدیل شدن به vitrin هویت و پیشرفت ایران در شمال کشور است؛ vitrin ی که همزمان دارد زیبایی، فرصت و مسئولیت را به تصویر میکشد و مسیر سیاستگذاری و سرمایهگذاری آینده را روشن میکند.
نظر شما