به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: سی و چهارمین جلسه ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم صبح امروز (سهشنبه، ۱۸ شهریورماه) با حضور حجج الاسلام «محمد قمی»، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، «حمیدرضا ارباب سلیمانی»؛ رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ، «سید مصطفی حسینی»؛ دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآن، «محمد حاج ابوالقاسم»، مفسر قرآن و تنی چند از اعضای این ستاد در سالن اجتماعات سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.
در این جلسه گزارشی از وضعیت استقرار دبیرخانه، قرارگاه و کارگروههای تخصصی ستاد حفظ بیان شد، همچنین ارایه و تصویب نگاشت نهادی توسعه حفظ قرآن کریم بر اساس تکالیف برنامه هفتم توسعه؛ بررسی و تصویب «طرح شهید سلامی» در حوزه شناسایی و تشویق فعالان، موسسات و نهادهای برتر حفظ؛ تعیین تعداد و عنوان کارگروههای تخصصی؛ انتخاب دو نفر فعال قرآنی دارای تجربه مدیریت کلان با برخورداری از تفکر راهبردی جهت عضویت در ستاد از جمله دیگر دستوران این جلسه بود.
بر پایه این گزارش: دو سال بود که جلسه ستاد حفظ برگزار نشده بود و پس از این مدت جلساتی برای طراحی ساختار جدید شکل گرفت و سرانجام امروز نشستی با حضور اعضای ستاد برگزاری شد.
در بخش نخست این جلسه حجتالاسلام حاج ابوالقاسم طی سخنانی با بیان اینکه قرآن کریم در چند مرتبه متبلور و محقق میشود؛ اظهار کرد: یک قرآن مکتوب داریم که با مرکب درج میشود اما همین کاغذ قبل از اینکه آیات رویش بیاید و بعد از آن متفاوت است، قبل از نگارش قرآن روی این کاغذها وظیفه ای در قبال آن ندارید اما بعد از آن وظیفه مراقبت دارید؛ مرتبه دیگر وجودی قرآن لفظی و صوتی است، یعنی اصواتی که در فضا منتشر میشود که یک مرتبه از حقیقت قرآن بوده و نور است و محیطی که این اصوات در آن منتشر میشود سراسر از نور خواهد بود؛ مرتبه دیگر که شاید از عالیترین مراتب است مرتبه معنوی قرآن است که در دلها متبلور و محقق میشود و آیه ۴۸ سوره عنکبوت که خداوند فرمود: «وَمَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ ۖ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ» به این مرتبه از حقیقت قرآن اشاره دارد، لذا حقیقت متعالی قرآن در قلب ها و سینهها متبلور است.
وی افزود: برای تسریع و تجلی حقیقت قرآن در جامعه باید این مرتبه را در جامعه گسترش دهیم یعنی مرتبه معنوی واگرنه که تلاوت و کتابت قرآن همه جا هست؛ آنچه که دشمن را به لرزه می اندازد این است که قرآن در سینه ها بیاید، اگر این حقایق در قلبها بیاید انقلابی ایجاد میکند و دشمنان هم با همین مرتبه دشمنی و خصومت دارند.
در ادامه «محمدمهدی بحرالعلوم» با بیان اینکه در دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم؛ تشکیل شورای یرنامه ریزی و مشورتی مطرح بود لذا در قدم اول آسیب شناسی مورد توجه قرار گرفت، به نظر میرسید باید تغییراتی در ساختار ستاد و زیرمجموعه آن ایجاد کنیم، نکته بعد بحث رویکرد قرارگاهی است یعنی اینگونه نباشد که ستادی باشد و تصمیماتی در اتاق در بسته باشد لذا مکاتبه با شورای توسعه شد تا میزبانی ستاد حفظ را داشته باشند اما نهایتا تصمیم بر این شد که ستاد راهبری حفظ قرآن در شورای توسعه فرهنگ قرآنی مستقر شود.
مسوول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم ادامه داد: بعد از ابلاغ ساختار جدید اقداماتی که تاکنون انجام شده شامل مواردی چون: فعال سازی کارکردهای تخصصی؛ برگزاری جلسات برای فعال سازی قرارگاه های عملیاتی؛ تعیین دبیر و اعضای حقیقی و نمایندگان موسسات و تشکلهای مردمی؛ شناسایی و بکارگیری نیروی انسانی متخصص و کارآمد (۵نفر)؛ استقرار دبیرخانه ستاد در ساختمان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی میشود.
وی در مورد نمودار سازمانی ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم، گفت: نظام مسایل، ایده ها و اولویت ها را در این نمودار متوجه قرار دادیم، مهمترین قرارگاه ها شامل قرارگاه عملیاتی حفظ قرآن دانش آموزان و فرهنگیان (زیر نظر آموزی و پرورش)؛ قرارگاه عملیاتی مردم حفظ قرآن کریم(زیر نظر سازمان بسیج مستضعفین)؛ قرارگاه حفظ عملیاتی قرآن کریم نیروهای نظامی و انتظامی(زیر نظر ستاد کل نیروهای مسلح)؛ قرارگاه حفظ عملیاتی قرآن کریم دانشگاهیان (زیر نظر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها) میشود.
بحرالعلوم تصریح کرد: مهمترین مسأله پیش رو ستاد؛ حفظ قرآن کریم(ترتیبی و موضوعی) و تبیین ضرورت آن در جامعه با عنایت به تربیت ۱۰ میلیون حافظ که از منویات رهبری است، باید باشد و هست؛ نکته دوم شتابدهی اجرای برنامههای حفظ قرآن است؛ صیانت از اصالت جریان حفظ در کشور چراکه در هدفگذاری و روش گذاری قرآن در کشور مشکلاتی داریم؛ تعریف جایگاه اجتماعی برای حافظان قرآن، تبیین نقش و ایجاد زمینه کنشگری حافظان قرآن کریم در حل مسأله جامعه مسأله دیگری است که در ستاد مورد توجه است.
راهبری و پیگیری تکالیف برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در بخش حفظ قرآن کریم؛ طراحی و اجرای برنامه تشویق حافظان، مربیان و موسسات حفظ قرآن
وی در مورد اولویت های ستاد حفظ برای سال ۱۴۰۴ گفت: راهبری و پیگیری تکالیف برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در بخش حفظ قرآن کریم؛ طراحی و اجرای برنامه تشویق حافظان، مربیان و موسسات حفظ قرآن؛ ارتقا و توانمندسازی مربیان و مدرسان و مدیران موسسات؛ حمایت از توسعه مراکز و موسسات مردمی تخصصی حفظ قرآن کریم؛ تعریف و استانداردسازی طرحها و روشهای حفظ قرآن کریم؛ بازنگری در اقدامات سند راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم و بروز رسانی نگاشت نهادی، تجمیع داده های حفظ قرآن کریم کشور و ایجاد پنجره واحد سامانههای حفظ؛ رصد، پایش و نظارت بر برنامه ها و اقدامات مصوب ستاد؛ نظارت بر اجرای تفاهمنامه های منعقد شده؛ توجه ویژه به حفظ موضوعی با راهاندازی پویش تلاوت، حفظ و تدبر سوره فتح؛ از اولویتهای ستاد محسوب میشود.
وی گفت: همچنین راهاندازی میز دستگاههای غیر عضو ستاد، راهاندازی شورای فعالان حفظ قرآن اهل سنت، تشکیل اندیشکده و شرکت دانش بنیان حفظ قرآن کریم، وضعیت سنجی حفظ قرآن کریم در کشور در قالب یک پژوهش علمی مستقل، طراحی حافظ کارت با هدف هویت بخشی اجتماعی و منزلت بخشی به حافظان قرآن کریم از ایده های پیش رو ستاد راهبری حفظ است.
در ادامه حجتالاسلام ارباب سلیمانی، ضمن تاکید نسبت به چابک سازی برای پیشرفت امور، در رابطه با ساختار جدید ستاد راهبری طرح ملی حفظ اظهار کرد: باید زمان بندی ارایه شود تا مشخص شود که چه زمانی بناست این ساختار به مرحله اجرا برسد، از سوی دیگر وضعیت دستگاهها در این ساختار نامشخص است، مسأله دیگر آمار و بانک اطلاعاتی حافظان است و اینکه بتوانیم اطلاعات حافظان سراسر کشور را پایش کنیم البته اگر هم چنین بانکی وجود دارد و اطلاعاتی هست باید تفکیک داشته باشیم که آیا این افراد حافظ کل هستند یا چند جز قرآن؛ چراکه آمار ستون فقرات برای برنامه ریزی است.
رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: نکته بعد این است که در مورد موضوع حفظ برای مثال جز ۳۰ قرآن که جز آسانی است و همه میتوانند آن را حفظ کنند مورد توجه قرار دهیم و هر ایرانی را به این سمت هدایت کنیم که حداقل این جز از قرآن را حفظ کند، لذا ذیل هدف متعالی که دنبال میکنیم بسیار میتواند کمک کند که فرد به این باور برسد که میشود قرآن را حفظ کرد، نکته بعد این آسیب شناسی وضعیت موجود است که در قرارگاه ها ذکر نشده است که آیا این قرارگاه ها به شکل مستقل این کار را انجام میدهند؟ چراکه بعد از شناسایی آسیبهای که برای درمان آن تصمیم میگیریم.
وی افزود: در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همّ و غمّ ما این است که در حوزه حفظ تمرکز داشته باشیم، تاکید این است که ستاد حفظ از همین ابتدا فعال و محکم حرکت کند.
در ادامه حجتالاسلام علیرضا نجفی، استاد و صاحب نظر حوزه حفظ قرآن گفت: جایی نیست که همه حافظان قرآن را در شبکه مجازی ارجاع دهیم، همچنین باید توانمندسازی اصولی کنیم تا بتوانیم از این نیروها استفاده کنیم، مسأله دیگر بروکراسی و مسایل موجود در آزمون است که برای حافظان مشکل ساز است، از سوی دیگر ظرفیتهای فضای مجازی هم استفاده شود.
در ادامه حجتالاسلام «سید مصطفی حسینی» در حوزه فعالیتهای رسانه ای در عرصه قرآن و عترت، برنامه محفل حداقل به نتیجه رسیده و نتایج بسیار خوبی داشته است، مسأله دیگر اینکه جذب حافظ و تربیت حافظ قابل قیاس با گذشته نیست اما باید فرهنگ سازی در زمینه حفظ با روشهای مختلف صورت پذیرد.
در بخش دیگری از این جلسه «الهام ماندگار مهر» به عنوان نماینده حفاظ قرآن اظهار کرد: تخصیص و تشویق باید حافظ محور باشد نه موسسه محور، شاید شخصی در جلسات خانگی حافظ شده و بعد خواسته است تا در آزمون حفظ عمومی شرکت کند و لذا به موسسه ای مراجعه کرده است که فقط برگزار کننده آزمون هست، بنابراین موسسه نمی تواند برای هدیه و تشویق معیار متقنی باشد، ضمن اینکه هدیه یک میلیون تومانی شاید چندان نباشد اما میتواند در شتاب دهی تشویق حفاظ یک محرک مقدماتی باشد و ذیل آزمونهای حفظ عمومی به آن توجه کرد.
در ادامه حجتالاسلام حاج ابوالقاسم در جمع بندی مباحث مطرح شده اظهار کرد: درباره اصل راهبرد کلان ستاد در حوزه ترویج و حفظ باید مشخص شود که به چه سمتی میخواهیم حرکت کنیم، ما سالها بود که مسابقات بینالمللی قرآن را در همین مدل سنتی جلو میبریم، حفظ قرآن دو گونه است یا در قالب موسسات و کلاس درس یا کار و طرحی چون) زندگی با آیه ها) باشد، میتوان ادعا کرد که این طرح توانسته چندین میلیون حافظ حداقل یک آیه را تربیت کند، ما می توانیم نوآوری در حوزه حفظ قرآن داشته باشیم. مسأله دیگر این است که بتوانیم حافظان قرآن را معرفی کنیم، امروز نوجوان ما زندگی یک شخصیت هنری و. فوتبالیست را می داند، در خیابان ها زندگی نوع فی شاعران را میبینیم اما شخصیتهای قرآنی را نمی بینیم، چرا نباید یک خیابان یا بزرگراه به اسم شخصیتهای قرآنی باشد. پسباید این فرهنگسازی را در حوزه قرآن متناسب با شرایط و نسل امروز داشته باشیم.
همچنین حجتالاسلام قمی با بیان اینکه باید درعرصه حفظ نهضت مردم محور شکل بگیرد، افزود: باید رویکرد پروژه و کلان پروژه در عرصه حفظ داشته باشیم، امروز در دوره جدید ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم باید جوانب مسأله را بررسی کنیم، پروژههای قرآنی ذوابعاد است اما باید چنان دقیق باشد و میزان تحقق اهداف و مقاصد در آن مورد توجه قرار بگیرد و با رویکردی سخت گیرانه در این عرصه جلو برویم.
رییس سازمان تبلیغات اسلامی ادامه داد: در این گستره سرمایه گذاری روی فناوری و رویه نیز باید مورد توجه باشد و از کارشناسان و صاحبان اندیشه بهره مند شویم، امید داریم که پس از جلسه اعضای ستاد بتوانند در راستای پیشبرد اهداف سختگیرانه به تحقق مسیر بیاندیشد و ملزومات آن را اعلام کنند تا نهایتا همفکری شود.
گفتنی است: در پایان این جلسه نتایج رای گیری اعلام و دکتر کریم دولتی و عباس سلیمی با توجه به تجربه مدیریت کلان و برخورداری از تفکر راهبردی، به عضویت این ستاد در آمدند.
نظر شما