به گزارش خبرگزاری شبستان از استان قم، آیت الله محمدرضا عابدینی، استاد حوزه و دانشگاه امروز در نشست هماندیشی نخستین رویداد ملی همافزایی کنشگران تدبر در قرآن کریم با عنوان رویداد ملی «صاد» گفت: اراده قرآن باید در جامعه جاری شود و اگر حقیقت قرآن در جامعه جاری شود یعنی جامعه به اطلاق رسیده است، ما قصد نداریم فهم خود را در جامعه جاری کنیم.
وی افزود: اگر فهم و برداشت خود از قرآن را وارد جامعه کنیم، حدی دارد و اشکال کار این است که اطلاق را حد زدیم و مردم اطلاق را در این حد دیدند و لذا اگر در جامعه نگاه اینکه قرآن باید حاکم شود، درخواست و طلب در جامعه ایجاد شود، خود به معنای اطلاق است.
عابدینی ادامه داد: اگر در عرصه تدبر در قرآن هر فعالیتی که انجام دادیم، آن را به نام خود بدانیم درواقع حد وجودی ما به نتیجه عمل حد زده است، اما اگر ننوشتیم و هرچقدر در عرصه تدبر در قرآن کریم پیشتر رفتیم، خدا برای ما مینویسد و خداوند کریم مطلق است.
وی افزود: در کار تدبر قرآن کریم حدود خود را بر قرآن تحمیل نکنیم بنابراین فهم خود را از قرآن را محدود نکنیم و دیوار محصور در ارائه فهم قرآن نباشیم و در باشیم.
عابدینی گفت: در عرصه تدبر در قرآن کریم، ما در برابر جریان تفسیر و ترجمه راه سومی مفهومی را نمیخواهیم باز کنیم بلکه قصد مصداقی کردن قرآن را داریم. در تدبر قرآن قرار است مفهوم و مقداق آیات را درک کنیم و بچشیم و این نگاه زندگی با آیه در جامعه ما جای خالیاش احساس میشد.
وی تصریح کرد: تدبر باید مفهومی متصل به مصداق باشد و گسسته نباشد و باید به گونهای باشد که هرکس با آشنایی با آن بتواند امور زندگی خود را منطبق بر آن بسازد و زندگی قرآنی خود شکل بدهد.
عابدینی افزود: ما باید یاد بگیریم چگونه تمام زندگیمان مستند به قرآن باشد، اگر صرفا ظاهر آیات را بخوانیم اما مستندات و مصادیق آن را درک نکنیم درواقع توجه به آیات قرآن نداشته باشیم، استناد به فعل ما برداشت از قرآن است نه توجه به آیات.
وی ادامه داد: در نگاه قرآنی به مفهوم قناعت نمیکنیم و دنبال راه ارتباط و ایجاد مفهوم به مصداق هستیم نه اینکه راه سومی در کنار ترجمه و تفسیر ایجاد کنیم.
عابدینی گفت: اگر بخواهیم عظم همگانی برای قرآن ایجاد کنیم، هرچقدر آلایندههای ما برای ارائه قرآن کمتر باشد و از آن زدوده شود حقیقت قرآن به مردم ارائه میشود.
وی با اشاره به اینکه جهانی کردن قرآن در دستور کار تمامی فعالیتهای قرآنی باشد، افزود: نباید جریانی بهواسطه اعمال سلیقه و نظر ما در عرصه فعالیتهای قرآنی حذف شود؛ جریانهای پیشگام در عرصه تدبر در قرآن باید نگاه برادرانه نسبت به جریانهای تازه و نوآورانه داشته باشند.
عابدینی با اشاره به اینکه گاهی اوقات مجموعههای بزرگ و فعال بابد برای خودنمایی مجموعههای کوچک محو شوند، اظهار کرد: مجموعههای بزرگ قرآنی به گونهای راه مسیر تدبر در قرآن را به مجموعهها و تفکرات جدید را نشان بدهند که مهر و امضای آنان پیدا نباشد بلکه مجموعههای تازه کار را به یک مرجعیت و الگو در این عرصه برسانند.
وی گفت: خداوند محتاج ما نیست لذا برای شرکت در جریان رویداد «صاد» خود باید منت حضور و شرکت را بکشیم وحضور فعالانه و پررنگ داشته باشیم.
در ادامه این نشست علی حبیبی، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم گفت: حدود هزار و۴۰۰ مشارکتکننده در این طرح بودند و حدود ۱۱۲ نفر به دبیرخانه این رویداد ملی ارسال شده است و این آثار طی ۲ مرحله داوری شده و در این گردهمایی از ۱۱ اثر برگزیده تقدیر به عمل خواهد آمد.
وی افزود: افتتاحیه رویداد ملی صاد، پنجشنبه با سخنرانی حجتالاسلام قمی و ارتباط مجازی با حجتالاسلام خسروپناه آغاز خواهد شد و با ارائه طرحهای ویژه حوزه تدبر در قرآن از مشهد مقدس و قم و تلاوت تدبری نوجوانان ادامه پیدا میکند. همچنین، عصر روز پنجشنبه ارائه ۶ طرح برتر در گردهمایی و تقدیر از ۱۱ طرح برتر انجام خواهد شد و روز جمعه نشستهای تخصصی رویداد ملی صاد با چهار محور موضوعی برگزار میشود.
مسئول دبیرخانه ستاد راهبری تدبر در قرآن کریم بیان کرد: فراخوان و دعوتنامه مشارکت در رویداد صاد از دیماه سال جاری منتشر و از تمامی اساتید، پژوهشگران، مربیان و مؤسسات فعال در حوزه تدبر در قرآن کریم برای ثبتنام و مشارکت در این رویداد دعوت به عمل آمد.
وی ادامه داد: در مجموع بیش از ۱۲۰۰ مربی، پژوهشگر و کنشگر مردمی و ۱۷۰ موسسه و تشکل مردمی برای حضور در رویداد اعلام آمادگی و طرحها و ایدههای خود را از طریق پایگاه اینترنتی SetadTadabbor.ir ارسال کردهاند.
حبیبی گفت: پس از ارزیابی و داوری تمامی طرحها و ایدههای ارسال شده طی دو مرحله، تعدادی از طرحها با توجه به شاخصهای مختلفی از جمله نوآوری و توانمندی در اجرا جهت ارائه در همایش دو روزه در نظر گرفته شده است.
تعلیم و تعلم در قرآن کریم را عمومی کنیم
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین مهدی مقامی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی تدبر در قرآن و سیره بیان کرد: در دورانی که از موضوع تدبر در قرآن که حدود ۲۴ سال میگذرد، باتوجه به ظرفیت عظیم در عرصه قرآنی نیازمند یک حرکت فعال و رو به رشد هستیم و در این عرصه هنوز بسیار عقب ماندهایم.
وی با بیان اینکه در عرصه شیرینی فهم و تدبر در قرآن کریم در جامعه و بین مردم نیازمند فعالیتهای فرهنگی هستیم، افزود: تدبر و فهم قرآن کریم در جامعه قرآنی هم باید تقویت شود زیرا بسیاری از فعالان قرآنی هنوز وارد تدبر و فهم در قرآن نشدهاند.
مقامی گفت: طرحهای ارسالی به رویدادملی صاد از نظر تنوع موضوعی، سطح تحصیلات افراد مشارکتگننده رویداد و تنوع قالبهای به کار گرفته شده طرحها قابل توجه است و حمایت دغدغهمندان و فعالان این عرصه را میطلبد.
داور نخستین رویداد بینالمللی صاد با اشاره به حضور فعال بسیاری از طلاب در این طرح ادامه داد: دستاندرکاران این رویداد همگی از دغدغهمندان عرصه تدبر در قرآن کریم بودند که جای تشکر و قدردانی دارد.
همچنین در این نشست هماندیشی، رضازاده، داور رویداد ملی صاد گفت: طرحهای موردبررسی در ۳ حوزه رسانهای، آموزش و پژوهش نوآورانه و کارآمد بود و همگی آثار درخورد توجه بودند.
وی افزود: در حوزه رسانهای، طرحهایی برای ارائه تدبر و فهم قرآن با تصاویر ارائه شده که قابل توجه بود، همچنین در بخش آموزش،طرحهایی درخصوص تدبر و فهم قرآن برای نوجوانان با تولید محتوای چندرسانهای ارائه شده بود که موردتوجه داوران قرار گرفت.
داور رویداد ملی صاد افزود: مشکل ما در حوزه تدبر آن است که مردم ما لذت و شیرینی تدبر در قرآن را نچشیدهاند و هرکسی که این حلاوت را درک کند بدون شک از آن جدا نخواهند شد.
وی گفت: یکی از پیشنهادات تقویت و ترویج عرصه تدبر و فهم قرآن در جامعه آن است که در نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم، غرفههای تدبر در قرآن کریم در بهترین قسمت نمایشگاه و ویژه در راهروهای غرفههای نوجوانان و جوانان برپا شود، همچنین حضور فعالان تدبر و فهم در قرآن کریم در برنامه تلویزیونی محفل از دیگر راهکارهاست.
در ادامه، حجتالاسلام والمسلمین صداقت، داور نخستین رویداد ملی صاد بیان کرد: جمعی از مشارکتکننده رویداد ملی صاد، تربیتیافته مؤسسات قرآن کریم و مؤسسات تدبر در قرآن بودند و جمعی دیگر هیچگونه انتصاباتی به مؤسسات قرآنی و پژوهشی ندارند اما هر دو گروه خوش فکر و دارای تحصیلات عالی در سطوح دانشگاهی و حوزوی هستند.
وی افزود: نقیصههای موجود در جریانات و رویدادهای روشنفکرانه میتواند زمینههای انحرافات دینی و قرآنی را فراهم کند و لذا باید ضمن توجه و گشایش دربهای این رویداد به روی تمامی علاقهمندان و دغدغهمندان، راهکار مواجهه با این چالش را بیابیم.
حجتالاسلام پورفلاح، مدرس مؤسسه تدبر در کلام وحی قم، نیز در این نشست بیان کرد: تفاوت تدبر با قرائت، صوت و لحن در دشواری کار است، هر دو حوزه دارای جذابیت فراوانی هستند اما عرصه تدبر دارای دشواریهایی است.
وی با اشاره به اینکه جای رویدادهایی مانند رویداد ملی صاد برای آشنایی بیشتر جامعه با شیرینی و لذت تدبر در قرآن کریم خالی بود، افزود: عدم آشنایی با مکاتب موجود در عرصه تدبر در قرآن کریم باعث دوری بسیاری از افراد علاقهمند به عرصه قرآنی، از فضای تدبر در قرآن شده بود لذا رویداد ملی صاد زمینه آشنایی با مکاتب مختلف تدبر را فراهم میکند.
پورفلاح با بیان اینکه با اشاره به اینکه مخاطبان اول عرصه تدبر در قرآن کریم، طلاب حوزههای علمیه هستند، تصریح کرد: رویداد ملی صاد انگیزه فعالیتهای تدبر در قرآن کریم را برای عموم علاقهمندان فراهم میکند و نیز بستر آشنایی با عرصه تدبری و جهتگیری فعالیت در این عرصه را برای مشارکتکنندگان فراهم میکند.
کاظم رجبعلی، مفسر قرآن کریم و عضو مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران، در این نشست نیز گفت: سازه بهوجود آمده رویداد در کلمه دعوت خودنمایی میکرد و هنر در دعوت، دعوت از اهل رویداد بود و کیفیت، عنوان و پرداخت رویداد نیز حائز اهمیت بود.
وی افزود: از سؤالاتی که در عرصه تدبر در قرآن برایمان بهوجود آمد آن است که تدبر در قرآن آیا بهمثابه تفکر در قرآن است؟ آیا قرآنیان نسبت به غیر قرآنیان به تدبر در قرآن نزدیکتر هستند؟ امید است این رویداد ملی صاد به پاسخ این سؤالات برسد.
در ادامه نیز، نرگس جبینی، مدیرمسئول مؤسسه خادمان کوثر گفت: تربیت ۸ گروه حافظ قرآن کریم و اعطای مدرک معتبر به آنان ازجمله فعالیت این مؤسسه در راستای فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت ۱۰ میلیون حافظ بود.
وی افزود: هنگام برگزاری دورههای آموزشی حفظ قرآن کریم بدون تدبر، متوجه فقدان و خلأیی در میان نوجوانان و جوانان شرکتکننده در این طرح شدیم و لذا دوره آموزشی حفظ توأم با تدبر در قرآن کریم را برگزار کردیم که با استقبال بینظیری مواجه شد.
داور رویداد ملی صاد تصریح کرد: آشنایی با افراد و گروههای خوش فکر در حوزه رسانه و هوش مصنوعی که با موضوع تدبر در قرآن کریم طرحهای نوآورانه ارائه داده بودند از دستاوردهای این رویداد است که امیدواریم کلیه مشارکتکنندگان پس از پایان رویداد، گعدهها و نشستهای تخصصی برگزار شود.
حجتالاسلام والمسلمین صبوحی، مدیرعامل مؤسسه تدبر در کلام وحی گفت: این رویداد، از چند جهت فاز جدی و رونمایی از اتفاق تاریخی بهشمار میرود و برداشتن این گام طلیعه فاز جدی در حوزه تدبر است و سالها بخث مواجهه عمومی مردم با متن قرآن به حاشیه رانده میشد.
وی افزود: تدبر، پاسخ الهی برای نیاز قطعی جامعه به خداوند و کتاب قرآن است و امروز و در گام دوم انقلاب قصد دارد به ثمر بنشیند؛ تدبر امروزه بهعنوان بک حرکت و نهضت تبدیل شده، زیرا به چارچوب و نظام صحیحی از این وظیفه همگانی رسیده است.
لازم به ذکر است در پایان این نشست هماندیشی، از پوستر نخستین رویداد ملی صاد با حضور آیت الله عابدینی رونمایی شد.
نظر شما