به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در دنیایی که هر روز بیشتر از گذشته به سمت فناوریهای دیجیتال و اطلاعات آنی حرکت میکند، مفهوم مطالعه و دسترسی به منابع علمی و ادبی نیز دستخوش تغییر شده است. گوشیهای هوشمند، کتابهای الکترونیکی و فضای گسترده اینترنت، امکانات بیشماری را برای کسب دانش و آگاهی در اختیار مردم قرار دادهاند، اما آیا این تغییرات توانستهاند جایگزین کامل کتابخانههای سنتی شوند؟ پاسخ این سؤال چندان ساده نیست. در حقیقت، کتابخانههای عمومی همچنان یکی از مهمترین نهادهای فرهنگی و آموزشی جامعه محسوب میشوند، چراکه بستری برای مطالعه و پژوهش فراهم کرده و فضایی برای تعاملات اجتماعی، یادگیری مهارتهای جدید و ارتقای سطح آگاهی عمومی نیز به شمار میروند.
در سالهای اخیر، با کاهش میزان مطالعه در بسیاری از کشورها، اهمیت کتابخانههای عمومی بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. این مراکز دیگر صرفاً مکانهایی برای امانت گرفتن کتاب نبوده و به پاتوقهای فرهنگی تبدیل شدهاند. از برگزاری نشستهای کتابخوانی و کارگاههای آموزشی گرفته تا جلسات نقد و بررسی کتاب، انواع فعالیتهای فرهنگی را در خود جای دادهاند.
در دنیایی که فناوریهای دیجیتال بخش عمدهای از تعاملات روزمره ما را به خود اختصاص دادهاند، نقش کتابخانههای عمومی در ترویج فرهنگ مطالعه، هویتبخشی فرهنگی و ارتقای سواد اطلاعاتی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. به مناسبت بیستویکمین سالگرد تأسیس نهاد کتابخانههای عمومی کشور، ۹۲ باب کتابخانه عمومی در استان فارس میزبان شهروندان در طرح «کتابخانهگردی» خواهند بود. این رویداد فرصتی برای آشنایی بیشتر مردم با خدمات کتابخانهها و بستری برای بازتعریف جایگاه این مراکز فرهنگی در جامعه امروز محسوب میشود.
کتابخانهگردی؛ دریچهای به سوی آگاهی
طرح «کتابخانهگردی» که از ۱۱ تا ۲۰ اسفندماه برگزار میشود، تلاشی برای آشتی دوباره جامعه با فضای کتابخانهای و تقویت عادت مطالعه در میان شهروندان است. یکی از اهداف اصلی این طرح، شناساندن خدمات جدید کتابخانهها و جذب مخاطبان جدید است.
طرح «کتابخانهگردی» که از ۱۱ تا ۲۰ اسفندماه برگزار میشود، تلاشی برای آشتی دوباره جامعه با فضای کتابخانهای و تقویت عادت مطالعه در میان شهروندان است.
امروزه کتابخانههای عمومی دیگر صرفاً محلی برای امانت گرفتن کتاب نیستند و به مراکزی چندمنظوره برای پژوهش، آموزش، تبادل فرهنگی و حتی سرگرمی سالم تبدیل شدهاند.
نقش کتابخانهها در توسعه فرهنگی و اجتماعی
کتابخانههای عمومی یکی از مهمترین پایگاههای فرهنگی هر شهر محسوب میشوند. این مراکز به عنوان محلی برای مطالعه و دسترسی به منابع علمی و ادبی شناخته میشوند و نقش مهمی در پرورش تفکر انتقادی، افزایش آگاهی اجتماعی و ایجاد تعاملات فرهنگی دارند.
در سالهای اخیر، بسیاری از کتابخانهها با ایجاد فضاهایی برای جلسات کتابخوانی، نشستهای فرهنگی و حتی کارگاههای مهارتی، تلاش کردهاند دامنه تأثیرگذاری خود را گسترش دهند.
ضرورت تقویت کتابخانهها در عصر دیجیتال
با گسترش فضای مجازی و افزایش دسترسی به منابع دیجیتال، برخی تصور میکنند که کتابخانهها دیگر کارکرد گذشته خود را از دست دادهاند. اما واقعیت این است که کتابخانهها، با تطبیق خود با فناوریهای نوین، همچنان جایگاه ارزشمند خود را حفظ کردهاند.
یکی از جذابترین بخشهای این طرح، امکان دریافت کد تخفیف برای عضویت در کتابخانهها از طریق سامانه مدیریت کتابخانههای عمومی است. این اقدام میتواند راهکاری مناسب برای تشویق افراد به حضور در کتابخانه و استفاده از منابع موجود باشد.
از راهاندازی سامانههای دیجیتال برای امانت گرفتن کتاب تا ارائه نسخههای الکترونیکی منابع، کتابخانههای عمومی توانستهاند با نیازهای نسل جدید هماهنگ شوند. در این راستا، یکی از بخشهای مهم طرح کتابخانهگردی، معرفی این خدمات به شهروندان و افزایش آگاهی آنان نسبت به امکانات موجود است.
مشوقهای عضویت؛ گامی برای جذب مخاطبان جدید
یکی از جذابترین بخشهای این طرح، امکان دریافت کد تخفیف برای عضویت در کتابخانهها از طریق سامانه مدیریت کتابخانههای عمومی است. این اقدام میتواند راهکاری مناسب برای تشویق افراد به حضور در کتابخانه و استفاده از منابع موجود باشد.
بهرهگیری از چنین مشوقهایی، در کنار برگزاری برنامههای فرهنگی جذاب در این مراکز، میتواند نقش بسزایی در افزایش سرانه مطالعه در کشور داشته باشد.
ضرورت حمایت از نهادهای فرهنگی
در شرایطی که فضای مجازی، شبکههای اجتماعی و رسانههای دیجیتال به رقبای جدی کتاب تبدیل شدهاند، حمایت از نهادهای فرهنگی همچون کتابخانههای عمومی بیش از گذشته ضروری به نظر میرسد. طرحهایی نظیر «کتابخانهگردی» میتوانند به احیای جایگاه این مراکز در جامعه کمک کرده و مردم را بار دیگر به سمت کتاب و مطالعه سوق دهند. با این حال، این اقدامات زمانی مؤثر خواهند بود که سیاستگذاران فرهنگی نیز نگاه ویژهای به توسعه کتابخانهها و تأمین منابع مورد نیاز آنان داشته باشند.
شاید وقت آن رسیده است که کتابخانهها را نهفقط به عنوان محلی برای نگهداری کتاب، که به عنوان قلب تپنده فرهنگی شهرهای خود ببینیم؛ جایی که هر شهروند میتواند در آن راهی به سوی آگاهی و دانایی بیابد.
نظر شما