چرا امام خمینی(ره) با فعالیت انجمن حجتیه مخالفت کردند؟

امام می گفتند: شما قبل از انقلاب مردم را از مبارزه با دشمنان اسلام و کسانی که فساد را در ایران دنبال می‌کردند، بازمی‌داشتید و این باعث گسترش فساد می‌شد. به معنای ساده‌تر فرض کنید دزدی وارد خانه شما می‌شود و شما بگویید من روایتی شنیدم که اگر در دوران غیبت حضرت ولی عصر(عج) دزد وارد خانه شما شد با او مقابله نکنید. نتیجه این رفتار چه خواهد شد؟

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان؛ اخیرا به بهانه درگذشت یکی از چهره های شاخص انجمن حجتیه، سخن از این انجمن، بنیانگذاران آن، سوابق، عقاید و ارتباط انجمن با مراجع و شخص امام خمینی(ره) و... دوباره نقل محافل بخصوص فضای مجازی شد. خبرگزاری شبستان در همین راستا  گفتگوی تفصیلی داشت با «عباس سلیمی نمین» مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و پژوهشگر و محقق تاریخ معاصر ایران. در بخش اول این گفت وگو ماجرای تشکیل انجمن حجتیه، عقاید و باورهای آن، سوابق انجمن در سال های قبل از انقلاب و نوع فعالیت های آن را بیان کردیم. در بخش دوم موضوع ریزش نیروهای انجمن در سال های مقارن با انقلاب، رویارویی آن با امام، ترفندهای سیاسی انجمن حجتیه برای توجیه عملکرد خود و دفاع سکولارها از آن تبیین و تشریح شد. در بخش پایانی موضع گیری زیرکانه آقای حلبی برای ادامه فعالیت انجمن با وجود مخالفت صریح امام با آن را بررسی می کنیم.      

بخش های نخست و دوم از این گفتگو را اینجا و اینجا بخوانید.

«عباس سلیمی نمین» مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و پژوهشگر و محقق تاریخ معاصر ایران در ادامه مباحث خود به موضوع جدایی اعضای انجمن و پیوستن آنها به انقلاب اشاره کرد و در این رابطه اظهارداشت: از بین آن دسته از اعضای انجمن حجتیه که از انجمن کوچ کرده و به سمت انقلاب آمدند، برخی در مناصبی قرار گرفتند که نیازی به آگاهی سیاسی و دشمن شناسی عمیق نداشت. اما برخی در جایگاه هایی قرار گرفتند که فهم آنها از سیاست می توانست برای روند حرکت ملت ایران در مسیر استقلال،خسارت آور و زیان بار باشد.

وی در بیان دلایل این خسارت آفرینی گفت: شما تصور کنید فردی سال های طولانی ذهن خود را درباره سیاست مسدود کرده باشد به نظر شما چه اتفاقی برای او می افتد؟ شما اگر دست‍تان را یک سال تمام ببندید و حرکت ندهید چه اتفاقی برای دست شما می افتد؟ مسلما عضلات و سیستم عصبی شما مختل و دست شما فلج می شود. درباره سیاست و ذهن هم ماجرا همین است. کسانی که بر اساس برخی روایات مجهول و گاهی جعلی می گفتند در دوره غیبت نباید وارد مسایل سیاسی شد، سال ها به شکل خودخواسته ذهن شان را در این زمینه بسته بودند. طبیعی است که این افراد فهم درستی از دشمن شناسی نداشته باشند.

انجمنی ها معتقد بودند دشمن اصلی ما اتحاد جماهیر شوری است نه آمریکا

محقق تاریخ معاصر ایران خاطرنشان کرد: این عدم درک و فهم درست از دشمن شناسی را با یک نمونه عینی و ملموس بهتر می توان درک کرد. به عنوان مثال جالب است بدانید اعضای انجمن اوایل انقلاب تبلیغ می کردند که دشمن اصلی ما اتحاد جماهیر شوری است نه آمریکا. در حالی که در بحث انقلاب اسلامی و حرکت در مسیر استقلال، مانع اصلی ما آمریکا بود و با اتحاد جماهیر شوروی کاری نداشتیم. یعنی آنها برخلاف آنچه که ادعا می کردند (اینکه در زمان غیبت امام نباید وارد سیاست شد) وارد سیاست شده بودند اما در دشمن شناسی نمی توانستند دقیق بفهمند و تشخیص دهند. یا به عنوان مثال فردی مانند «علی امینی» که کاملا مشخص بود عضو سازمان سیا است در دوره پهلوی در عرصه سیاسی جولان می داد و هیچ حساسیتی هم درباره او وجود نداشت کسی نمی گفت این افراد اینجا چه می کنند؟ کسی نمی گفت اینها جاسوس هستند. در حالی که جاسوس بودند اما چون با دستگاه  اطلاعاتی امریکا و اسرائیل در ارتباط بود کسی با او کاری نداشت.

وی تصریح کرد: بنابراین یک مطلب این بود که در دشمن شناسی شناسی آنها اشکال وجود داشت. از سوی دیگر گزارشاتی به امام می رسید که اینها (انجمنی‌ها) مسیر دیگری را در جامعه پیش می برند به عنوان مثال آنها اسلام اشرافی را ارزش می دانستند و واقعا هم همین طور زندگی می کردند، جلسات انجمن در خانه های اشرافی برگزار می شد یا افرادی که به عنوان الگو به جوانان معرفی می کردند از افراد اشرافی بودند. به امام گزارش دادند که اعضای انجمن سعی می کنند این نوع نگاه ها و همچنین عقب ماندگی سیاسی خود را در جامعه نیز وارد کنند. امام نگران شدند و هشدار دادند که شما قبل از انقلاب مردم را از مبارزه با فساد و مفسدان باز می داشتید و این خود باعث گسترش فساد می شد. یعنی نوع مشیء شما خود باعث گسترش فساد بود.

سلیمی نمین گفت: برخی به امام خرده می گرفتند که شما چگونه این افراد را مروج فساد می دانید؟ آنها افرادی مذهبی، اهل نماز، روزه، عبادت، اهل تقوا و ...هستند. در حالی که تعبیر امام بسیار جامع بود. امام یک ویژگی داشتند که مسائل پیچیده سیاسی را با عبارات ساده، باز و بیان می کردند. من از شما می پرسم آیا شما امروز نظر امام را درباره فعالیت انجمن حجتیه ظلم به آنها می بینید؟ امام می گفتند شما قبل از انقلاب مردم را از مبارزه با دشمنان اسلام و کسانی که فساد را در ایران دنبال می کردند، باز می داشتید و این باعث گسترش فساد می شد. به معنای ساده تر فرض کنید دزدی وارد خانه شما می شود و شما بگویید من روایتی شنیدم که اگر در دوران غیبت حضرت ولی عصر(عج) دزد وارد خانه شما شد با او مقابله نکنید. نتیجه این رفتار چه خواهد شد؟ مسلم است که اگر با دزد برخورد نکنید او جسارت بیشتری پیدا می کند.

عده ای به امام خرده می گرفتند که شما به انجمن حجتیه ظلم کردید

وی ادامه داد: وضعیت آن روز ایران هم همین بود. افرادی بهائیت را بر ایران حاکم کرده بودند و خود این، بالاترین فساد بود؛ یا اینکه می خواستند در ایران کاخ جوانان برپا کنند، اینکه ملت را غارت می کردند آیا اینها فساد نبود؟ انجمن نه تنها با این افراد مقابله نمی کرد حتی جوانانی را که ظرفیت فعال برای مبارزه داشتند را هم خنثی می کرد و مانع مبارزه می شد. وقتی یک نهاد یا موسسه ای با هیچ نوع فسادی چه فساد اجتماعی، چه سیاسی، چه اقتصادی، چه فرهنگی و ...مقابله‌ای نمی کند، وقتی دست افراد فاسد را باز می گذارد یعنی به گسترش فساد کمک می کند. این اصلا موضوع پیچیده ای نیست و امام خیلی ساده این مطلب را فرمودند. اما عده ای به امام خرده می گرفتند که شما به انجمن حجتیه ظلم کردید.

سلیمی نمین تأکید کرد: غیر از این، انجمنی ها معتقد بودند هر شیوه مبارزه ای غیر از شیوه انجمن باعث از بین رفتن توانمندی های ما می شود و به نتیجه هم نمی رسد. وقتی امام این نظر را خود را فرمودند آقای حلبی هم نگفت انجمن را منحل می کنیم فقط اعلام کردند که فعلا فعالیت ها را تعطیل می کنیم. ایشان جسارتی به امام نکرد ولی در پاسخ به امام کار زیرکانه ای انجام داد و به گونه ای راه را برای ادامه فعالیت هایشان باز گذاشت.

مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و پژوهشگر و محقق تاریخ معاصر ایران خاطرنشان کرد: انجمن حجتیه در واقع یک شیوه رفاه طلبانه در ارتباط با زندگی دینی است. زندگی دینی ای که آرامش و راحتی و رفاه را کاملا تضمین می کند در عین حال اعتقاداتش را هم دارد و خود را به خدا بدهکار نمی داند. نوعی حیات اسلامی دینی که در آن هم خدا باشد هم خرما. به همین دلیل هم عده ای از سکولارها که قرابتی با دین ندارند تلاش می کنند این مدل را ترویج کنند.      

کد خبر 1801001

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha