به گزارش خبرگزاری شبستان، بلغارستان یکی از کشورهای جنوب شرقی اروپا است که در بخش شرقی شبهجزیره بالکان قرار دارد. ورود اسلام به این سرزمین به قرن چهاردهم میلادی و همزمان با فتوحات عثمانی در شرق اروپا بازمیگردد. در آن دوران، مسلمانان و پژوهشگران علوم اسلامی به دلیل تسلط بر دو زبان عثمانی و عربی، نیازی فوری به ترجمه معانی قرآن کریم به زبان بلغاری احساس نمیکردند.
با این حال، پس از جدایی بلغارستان از امپراتوری عثمانی و شکلگیری دولت مستقل با زبان رسمی بلغاری، مطالعات اسلامی به تدریج به زبان بلغاری آغاز شد.
استفاده از الفبای عربی در میان مسلمانان بلغارستان تا سال ۱۹۳۸ ادامه داشت؛ سالی که بوریس سوم، تزار وقت بلغارستان (۱۸۹۴–۱۹۴۳)، فرمانی مبنی بر جایگزینی الفبای لاتین به جای الفبای عربی صادر کرد.
در سال ۱۹۴۴، با روی کار آمدن حکومت کمونیستی، رویکردی ضد دینی بر کشور حاکم شد که بیش از همه، متوجه اسلام و تاریخ عثمانی بود و به محدودسازی فعالیتهای دینی مسلمانان انجامید.
آغاز ترجمه معانی قرآن کریم به زبان بلغاری
نخستین تلاشها برای ترجمه معانی قرآن کریم به زبان بلغاری به دهه ۱۹۲۰ میلادی بازمیگردد. این تلاشها بخشی از برنامه دولت بلغارستان برای برقراری ارتباط با مسلمانان پوماک ساکن جنوب کشور و نیز طرحی در جهت ادغام آنان در جامعه بلغاری بود.
در سال ۱۹۳۰، مبلغان پروتستان نیز ترجمهای از قرآن را بر اساس نسخه آلمانی به بلغاری برگرداندند. ترجمه دیگری در سال ۱۹۴۴ منتشر شد که برگرفته از یک ترجمه انگلیسی بود.
پنج ترجمه مهم از معانی قرآن به بلغاری
پس از سقوط نظام کمونیستی، علاقه به مطالعات اسلامی در بلغارستان افزایش یافت. نخستین ترجمه رسمی از معانی قرآن به زبان بلغاری در سال ۱۹۹۱ منتشر شد.
در سال ۱۹۹۳، ندیم کنجیف، از مسلمانان ترکتبار متولد ۱۹۴۵ و مفتی پیشین بلغارستان (میان سالهای ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱)، ترجمهای از قرآن بر اساس نسخه ترکی خود ارائه کرد.
تسوان تئوفانوف، استاد عربشناسی بلغاری متولد ۱۹۵۲، نخستین نسخه ترجمه علمی خود از قرآن را مستقیماً از زبان عربی در سال ۱۹۹۷ در شهر صوفیه منتشر کرد. ویرایش دوم آن در سال ۱۹۹۹ در همان شهر و نسخههای بازبینیشده و تکمیلی در سالهای ۲۰۰۶، ۲۰۰۸، ۲۰۱۹، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۵ در استانبول منتشر شد. این ترجمه از دقیقترین و معتبرترین نسخهها به زبان بلغاری به شمار میآید.
در سال ۲۰۰۹، ایوان دوبرو، زبانشناس بلغاری متولد ۱۹۳۸، ترجمه جدیدی از معانی قرآن کریم ارائه کرد.
سرانجام در سال ۲۰۲۳، علی خیرالدین، مفتی سابق صوفیه و متولد ۱۹۵۶، ترجمه تازهای منتشر ساخت که عمدتاً بر اساس ترجمههای ترکی تدوین شده است.
نظر شما