رشد فرهنگ حلال در آلمان؛ نشانه‌ای از پذیرش تنوع دینی در قلب اروپا

خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: با توجه به وجود جامعه بزرگ مسلمانان در آلمان یافتن غذای حلال به یک مسئله روزانه و مهم برای بسیاری از ساکنان و گردشگران از کشورهای اسلامی تبدیل شده است.

جمعیت مسلمانان در آلمان بیش از ۵ میلیون نفر تخمین زده می‌شود که منجر به افزایش مداوم تقاضا برای محصولات و رستوران‌های حلال شده است، البته با تفاوت‌های قابل توجه از شهری به شهر دیگر.

فراوانی باوجود دشواری

در شهرهای بزرگی مانند برلین، هامبورگ، فرانکفورت و مونیخ، یافتن رستوران‌های ترکی، سوری، لبنانی و حتی آسیایی که انواع غذاهای حلال را سرو می‌کنند، علاوه بر فروشگاه‌های مواد غذایی ترکی و عربی که گوشت‌های حلال و محصولات مطمئن را برای مسلمانان چه گردشگران و چه افراد مقیم می‌فروشند، نسبتاً آسان است.

به عنوان مثال، برلین به خاطر محله‌های چندفرهنگی خود مانند نویکولن و کروزبرگ مشهور است، جایی که کباب، مشاوی(غذای گوشتی به صورت کباب شده) و گریل و رستوران‌های خاورمیانه‌ای فراوان هستند.

در مقابل، مسلمانان در شهرهای کوچک و مناطق روستایی آلمان ممکن است برای داشتن محصولات یا غذای حلال با دشواری مواجه شوند و به سختی بیفتند، به همین دلیل برخی مجبور به جایگزین‌های گیاهی یا دریایی می‌شوند.

در روستاها و شهرهای کوچک‌تر، رستوران‌هایی که غذای حلال سرو می‌کنند، ممکن است در دسترس نباشند، زیرا برای تضمین سودآوری به حداقل تعداد مشتری نیاز دارند.

از آنجا که رفت و آمد به شهرهای نزدیک گران خواهد بود، گزینه‌های باقی مانده ترکیبی از تکیه بر جایگزین‌های گیاهی، ماهی و غذاهای دریایی، یا پخت و پز در خانه در صورت موجود بودن گوشت یا مرغ حلال، نگهداری آن در یخچال و سپس استفاده از آن در صورت نیاز است.

راهکارهای هوشمند

با گسترش تلفن‌های هوشمند، تعدادی از برنامه‌های جدید، یافتن غذای حلال را برای مسلمانان در کشورهای غربی از جمله آلمان، آسان‌تر کرده‌اند.

یکی از این برنامه‌ها «غذای مهاجران» است که جوامع مسلمان در اروپا آن را دنبال می‌کنند. پایگاه داده‌ای از رستوران‌ها و مغازه‌های حلال را با نظرات، عکس‌ها و آدرس‌های دقیق ارائه می‌دهد.

همچنین برنامه‌های دیگری مانند ذبیحه( Zabihah ) و حلال تریپ( HalalTrip ) وجود دارند که بسیاری از شهرهای آلمان را پوشش می‌دهند و گزینه‌های نزدیک به آنها را به همراه ساعات کاری فروشگاه‌های غذای حلال به کاربران ارائه می‌دهند.

در این برنامه‌ها، تنها کاری که باید انجام دهید این است که نام محصول، یک عکس یا عکس از بارکد را وارد کنید و سپس برنامه به شما می‌گوید که آیا محصول حلال است یا حرام.

با توسعه سریع هوش مصنوعی در سال‌های اخیر، این فناوری نیز وارد این عرصه شده است و اکنون می‌توانید از هوش مصنوعی بپرسید که آیا یک محصول حلال است یا حرام.

این سوال را می‌توان با وارد کردن نام محصول، ارائه برخی جزئیات یا پیوست کردن یک عکس پرسید. پس از انجام این کار، پلتفرم‌های هوش مصنوعی درباره محصول به شما اطلاعات می‌دهند. اگر مطمئن نباشند، آنها نیز به شما خواهند گفت.

علاوه بر برنامه‌های تلفن و پلتفرم‌های هوش مصنوعی، هر کسی که قصد سفر به آلمان را دارد می‌تواند به راهنمای سفر حلال که توسط شورای ملی گردشگری آلمان، آژانس دولتی مسئول بازاریابی و تبلیغ مقاصد گردشگری آلمان، منتشر شده است، مراجعه کند.

امسال، شورا ملی گردشگری، راهنمایی به زبان‌های عربی و انگلیسی منتشر کرد که فهرستی از فروشگاه‌های غذای حلال و مساجد و همچنین فهرستی از هتل‌های نزدیک رستوران‌های حلال در شهرهای بزرگ مانند برلین، درسدن، دوسلدورف و مونیخ در آن وجود دارد.

آلمان: مقصدی برای مسلمانان

علاقه روزافزون آلمانی‌ها به این بخش از مصرف‌کنندگان، بی‌دلیل نبوده است. در گزارش شاخص جهانی سفر حلال ۲۰۲۵ که توسط مسترکارت و کرسنت‌ریتینگ منتشر شده است، آلمان به دلیل رستوران‌های حلال، مساجد و فضایی که پذیرای تنوع فرهنگی و مذهبی است، در میان مناسب‌ترین مقاصد گردشگری برای مسلمانان قرار گرفته است.

گزارش شاخص جهانی سفر حلال ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که علاقه روزافزون به آلمان به عنوان یک مقصد گردشگری برای مسلمانان بی‌دلیل نبوده است. بلکه، این امر نشان دهنده آگاهی روزافزون آلمانی‌ها  نسبت به اهمیت این بخش از مصرف‌کنندگان در بخش گردشگری است که فرصت اقتصادی قابل توجهی با توجه به افزایش تعداد گردشگران مسلمان در سراسر جهان، ارائه می‌دهد.

بر اساس همین گزارش، آلمان طیف وسیعی از خدمات را ارائه می‌دهد که آن را به مقصدی مناسب برای مسلمانان تبدیل می‌کند، از جمله رستوران‌هایی که غذای حلال سرو می‌کنند، وجود مساجد و نمازخانه‌ها و فضایی باز که به تنوع فرهنگی و مذهبی احترام می‌گذارد و به بازدیدکنندگان اجازه می‌دهد تا آزادانه مراسم مذهبی خود را انجام دهند.

در شهرهای بزرگ آلمان مانند برلین، فرانکفورت، مونیخ، هانوفر، کلن و اولم، با توجه به جمعیت زیاد ترک‌های ساکن در این کشور، پیدا کردن رستوران‌هایی که غذای حلال سرو می‌کنند، به خصوص رستوران‌های ترکی، کار سختی نیست.

باوجود تفاوت بین شهرها، با گذشت زمان جامعه آلمان از نیازهای غذایی مسلمانان آگاه‌تر می‌شود که این امر در استفاده گسترده از برچسب‌های حلال، منوهای جداگانه در برخی رستوران‌ها و حتی در دسترس بودن فضاهایی در جشنواره‌ها و رویدادهای بزرگ که این نیازها را برآورده می‌کنند، مشهود است.

می‌توان گفت که جستجوی غذای حلال در آلمان، چالش و فرصت را با هم ترکیب می‌کند و همچنان شاخصی از توسعه جامعه در پذیرش تنوع مذهبی و فرهنگی است که به یکی از ویژگی‌های برجسته اروپای مدرن تبدیل شده است.

صاحبان رستوران‌ها و مغازه‌ها شهرهای آلمان مانند برلین، مونیخ، فرانکفورت و کلن که اغلب توسط گردشگران عرب و مسلمان بازدید می‌شوند، مشتاق هستند از طریق منوهای حلال یا حتی رستوران‌هایی که کاملاً در غذای حلال تخصص دارند، نیازهای این بخش مهم از مشتریان را برآورده کنند. برای مثال، برلین پایتخت آلمان، یافتن رستوران‌های ترکی، سوری، لبنانی و مراکشی به راحتی امکان‌پذیر است، علاوه بر فروشگاه‌های مواد غذایی و بازارهای شرقی که در سراسر محله‌های چندفرهنگی پراکنده شده‌اند.

باتوجه به اینکه هزینه غذای حلال در آلمان در بیشتر موارد تفاوت چندانی با غذای غیر حلال ندارد و حتی در برخی از رستوران‌های معروف عربی و ترکی مقرون به صرفه نیز است.

برهمین اساس می توان گفت که تهیه یک وعده غذایی حلال در آلمان بار مالی قابل توجهی ندارد و حضور روزافزون مسلمانان در آلمان و افزایش آگاهی اسلامی و حلال باعث شده است که به مقصد قابل توجه برای گردشگران مسلمان نیز تبدیل شود.