به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، موزه ریاستجمهوری شهر رفسنجان که با نام آیت الله «هاشمی رفسنجانی» و انقلاب اسلامی گره خورده است؛ در خیابانهای «مدرس» و «زیتون» واقع شده و با طراحی خلاقانهاش، از همان ابتدا مخاطب را به سفری میان تاریخ، سیاست و هنر دعوت میکند. بنای سهطبقهای با دو نیمطبقه فرعی، ترکیبی چشمگیر از یک مکعب بتنی و کرهای توخالی به قطر سی متر است؛ کرهای که بهعنوان گنبدی مدرن و نورگیر اصلی، فضای داخلی را در هالهای از نور طبیعی غرق میکند.
روایتی زنده از تاریخ معاصر
ورود به موزه، همچون گشودن درهای یک روایت زنده از تاریخ است. حیاط مرکزی در زیرزمین قرار دارد و بخشی از کرهی فوقانی را نیز دربر میگیرد؛ طراحیای هوشمندانه که حس توازن، آرامش و انسجام را در ذهن بازدیدکننده تداعی میکند.
موزه ریاستجمهوری رفسنجان در دهه ۱۳۷۰ با هدف نگهداری از هدایای رسمی و غیررسمی دوران ریاستجمهوری آیتالله هاشمی رفسنجانی تأسیس شد؛ گنجینهای از نمادهای دیپلماسی، تعاملات بینالمللی و فرهنگ جهانی، که حالا در قابهایی آراسته، بخشی از تاریخ معاصر ایران را بازتاب میدهد.
از دفاع مقدس تا دیپلماسی فرهنگی
موزه از چندین بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام بخشی از تاریخ و هویت ایران را به تصویر میکشند:
از دوران کهن و نمایش حدود ۴۰ اثر تاریخی ارزشمند، تا دوران معاصر، ریاست مجلس و ریاستجمهوری، دوران سازندگی، دفاع مقدس و شهدا، و در نهایت رفسنجانشناسی.
کتابی که باید دید، نه فقط خواند
هر غرفه چون صفحهای از کتابی مصور و زنده است؛ کتابی که در آن تاریخ، فرهنگ، سیاست و روح یک ملت بازتاب مییابد. غرفه دفاع مقدس با آثار تأثیرگذار خود، میان افتخار و اندوه نوسان میکند و در بخشی دیگر، هدایای دیپلماتیک از کشورهای مختلف، شکوه روابط بینالمللی ایران در دهههای گذشته را به نمایش میگذارند. بخش رفسنجانشناسی نیز فرصتی است برای شناخت این شهر پررمز و راز، با نگاهی به سنتها، مردم و ریشههای تاریخی آن.
در میان آثار، کتاب حجیم و تصویری «روایتی از زندگی و زمانه آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی» نوشته جعفر شیرعلینیا، جایگاه ویژهای دارد.
اثری مستند با بیش از ۱۷۰۰ تصویر، نزدیک به ۵۰ هزار کلمه توضیح و بالغ بر ۱۰ هزار نکته تاریخی، که روایتگر هشتاد سال زندگی پرفراز و نشیب این سیاستمدار برجسته از دوران قبل از انقلاب تا درگذشت او در سال ۱۳۹۵ است. این کتاب، بهنوعی دایرهالمعارفی مصور از تاریخ معاصر ایران است.
فرصتهایی مغفول مانده در موزه ای که انقلاب اسلامی پیوند ناگسستنی دارد
با وجود ارزشهای تاریخی و معماری این موزه، نارساییهای قابل توجهی نیز در آن به چشم میخورد؛ نارساییهایی که مانع تبدیلشدن آن به یک مرکز استاندارد در سطح ملی یا بینالمللی شدهاند. نبود راهنمایان حرفهای، فقدان تکنولوژیهای نوین سمعی-بصری، نبود سیستمهای حفاظتی پیشرفته و حتی بیاطلاعی از هویت برخی اشیای موجود، از جمله ضعفهای این مجموعه بهشمار میروند.
درحالیکه بسیاری از موزههای مدرن دنیا با کمک تکنولوژی و روایتگری تعاملی، تاریخ را برای مخاطب زنده میکنند، در این موزه هنوز نشانی از آن تحولات دیده نمیشود.
بازدید از موزه ریاستجمهوری رفسنجان، تجربهای است ترکیبی از زیباییشناسی معماری، تأمل در حافظه تاریخی و تماشای قدرت دیپلماسی فرهنگی. با این حال، این اثر ارزشمند نیازمند توجهی جدیتر از سوی مسئولان حوزه میراث فرهنگی و مدیریت شهری است؛ چرا که چنین موزهای میتواند با سرمایهگذاری فرهنگی و بهروزرسانی امکانات، به قطبی فرهنگی و گردشگری در جنوبشرق ایران تبدیل شود.
اگر روزی گذرتان به رفسنجان افتاد، بازدید از این موزه را از دست ندهید. آنچه در آن تجربه میکنید، فراتر از دیدن چند ویترین و چند تصویر تاریخی است؛ گویی سطرهایی از تاریخ معاصر ایران را ورق میزنید.
نظر شما