به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از رادیو نوروز، قبرس جنوبی بهعنوان یکی از مقاصد مهاجرتی برای رسیدن به اروپا، به محل استقرار بسیاری از پناهجویان و مهاجران تبدیل شده است. با این حال، پناهجویان افغان در این کشور با مشکلات فراوانی از جمله تبعیض، کمبود امکانات و روند پیچیدهی پناهندگی مواجه هستند.
در سالهای اخیر، قبرس جنوبی شاهد افزایش چشمگیر ورود پناهجویان، بهویژه افغانها بوده است. بسیاری از این افراد از طریق مسیرهای غیرقانونی و از راه ترکیه به این کشور میرسند و امیدوارند که زندگی امنتری برای خود و خانوادههایشان فراهم کنند. اما ورود به اینجا به هیچ وجه ساده نیست. قاچاقبران در این مسیر، پناهجویان را با خطرهای جدی روبهرو میکنند و با وعدهی زندگی بهتر، بررسی سریعتر درخواستهای پناهندگی و رسیدن آسانتر به اروپا، با دریافت مبالغ هنگفت، فریبشان میدهند. گاه حتی با خشونت، آنان را به این جزیرهی دریای مدیترانه میکشانند. اما این تنها آغاز دشواریهای آنهاست. با توجه به محدودیت منابع و نبود برنامههای جامع مهاجرتی، بسیاری از پناهجویان با شرایط سخت و طاقتفرسایی روبهرو میشوند.
یکی از جدیترین چالشهای پناهجویان افغان در قبرس جنوبی، کمبود سرپناه و نبود امکانات مناسب برای زندگی است. بسیاری از آنها ناچارند در کمپهای موقت، با شرایط بهداشتی نامطلوب و ازدحام شدید جمعیت زندگی کنند. این کمپها اغلب فاقد زیرساختهای اساسی هستند و شرایط نامناسبشان سلامت جسمی و روانی پناهجویان را به خطر میاندازد.
کمپ «پورنار (Pournara) »که مشهورترین کمپ پناهجویان است، در سالهای اخیر با گزارشهای متعددی از شرایط ناگوار روبهرو بوده است. از برخوردهای تبعیضآمیز کارمندان با پناهجویان گرفته تا نبود آب آشامیدنی و غذای سالم، کمبود امکانات بهداشتی و ازدحام بیش از حد از جمله شکایات پناهجویان است. آنها اغلب با تبعیض و نژادپرستی مواجهاند و از سوی جامعهی محلی بهعنوان تهدیدی برای منابع و امنیت تلقی میشوند. گزارشهایی از خشونت فیزیکی و کلامی علیه پناهجویان نیز بهطور مداوم منتشر میشود.
سیستم پناهندگی در قبرس جنوبی بسیار کند و ناکارآمد است. بررسی درخواستهای پناهندگی ممکن است سالها طول بکشد و در این مدت، پناهجویان در بلاتکلیفی بهسر میبرند. عدم شفافیت در روند تصمیمگیری، فقدان حمایت حقوقی مناسب و نبود مترجمان حرفهای و متخصص، تأثیر منفی بر روند پروندهها دارد و باعث میشود بسیاری از پناهجویان احساس کنند که صدایشان شنیده نمیشود. پناهجویان افغان با مشکلات اقتصادی جدی نیز روبهرو هستند. بهدلیل وضعیت قانونی نامشخص، اغلب از حق کار محرومند یا مجبورند در مشاغل دشوار و با دستمزد پایین کار کنند که این وضعیت به فقر بیشتر آنها میانجامد. سرنوشت صدها خانواده و جوان افغان از سال ۲۰۲۱ تاکنون همچنان نامعلوم و بلاتکلیف است و آیندهای مبهم پیشرو دارند.
یکی از چالشهای اساسی که همهی پناهجویان، بهویژه افغانها در قبرس با آن روبهرو هستند، نبود آگاهی کافی دربارهی روند درخواست پناهندگی، ناتوانی در ارائهی اسناد معتبر و نداشتن توضیحات لازم دربارهی علت پناهندگی است؛ عواملی که موجب رد شدن درخواستهای آنان میشود. این ناملایمات تأثیرات عمیقی بر سلامت روان پناهجویان افغان گذاشته است. بسیاری از آنها دچار افسردگی، اضطراب و اختلالات روانی شدهاند. علاوه بر این، دوری از خانواده و نبود حمایت اجتماعی نیز فشار مضاعفی بر آنان وارد کرده است.
با این حال، قبرس در سال ۲۰۲۴ شاهد کاهش قابل توجهی در درخواستهای پناهندگی و ورود مهاجران بوده است. به گفتهی نیکولاس یوانیدیس، معاون وزیر مهاجرت و حفاظت بینالمللی، در کنفرانس DIKO با موضوع مهاجرت، آمارهایی ارائه شد که نشان میدهد در سال گذشته بیش از ده هزار مهاجر غیرقانونی از این کشور بازگردانده شدهاند. قبرس از نظرِ نسبتِ خروج مهاجران به ورود آنها، در میان کشورهای عضو اتحادیهی اروپا پیشتاز بوده است.
یوانیدیس اعلام کرد که تعداد درخواستهای پناهندگی در سال ۲۰۲۴ به ۶۷۶۹ مورد کاهش یافته است که این رقم، ۴۱ درصد کمتر از سال ۲۰۲۳ است. این کمترین میزان درخواستهای پناهندگی از سال ۲۰۱۷ تاکنون و حتی پایینتر از دوران همهگیری کرونا بوده است. او افزود که این کاهش باعث شده تا دولت بتواند پروندههای معوق را با کارآمدی بیشتری بررسی کند و فشار بر سیستم پناهندگی کاهش یابد.
دولت قبرس تلاشهایی برای مدیریت بحران پناهجویان انجام داده است، اما این اقدامات ناکافی بوده و نتوانستهاند پاسخگوی نیازهای گستردهی پناهجویان باشند. سازمان ملل نیز کمکهایی محدود ارائه میدهد، اما نیاز مبرمی به هماهنگی بیشتر میان نهادها برای بهبود شرایط پناهجویان وجود دارد.
پناهجویان افغان با چالشهای جدی روبهرو هستند که نیازمند توجه فوری و اقدامات اساسی میباشد. برای بهبود وضعیت آنان، همکاری میان ادارهی مهاجرت قبرس، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و نهادهای بشری ضروری است. پناهجویان افغان تنها در پی یک زندگی امنتر و انسانیترند، و اتحادیهی اروپا باید برای تحقق این حق اساسی، نقش مؤثرتری ایفا کند.
پناهجویان میگویند که با تسریع روند بررسی درخواستهای پناهندگی و انتقال، ارائهی حمایت حقوقی، بهبود شرایط زندگی، بهداشت و آموزش، ایجاد برنامههای جامع ادغام اجتماعی، افزایش فرصتهای شغلی و جلب حمایتهای بینالمللی و هماهنگی بهتر میان دولت قبرس و سازمانهای بشردوستانه، میتوان وضعیت نگرانکنندهی کنونی را بهبود بخشید.
نظر شما