به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری شبستان: نشست تخصصی «روایت وطن در سینمای ایران: هماندیشی سینماگران و اندیشمندان درباره ایران» روز چهارشنبه ۹ مهر با حضور مدیران فرهنگی، سینماگران، منتقدان و استادان دانشگاه در بنیاد ایرانشناسی برگزار شد.
بر پایه این گزارش: هدف این نشست بررسی ابعاد مختلف بازنمایی مفهوم وطن در سینمای ایران و نقش سینما در شکلدهی هویت ملی بود. در این رویداد، علی متقیان، سیدمحمد بهشتی و رائد فریدزاده سخنرانی کردند و پنل تخصصی با حضور حسن فتحی، منوچهر شاهسواری، رامتین شهبازی، اعظم راودراد و فاطمه محمدی برگزار شد.
در بخش نخست، علی متقیان، با گرامیداشت سالروز میلاد امام حسن عسکری(ع) به نقش سینما در بازآفرینی هویت ملی و تقویت وطندوستی پرداخت.
مدیرعامل موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران وطندوستی را عامل انسجام اجتماعی و توسعه پایدار دانست و تأکید کرد: سینما صرفاً بازتابدهنده وطن نیست، بلکه خود کنشگری فعال در شکلدهی هویت ملی است و با عناصر زیباییشناسی و درام، گذشته را بازآفرینی و با نیازهای هویتی امروز پیوند میزند.
وی سینما را «معمار حافظه جمعی» خواند و خواستار توجه بیشتر به ظرفیت آن در سیاستگذاری فرهنگی شد و خطاب به فیلمسازان گفت: «با خلق آثار ماندگار، حماسه ایستادگی ملت در جنگ ۱۲ روزه اخیر باید ثبت شود».
همچنین در ادامه «سیدمحمد بهشتی» با طرح این پرسش که «سینمای ایران چه نسبتی با وطن دارد؟» به مرور تاریخی سینمای ایران پس از انقلاب پرداخت و یادآور شد: ظرفیت فرهنگی و هنری ایران امکان جهانی شدن سینما را فراهم کرده است.
مدیرعامل پیشین بنیاد سینمایی فارابی سینمای ایران را واجد ویژگیهای یگانهای دانست که آن را در سطح جهانی متمایز ساخته و افزود: فرهنگ ایران ذاتاً جهانی است و هر محصول فرهنگی ریشهدار قابلیت جهانیشدن دارد.
بهشتی افزود: سینما همچون فردوسی و حافظ، حافظ هویت ملی و فرهنگی است و مثالهایی از فیلمهای شاخص ایرانی ارائه داد که بازنمایی وطن و فرهنگ ایران را به نمایش گذاشتهاند.
در ادامه «رائد فریدزاده» وطن را نه تنها مرز جغرافیایی، بلکه امر هستیشناختی دانست و به نقش زبان و هویت فراملی در بازنمایی وطن در سینما پرداخت.
رییس سازمان سینمایی کشور طی سخنانی سینمای ایران را «شناسنامه فرهنگی امروز ایران» توصیف کرد و گفت: آثار بومی، جهانیتر هستند.
وی با اشاره به نمونههایی از فیلمها و ظرایف فرهنگی، تأکید کرد که سینما میتواند در مقام کنشگر فرهنگی، هویت ملی را بازتعریف کند و نسل امروز سینماگران باید این مسیر را ادامه دهند.
همچنین در ادامه و در پنل تخصصی، حسن فتحی با اشاره به پیوند ناگسستنی وطن با حافظه تاریخی ملت، تأکید کرد: سینماگران باید از تاریخ ایران برای خلق آثار هویتساز بهره ببرند.
این کارگردان افزود: زندگی روزمره مردم، ملودرامهای خانوادگی و آثار اجتماعی، بهترین زمینه برای روایت وطن هستند.
همچنین منوچهر شاهسواری، مدیر فرهنگی، با نگاهی انتقادی به وضعیت سینمای امروز، بر جایگاه حافظه جمعی و ضرورت آیندهنگری در روایت وطن تأکید کرد و هشدار داد: انقطاع فرهنگی، نسل جدید را از هویت و تجربههای تاریخی دور میسازد. وی سینما را پلی میان نسلها و حافظه تاریخی و آینده کشور دانست.
در ادامه اعظم راودراد، جامعهشناس، به تحلیل رابطه میان جامعه، وطن و سینما پرداخت و اظهار کرد: وطن امری نمادین و فرهنگی است که در لایههای مختلف زندگی اجتماعی بازتاب مییابد. او سینما را آینهای برای تقویت تعلق و هویت ملی دانست و به نقش استعاری زن و مادر در بازنمایی وطن اشاره کرد، اما خواستار تنوع روایتها و بازاندیشی در نمایش معاصر و جهانیشده وطن شد.
همچنین فاطمه محمدی، مدیرعامل موزه سینما، تأکید کرد: سینما بازتابدهنده زندگی اجتماعی، فرهنگی و تاریخی مردم است و بازنمایی زنان و زندگی روزمره مردم، غنای فرهنگی و تنوع روایتهای سینمای ایران را افزایش میدهد. او آثار شاخصی از سینمای ایران را مثال زد که به تصویرهای ناب وطن و ارزشهای مشترک فرهنگی پرداختهاند.
در ادامه رامتین شهبازی، منتقد و مدرس سینما، مفهوم وطن را با تکیه بر تجربه زیسته مخاطب تحلیل کرد و تأکید کرد که سینما باید امکان بازنمایی تنوع و تکثر زندگی و وطن را فراهم سازد و فراتر از بعد جغرافیایی، به وجه استعاری و فرهنگی بپردازد.
گفتنی است: نشست تخصصی «روایت وطن در سینمای ایران» در بنیاد ایرانشناسی فرصتی منحصربهفرد برای تحلیل نقش سینما در بازنمایی هویت ملی و تقویت وطندوستی فراهم آورد و در این نشست بر ضرورت روایتهای متنوع، همزمان تاریخی، اجتماعی و معاصر، و بهرهگیری از ظرفیتهای بومی برای جهانیشدن سینمای ایران تأکید شد.
استمرار چنین هماندیشیهایی میتواند مسیر رشد فرهنگی و ارتقای جایگاه سینمای ایران را در سطح ملی و بینالمللی هموار سازد.
نظر شما