«محمدعلی رجبی»، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با بیان اینکه مولفههای هنر انقلاب اسلامی پیش از هر چیز، مولفههای فرهنگی هستند، توضیح داد: وقتی از مولفههای هنر سخن میگوییم، ذهنها معمولا به سمت سبکها و نمودهای ظاهری آثار میرود، اما در هنر انقلاب اسلامی نمیتوان از سبک خاصی سخن گفت، چراکه این هنر، بیانگر طیفی گسترده از شیوههای صوری و بصری است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: حتی در نگارگری ایران، همچون مکاتب تیموری، صفوی یا اصفهان، دیگر با تکرار سبکهای گذشته روبهرو نیستیم. بنابراین مولفههای اصلی هنر انقلاب باید در عرصه فرهنگ و اندیشه جستوجو شود. آنچه در فرهنگ هنر انقلاب اسلامی دیده میشود، همان مفاهیم بنیادین انقلاب است؛ شعارهای «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» در کنار مفاهیمی چون شهادت، مبارزه با باطل و استکبار، که همگی در آثار هنرمندان انقلابی تجلی یافتهاند.
رجبی تصریح کرد: موضوع شهادت از مهمترین مولفههای فرهنگی انقلاب است که ریشه در دیانت اسلامی دارد؛ گذشت از همه چیز در راه خدا و ایستادگی در برابر باطل. این مفاهیم بهطور گسترده در نقاشی، گرافیک، مجسمهسازی و دیگر شاخههای هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی انعکاس یافتهاند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه گفت: اگر هنر تجسمی انقلاب اسلامی را با هنر انقلابهای دیگر مانند روسیه، چین یا آمریکای لاتین مقایسه کنیم، بهخوبی میبینیم که تفاوتی ماهوی میان آنها وجود دارد. بیان هنری در آثار هنرمندان انقلاب اسلامی برخاسته از فرهنگ و معنویت ایرانی ـ اسلامی است و هرگاه این هنر به کشورهای دیگر مانند لبنان و فلسطین راه یافته، همان مفاهیم در قالب نشانهها و نمادهای بومی آن ملتها بازتاب یافته است.
وی افزود: مولفههای هنر تجسمی انقلاب اسلامی برگرفته از درون فرهنگ انقلاب و متأثر از ادبیات کهن و معاصر ایران است. در این میان میتوان از استاد «حبیبالله صادقی» بهعنوان یکی از شاخصترین هنرمندان تجسمی انقلاب یاد کرد که در آثار خود ضمن پرهیز از تکرار قالبهای صوری، معنا و روح شهادت و ایمان را به تصویر کشید.
رجبی همچنین «امید» را از ویژگیهای برجسته هنر انقلاب دانست و گفت: امید، که از اسماء الهی است، در همه آثار هنرمندان انقلاب حضوری پررنگ دارد. برای نمونه، در پوسترهای مربوط به شهدا، در کنار غم فقدان، نوعی جشن و شور معنوی دیده میشود. این رویکرد برخلاف هنر مارکسیستی است که بر چهرههای غمگین و ناامید تکیه دارد. در هنر انقلاب اسلامی، در کنار مفاهیمی چون مقاومت و ایثار، همواره امید و نور حضور دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آثار هنرمندانی همچون استاد «کاظم چلیپا» و مرحوم «ابوالفضل عالی» نمونههایی روشن از پیوند هنر با ایمان، مقاومت و امید هستند که میتوان از خلال آنها چهره واقعی هنر تجسمی انقلاب اسلامی را شناخت.
نظر شما