به گزارش خبرنگار فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری شبستان، در دنیای امروزی بسیاری را می‌توان مشاهده کرد که در حال حمل سگ هستند، این افراد عموماً حیوان همراه خود را به چشم یک همدم نگریسته و با او انس و الفت خاصی هم برقرار کرده‌اند. سگ گردانی به تفریح جدید برخی جوانان و نوجوانان تبدیل شده و بسیاری از آنها نگهداری سگ‌های فانتزی را نشانه‌ای برای مرفه و باکلاس بودن خود می‌دانند. نگهداری از حیوانات خانگی در آپارتمان و فضای داخل منازل به معضلی برای جامعه مبدل شده است، در گذشته نه چندان دور اکثر منازل مردم به ویژه در روستاها به صورت ویلایی بوده و حیوانات خانگی آزادانه در حیاط منازل نگهداری شده و هرگز وارد فضای داخلی منازل نمی‌شدند اما به تازگی برخی افراد به تقلید از فرهنگ غرب حیوانات خانگی به ویژه سگ را در فضای شخصی منازل خود وارد کرده‌اند که تبعات زیادی دارد.
در کشورهای غربی ابتدا فرهنگ نگهداری از حیوانات خانگی را تعریف کردند و سپس مطابق با آن فرهنگ این پدیده را وارد جوامع خود کردند، در این کشور ها که به دلیل پیشرفت تکنولوژی ارتباط انسان‌ها با یکدیگر کمرنگ شده بود به افرادی که به بیماری‌هایی نظیر افسردگی و اضطراب دچار شده‌اند، اجازه داده شد از حیوانات برای برقراری تعامل و ارتباط استفاده کنند اما در همین جوامع نیز این قانون گذاشته شد که افراد نباید بیش از حد با حیوانات وابسته شوند و آنها را فرزند خود بدانند.در کشور ما برخی افراد کورکورانه و بدون فکر صرفاً با تقلید از فرهنگ غرب مبادرت به نگهداری از حیوانات خانگی به ویژه سگ دارند و به اصطلاح عامیانه تصور می‌کنند کلاس و طبقه اجتماعی خود را با نگهداری از حیوانات بالا می‌برند.
اما اخیرا با توجه به افزایش سگ گردانی و نگرانی از این مساله در جامعه، مسئولان را به این فکر انداخت که باید تا دیر نشده کاری انجام دهند؛ هر چند به قول معروف مساله بسیار بیخ پیدا کرده اما ضرب المثلی است که می گوید: جلوی ضرر را از هر کجا بگیری منفعت است. تا اینکه چند روز گذشته در همین رابطه دادستان عمومی و انقلاب لواسانات اعلام کرد که سگ گردانی در پارک‌ها، بوستان‌ها، فضاهای سبز عمومی و محل‌های بازی کودکان ممنوع است. بر همین اساس خبرنگار شبستان برای بررسی این مساله با چند نفر از مسولان و کارشناسان گفتگویی انجام داده است که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
«داوود گودرزی» مدیر کل کنترل جانوران مضر شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و اجتماع خبرگزاری شبستان با اشاره به اقدامات شهرداری تهران می گوید: برخورد با سگ های خانگی و پت ها برعهده شهرداری تهران نیست؛ وظیفه ما جمع آوری سگ های ولگرد و پرسه زن در خیابان هاست در ضمن برای برخورد با سگ های خانگی باید قانون مشخص و مدونی وضع شود که متاسفانه هنوز بعد از ۵۰ سال در این زمینه قانون مشخصی وضع نشده است؛ بنابراین ما فقط می توانیم در خصوص آلودگی زیستی که این حیوانات در پارک ها و سطح خیابان ها به وجود می آورند صحبت کنیم؛ چرا که بررسی این مساله ( برخورد با حیواتات خانگی و پت ها) توسط شهرداری تهران فقط باعث ایجاد تشنج در جامعه می شود.
وی بر لزوم آگاه سازی مردم در این زمینه تاکید کرد و افزود: فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در خصوص حیوانات خانگی از جمله سگ های خانگی و پت ها در حال حاضر بسیار ضروری و مهم است؛ چرا که در این صورت شهروندان خود به عنوان یک ضابط قضایی عمل کرده و نقش مهمی را می توانند در کاهش مسایل این حوزه ایفاء کنند؛ بنابراین افزایش آگاهی و سرمایه گذاری روی شهروندان بهترین اقدام و مهمترین تصمیم است، هر چند که زمانبر است ولی خروجی مثبتی به دنبال خواهد داشت. فرهنگ سازی در زمینه سیگار کشیدن در اماکن عمومی و سایط نقیله عمومی را در نظر بگیرید، در گذشته مردم به راحتی در این اماکن اقدام به استعمال سیگار می کردند ولی به مرور با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی این مساله حل شد و اکنون هیچ کس به این راحتی دست به چنین کاری نمی زند و آن را یک امر قبیح می شمارد؛ منظورم این است که در برخورد با حیوانات خانگی هم می توانیم موفق شویم.
قانون مشخص در برخورد با حیوانات خانگی نداریم
گودرزی با تاکید بر لزوم وضع قانون مشخص در برخورد با حیوانات خانگی گفت:اگر مجلس و دستگاه قضایی قانون مشخصی را وضع کنند،مردم هم متوجه تکلیف خودشان در این زمینه می شوند، اما چون قانونی نیست آنها هم چیزی نمی دانند ضمن اینکه شهرداری تهران هم برای برخورد با سگ های خانگی در سال ۱۴۰۲ چندین بار از مجلس مطالبه کرد و از آنها خواست که موضع خود در قبال این مساله را روشن کنند؛ حتی چند تبصره و بند هم به مجلس پیشنهاد داد؛ اقداماتی هم در این زمینه صورت گرفت اما متاسفانه در همان سال به دلایل نامعلومی متوقف شد.
مدیر کل کنترل جانوران مضر شهرداری تهران با بیان اینکه شهرداری تهران ضابط قضایی نیست و نمی تواند برای حل مساله حیوانات خانگی ورود کند اظهار کرد: با توجه به اینکه شهرداری تهران ضابط نیست لذا در صورت ورود و درگیر شدن با شهروندان طبق قانون مقصر شناخته می شود؛ چرا که اصلا قانون چنین اجازه ای را به شهرداری نمی دهد، تنها وظیفه ما نصب تابلوهای هشدار« سگ گردانی ممنوع» در همه پارک های تهران است و لاغیر.
صرف نجس بودن سگ نباید مانع از وضع قانون در این زمینه شود
وی تصریح کرد: اینکه ما فقط بنشینیم و بگوییم سگ نجس است و هیچ قانونی هم برایش وضع نکنیم، درست نیست در همه جای دنیا نگهداری حیوانات خانگی قانون مختص به خود را دارد. ما به قدری در این زمینه بد رفتار کردیم که الان در همه خانه ها یک حیوان نگهداری می شود ضمن اینکه با توجه به شرایط موجود اگر هم بخواهیم برخورد کنیم، عواقب سنگینی به دنبال خواهد داشت. بهترین راه این است که قانون را به گونه ای وضع کنیم که برای مردم جذابیت داشته باشد؛ به طوری که خودشان را به عنوان یک ضابط قضایی در نظر بگیرند و با این مساله برخورد کنند؛عرض کردم مانند فرهنگ سازی در مساله سیگار.
خبرنگار شبستان در قبال گِله شهرداری تهران از مجلس جهت عدم وضع قانون مشخص برای برخورد با سگ گردانی، سراغ حجت الاسلام «محمدتقی نقدعلی»، نماینده خمینی شهر و نایب رئیس کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس رفته تا این مساله را بررسی نماید.
وی اظهار کرد: سگ گردانی و به طور کلی گرداندن حیوانات موذی و خطرناک در سطح جامعه، اماکن عمومی، پارک ها و وسایل نقلیه مصداق آزار و اذیت جامعه مردم، مصداق تهدید علیه بهداشت عمومی، مصداق تهدید علیه امنیت عمومی و مواردی از این دست است. کسانی که ادعا می کنند نص قانونی نداریم به این علت است که آنها به عناوین کلی قانون دقت نمی کنند؛ زیرا برخی از عناوین کلی مصادیقی دارند که امروز سگ گردانی مصداق آن است. مصداق دیگری که از این جرایم ممانعت از حق و مزاحمت است؛ چرا که امروز مشاهده می کنیم در برخی پارک ها و محل بازی بچه ها و محل تفریح و نشستن خانواده ها مورد تنجیس و آلودگی قرار می گیرد و اینها همه مصداق مزاحمت و ممانعت از حق است که برای همه اینها در قانون عناوین مجرمانه در نظر گرفته شده است فلذا بر این اساس دادستان های محترم به عنوان انجام وظیفه مدعی العموم و کسی که باید حقوق عموم مردم دنبال کند، اعلام کردند و الحمدالله اثر خودش را نیز می گذارد. انشاءالله این امر در تمام کشور مد نظر قرار گیرد.
حجت الاسلام نقدعلی در ادامه افزود: اگر امروز مغازه ای مواد ارگانیک را بدون سیب سلامت تولید کند و اگر سلامتی یک نفر به خاطر آن مورد تهدید قرار بگیرد، آن مغازه مورد پیگرد قرار خواهد گرفت؛ بنابراین چگونه می توان انتظار داشت فردی که سگ نگاه می دارد و سگ او پارک را با نفس و ترشحاتش آلوده می کند و یا با حمله ای که به کودکان می کند یا حتی همان رعب و وحشتی که با حضور سگ ها در پارک ها و فضای عمومی ایجاد می شود، تمام اینها مصداق تهدید علیه امنیت و سلامتی روحی، جسمی و تک تک آحاد مردم است و عناوین مجرمانه دارد. الحمدالله نصوص فراوان قانونی در این زمینه داریم که با تمسک به آنها می توان از چنین اقداماتی جلوگیری کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا واقعا به این قانون عمل می شود؟، تصریح کرد: همین الان که با شما صحبت می کنم در حال عبور از کنار پارک نجوان اصفهان هستم و مشاهده می کنم که بنری از طرف دادگستری نصب شده، مبنی بر اینکه آوردن سگ به داخل فضای پارک، باغ پرندگان و فضای عمومی ممنوع است و با متخلفان برخورد قضایی می شود.
لزوم اطلاع رسانی رسانه ها از خطرات نگهداری حیوانات موذی در جامعه
نماینده خمینی‌شهر در مجلس در پاسخ به سوال مبنی بر آنکه آیا فرهنگسازی در این زمینه مهم تر نیست؟، اظهار کرد: بله، این امر مسئله مهمی است و رسانه های ما باید نسبت به خطرات نگهداری حیوانات موذی و وارد کردن آنها به داخل زندگی خود، آنهم با استنادات علمی امروز که آب دهان سگ چه مضرات و بیماری هایی به دنبال دارد، موی بدن سگ چقدر آفت دارد، فضله و مدفوع سگ چه بیماری هایی را در پی دارد و اینکه چقدر حضور سگ به جای اعضای همنشین ما از نظر روحی و روانی برای ما مشکل ایجاد می کند و ما را از زندگی انسانی کم کم دلسرد می‌کند، هشدار دهند.
وی ادامه داد: امروز استنادات علمی در این زمینه ها فراوان است و کسانی که مسیر اشتباه دور شدن از فرهنگ انسانی را طی کردند و امروز به این نتیجه رسیدند که دیگر نباید این مسیر را طی کرد، ما خدای ناکرده نباید راه رفته و تجربه انجام شده را تکرار کنیم. دستگاه های تبلیغی و نهادهای فرهنگی ما باید در این زمینه جدیت خوبی را مبذول کنند که مردم را نسبت به این مسئله واقف کنند تا انشاءالله این معضل کم کم از جامعه رخت ببندد.
خبرنگار شبستان با طرح این سوال که من امروز با یکی از مقامات شهرداری تهران صحبت می کردم، وی از این قضیه گله مند بود که مجلس و قوه قضاییه قانون مشخصی در این زمینه ندارند و به این نکته را اشاره کردند که در سال ۱۴۰۲ ما از مجلس مطالبه ای داشتیم مبنی بر اینکه بند و تبصره هایی را به این قانون اضافه کند اما این امر ابتر ماند و ما متوجه نشدیم چرا این موضوع متوقف شد؟ گفت: این مصوبه در کمیسیون قضایی مصوب شد و به صحن علنی ارایه شد اما متاسفانه عمر مجلس یازدهم کفاف نداد. امروز نیز این مصوبه مجددا به کمیسیون ارجاع شد اما ما تا زمان ابلاغ این مصوبه باید از ظرفیت قانونی موجود استفاده کنیم. مضمون این مصوبه جریمه کردن افرادی بود که اقدام به سگ گردانی می کنند.
همچنین دکتر «محمد صابر باغخانی پور»، پژوهشگر محیط زیست نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با بیان اینکه موضوع حیوانات خانگی و ولگرد از چند بعد اسلامی، محیط زیستی و اخلاقی قابل بررسی است اظهار کرد: در بعد تخصصی محیط زیست، به طور کلی غذا رسانی به همه حیوانات (نه فقط سگ و گربه)، کار درستی نیست و موجب به هم ریختن اکوسیستم می شود؛ چرا که معتقدیم محیط زیست یک فرایند در هم تنیده است و ناترازی در یک جا در جای دیگر خود را نشان می دهد ضمن اینکه این روابط پیش بینی نشده است و شما نمی توانید بگویید این کاری که من الان انجام می دهم در کجا خود را نشان خواهد داد، چون محیط زیست یک علم تجربی است و هیچ زمانی قابل پیش بینی نیست، بنابراین در وهله اول غذا رسانی یک کار اشتباهی است و دلیل محیط زیستی هم دارد، چرا که عدم تلاش حیوان برای بقاء خود، باعث تنبل بار آمدن آن و ایجاد مشکل در زندگی این حیوان می شود. در واقع اولین ضرر به حیوان توسط کسانی زده می شود که به آنها غذا می دهند.
هر چه حیوان لوکس تر، برگ برنده بهتر و بیشتر
این پژوهشگر محیط زیست خاطر نشان کرد: جالب اینجاست که اخیرا برخی خانواده ها اقدام به نگهداری حیوانات دیگری مانند بزمجه کرده اند که اگر جلوی آنها گرفته نشود تا ناکجا آباد پیش خواهند رفت، چرا که این تجدد خواهی که این افراد برای خودشان تعریف کرده اند؛ «هر چه حیوان لوکس تر و برگ برنده بهتر و بیشتر»؛ بنابراین نیاز است که جلوی این موارد گرفته شود.
وی گفت: اساسا بسیاری از مردم برخی از این کارها از جمله سگ گردانی را نافرمانی مدنی می پندارند و سعی می کنند با چنین اقدامی نارضایتی خود را از شرایط موجود جامعه نشان دهند ضمن اینکه برخی هم به دلیل کمبودها و ضعف هایی که در حوزه خانوادگی یا فرزندآوری دارند از سگ که در صفت وفاداری شهره است، استفاده می کنند. باغخانی پوربا بیان اینکه ما در حوزه فرهنگ دینی عقب ماندیم تصریح کرد: اعتقادات مذهبی نقش مهمی در عملکرد انسان دارد که متاسفانه تا حدودی در جامعه ما تضعیف شده است.
فقط ۵ درصد مردم سگ گردانی می کنند
وی با بیان اینکه طبق گزارش های صورت گرفته آمارسگ گردانی در تهران ۵ درصد محاسبه شده است افزود: فقط ۵ درصد مردم به سگ گردانی رو آوردند اما ظهور و بروز این تعداد زیاد است.
این پژوهشگر محیط زیست با بیان اینکه متاسفانه ما هنوز یک قانون متقن در حوزه حیوانات خانگی و الگرد نداریم تصریح کرد: هر چند یک سری اسناد و قوانین به صورت عامیانه و قانون جزا داریم ولی زیاد مورد استناد قرار نمی گیرند بر همین اساس افرادی را هم که حیوان گردانی می کنند از هیچ قانونی تبعیت نمی کنند؛ چرا که قانونی وجود ندارد در صورتی که در تمام کشورهایی که حیوان گردانی به صورت رسمی انجام می شود و توسط حاکمیت آن کشورها هم پذیرفته شده است، قانون سفت و سختی وجود دارد.
ادله روایی متقن مبنی بر نجاست سگ
حجت الاسلام والمسلمین «محسن تاج لنگرودی»، کارشناس و پژوهشگر دینی نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با اشاره به منشاء نجاست سگ گفت: اینکه نجاست سگ از کجا آمده، روایات بسیاری از پیامبر اسلام (ص) و معصومین علیه السلام وجود دارد که بیانگر نجاست سگ است و این احادیث و روایات به قدری زیادند که هرگز نمی‌توان در اعتبار و قطعیت این احدیث اشکال کرد و با وجود چنین ادله‌ی قاطعی برای هیچ مسلمان و مومنی جای هیچ گونه شک و شبهه‌ای باقی نخواهد ماند.
وی اظهار کرد: در فقه شیعی و اسلامی نجس به چیزی گفته می‌شود که شدت پلیدی را دارا باشد و به خاطر پلیدی باید از آن اجتناب کرد، سگ هم به خاطر شدت پلیدی جسمی نجس است و باید از آن پرهیز شود.
وی با بیان اینکه در قرآن مجید سخنی از نجاست سگ به میان نیامده، است، تصریح کرد: باید توجه داشت تنها قرآن منبع مسائل فقهی ما نیست، ما چهار منبع داریم ۱- قرآن ۲- سنت (گفتار و رفتار حضرت رسول صای الله علیه و آله و حضرات ائمه‌ی معصومین علیهم السلام) ۳- عقل ۴- اجماع، که در رابطه با نجاست سگ هم روایات بسیار است و هم اجماع فقهای شیعه.
این کارشناس دینی با اشاره به اینکه همه‌ی انواع سگ‌ها نجس هستند، بیان کرد: چرا که بعضی از سگ‌ها استفاده عقلایی دارند؛ خرید و فروش آنها جایز است و با جواز خرید و فروش آنها نجاست از بین نمی‌رود.
وی خاطر نشان کرد: در روایات متعدد داریم که با سگ حتی اگر فایده‌ی عقلایی دارد یک جا زندگی نکنید و برای سگ جایی جدا تامین کنید.
این پژوهشگر اظهار کرد: اینکه سوال کردید با نجس دانستن سگ حقوق حیوانی سگ نادیده گرفته می‌شود؛ باید گفت: نجس‌های دیگری هم است که بیشتر به انسان نفع میرساند، مانند خون، آیا با نجس دانستن آن حقوق خون از بین می‌رود؟
نظر شما