به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، دوران نوجوانی دورهای پر از تغییرات عاطفی، فکری و اجتماعی است. در این مرحله از زندگی، فرد به دنبال شناسایی خود و جایگاهش در جهان است و برای پاسخ به سوالات بیشماری که ذهنش را مشغول کرده، ممکن است دست به تصمیمات نادرستی بزند.
یکی از چالشهای اصلی در این دوره، مواجهه با فشارهای اجتماعی و فرهنگی است که از سمت همسالان و البته از طرف رسانهها و فضای مجازی نیز بر نوجوانان تحمیل میشود.
در این میان، مواد مخدر بهعنوان یک راه فرار از مشکلات و فشارها در نظر گرفته میشود. نوجوانانی که با تغییرات هورمونی، مشکلات تحصیلی و خانوادگی روبهرو هستند، گاهی برای فراموش کردن این مشکلات به سمت مواد مخدر میروند.
اما این تنها بخشی از مشکل است؛ رسانههای اجتماعی، با تبلیغات پنهان و آشکار در مورد مصرف مواد مخدر و الکل، نوجوانان و جوانان را به سمت این دام خطرناک سوق میدهند.
در این وضعیت، آگاهیرسانی و آموزشهای فرهنگی میتواند بهعنوان یک سپر محافظتی در برابر این تهدیدات عمل کند. در گفتوگو با حمید افرامن، معاون فرهنگی اجتماعی فرماندهی انتظامی استان فارس، به بررسی دقیقتر این مشکلات و راهکارهای مقابله با آن پرداختهایم.
چالشهای روانی و اجتماعی در مسیر هویتیابی
به گفته افرامن، فشارهای اجتماعی و فرهنگی از جمله مهمترین عواملی هستند که بر تمایل نوجوانان به مصرف مواد مخدر تاثیر میگذارند.
به گفته افرامن، فشارهای اجتماعی و فرهنگی از جمله مهمترین عواملی هستند که بر تمایل نوجوانان به مصرف مواد مخدر تاثیر میگذارند.
وی در این رابطه بیان میکند: نوجوانان در این دوران حساس زندگی، با چالشهای زیادی روبهرو هستند؛ فشارهای تحصیلی، مشکلات خانوادگی، روابط اجتماعی پیچیده و تغییرات هورمونی باعث میشوند که در برخی موارد، مواد مخدر به عنوان یک فرار موقت از این مشکلات به نظر برسند.
راهی غلط برای فرار از فشارهای نوجوانی
این فشارهای روانی میتوانند سبب شوند که نوجوانان بهجای مواجهه با مشکلات و تلاش برای حل آنها، به دنبال راهحلهای سریعتری مانند مواد مخدر بروند. "بهطور موقت احساس آرامش و تسکین پیدا کردن" یکی از دلایلی است که برخی نوجوانان در مواجهه با مشکلات به مواد مخدر روی میآورند.
دامی برای نوجوانان در معرض تبلیغات منفی
اما تنها فشارهای اجتماعی و روانی نیست که این مسیر را برای نوجوانان هموار میکند؛ رسانههای اجتماعی و فضای آنلاین هم به عنوان عاملی تاثیرگذار در گسترش این مشکل شناخته میشوند. افرامن میافزاید: اعتیاد به مواد مخدر و سوء مصرف مشروبات الکلی به عنوان یکی از چالشهای مهم در رابطه با استفاده از رسانههای اجتماعی است. این رسانهها به طور ویژه در افزایش آمار اعتیاد از جمله مصرف داروهای نسخهای و مواد شبهافیونی تاثیرات زیادی داشتهاند.
فضای مجازی و شبکههای اجتماعی این امکان را برای افراد فراهم میکنند تا بدون محدودیت و به راحتی، از هرگونه تبلیغات و تشویقهای منفی در خصوص مواد مخدر برخوردار شوند.
برخی افراد در رسانههای اجتماعی به تمجید از مصرف مواد مخدر و تشویق افراد به مصرف آن مبادرت میورزند. نوجوانان و جوانان، مهمترین گروه سنی هستند که از این تبلیغات آسیب میبینند.
افرامن بهویژه به تاثیرات منفی این فضا بر نوجوانان اشاره میکند: برخی افراد در رسانههای اجتماعی به تمجید از مصرف مواد مخدر و تشویق افراد به مصرف ماری جوانا، گل یا الکل مبادرت میورزند. نوجوانان و جوانان، مهمترین گروه سنی هستند که از این تبلیغات آسیب میبینند.
به گفته او، این تبلیغات منفی میتوانند تاثیرات زیادی بر تصمیمگیری نوجوانان و جوانان داشته باشند. معاون فرهنگی اجتماعی فرماندهی انتظامی فارس میگوید: مصرف مواد مخدر و الکل توسط افراد مشهور و سرشناس در فضای اینترنت باعث میشود تا نوجوانان و جوانانی که از آگاهیهای مورد نیاز برخوردار نیستند، به صورت غیرارادی و از سر ناآگاهی به مصرف مشروبات الکلی یا مواد روانگردان روی بیاورند.
ضرورت افزایش آگاهی برای مقابله با تبلیغات منفی در فضای مجازی
افرامن بر این باور است که برای مقابله با این بحران، باید آگاهی نوجوانان و جوانان افزایش یابد تا بتوانند در برابر این تبلیغات و فشارهای رسانهای مقاومت کنند.
وی ادامه میدهد: لازم است که افراد بیاموزند چگونه از تاثیرات منفی اینترنت و رسانههای اجتماعی بر زندگی خود جلوگیری کنند. افزایش آگاهی و اطلاعات میتواند روشهای مقابله متفاوتی را به افراد بیاموزد تا در برابر فشار رسانهها و اینترنت مقاومت کرده و از گرایش به اعتیاد جلوگیری کنند.
این تاکید بر آموزش و آگاهی، بهویژه در دوران نوجوانی که فرد در حال شکلدهی به هویت خود است، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
افرامن در اینباره میگوید: ایجاد بسترهای آموزشی برای والدین و نوجوانان در زمینه آگاهی از خطرات مصرف مواد مخدر و تاثیرات منفی رسانههای اجتماعی ضروری است. این آموزشها میتوانند به نوجوانان کمک کنند تا در مواجهه با این فشارها، از مسیر صحیح زندگی خود منحرف نشوند.
همافزایی تلاشهای اجتماعی، فرهنگی و رسانهای در کنار ارتقای سطح آگاهی والدین و نوجوانان میتواند بهطور موثری در مقابله با بحران اعتیاد به مواد مخدر در جامعه نقش ایفا کند. نیاز به همگامی تمام نهادها و ارگانهای مرتبط برای کاهش آسیبهای اجتماعی و جلوگیری از تاثیرات منفی شبکههای اجتماعی بر تصمیمات نوجوانان و جوانان، امری غیرقابل انکار است.
نظر شما