به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: نخستین جلسه از سلسلهسخنرانیهای قرآنی با موضوع «قوم یهود در قرآن» با هدف بازخوانی ویژگیهای بنیادین این قوم در متن وحی الهی در محل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
حجت الاسلام «محمدمهدی میرجلیلی» در این جلسه طی سخنانی با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص) که فرمود: «سَیَکُونُ فِی أُمَّتِی کُلُّ مَا کَانَ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ، حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ، وَالقُذَّةِ بِالقُذَّةِ، حَتّی لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ دَخَلَ جُحْرَ ضَبٍّ لَدَخَلْتُمُوهُ» اظهار کرد: این روایت در منابع معتبر شیعه از جمله الکافی، تفسیر عیاشی، تفسیر قمی، الخصال، بحار الأنوار، تفسیر نورالثقلین، عیون أخبار الرضا و همچنین در منابع اهل سنت مانند مسند احمد، سنن ترمذی، صحیح ابن حبان، المستدرک، السنن الکبری نقل شده است؛ مضمون روایت نشان میدهد امت اسلامی در مسیر تاریخی خود، همانند امت بنیاسرائیل با چالشهایی مشابه روبرو خواهد شد.
وی افزود: هدف از این مباحث، بررسی فرهنگ و رفتار قوم یهود در قرآن با رویکردی واقعگرایانه، فرهنگی و غیرایدئولوژیک است؛ قوم یهود، در نگاه وحیانی قرآن، نَه صرفاً یک گروه تاریخی، بلکه الگویی برای شناخت رفتارهای جمعی انسانها در مواجهه با دین، قدرت، مسئولیت و سرزمین است.
بر پایه این گزارش: در ادامه جلسه ویژگیهایی که در قرآن درباره بنیاسرائیل برجسته شده مطرح و بهصورت ساختاری و تمدنی مورد بررسی قرار گرفت که شامل موارد ذیل می شود:
۱. عهد: مسئله عهد الهی و عهدشکنی مکرر، در تحلیل قرآنی بنیاسرائیل جایگاه بنیادین دارد.
۲. عنصر تمایز و ویژهگرایی قومی: نگاه انحصارگرایانه به دین، نژاد و نجات، از ویژگیهای مکرر ذکرشده در قرآن درباره یهود است.
۳. کتاب مقدس و تحریف: مسئله تحریف، تأویل به باطل، و استفاده ابزاری از کتاب آسمانی در فرآیندهای دینی و اجتماعی.
۴. سرزمین: پیوند تاریخی–اعتقادی بنیاسرائیل با سرزمین، نقش سرزمین موعود در هویت دینی آنان، و برخورد آنان با وعدههای الهی در قرآن.
۵. دنیاطلبی: ترجیح دنیا بر آخرت، علاقه به عمر طولانی، جمع مال، و گرایش شدید به رفاهگرایی، از جمله آسیبهای یادشده در آیات مربوط به این قوم است.
۶. نقش آخرالزمانی: در آیاتی از جمله در سوره اسراء، به نقش تاریخی–تمدنی بنیاسرائیل در آینده بشریت و «وعد الآخرة» اشاره شده که نیازمند تحلیل دقیق قرآنی و تفسیری است.
این گزارش می افزاید: تأکید نهایی این جلسه بر این بود که تحلیل قرآنی بنیاسرائیل صرفاً نوعی «دیگرشناسی» نیست، بلکه آیینهای برای «خودشناسی جمعی» در مسیر امتسازی اسلامی است؛ آیات مربوط به بنیاسرائیل، بهعنوان یکی از پرحجمترین دستههای موضوعی قرآن، حامل هشدار، عبرت و راهبردهای بنیادین برای شناخت مسیر حق و باطل در تاریخ دینی بشر هستند.
گفتنی است: این جلسات هر روز پس از اقامه نماز جماعت ظهر و عصر برگزار شد و در هر نوبت یکی از مؤلفههای فوق با تمرکز بر آیات قرآن تحلیل خواهد شد.
نظر شما