خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: پروفسور «سلمان سعید»، کارشناس اسلام هراسی، در مصاحبه با «آناتولی» از فروپاشی نظم نئولیبرالی و امکان ایجاد جهانی بهتر از طریق اعتراضات ضد اسرائیلی سخن گفت.
سعید با اشاره به اینکه مقاومت فلسطین در برابر تلاش برای نسل کشی در غزه، امکان چشم اندازی جدید از جهانی بهتر را ایجاد میکند،گفت: این جنبشی است که باید با بیرون راندن مسلمانان روهینگیا از میانمار یا سرکوب کشمیریها توسط نیروهای نظامی هند و یا در بسیاری از موارد دیگر ایجاد میشد اما چنین اتفاقی نیفتاد و حالا با مقاومت مردم غزه در برابر جنایتهای رژیم صهیونیستی چنین امکانی فراهم شده است.
در اینجا متن کامل مصاحبه با پروفسور «سلمان سعید» آمده است:
پرسش: تظاهرات جهانی برای فلسطینیهای معترض به خشونت اسرائیل چه معنایی دارد؟ زیرا می بینیم که افراد زیادی در سراسر جهان در این راهپیماییها شرکت می کنند و در همبستگی با فلسطین می ایستند. چرا افرادی که هیچ ارتباطی با فلسطین یا اسلام ندارند، مانند برخی از جوامع یهودی، ملحدان یا رنگین پوستان در غرب، برای فلسطین تجمع می کنند؟
سعید: من فکر میکنم مهم این است که نه فقط در کشورهای غربی، بلکه در سراسر جهان راهپیماییها را ببینیم. میلیون ها نفر در تظاهرات همبستگی با غزه و مردم فلسطین شرکت کرده اند. بسیاری از دولت ها در آمریکای لاتین یا آفریقای غیرمسلمان، تل آویو را محکوم کرده اند. به عنوان مثال، دولت آفریقای جنوبی همواره منتقد تل آویو بوده است، زیرا می بیند که همان آپارتاید حاکم بر آفریقای جنوبی که برای برچیده شدن آن تلاش زیادی صورت گرفت، دوباره بر فلسطینیها اعمال می شود و به این ترتیب، برای بسیاری از مردم، درد و رنج فلسطین و حملات به فلسطینیها رنجهای خودشان را به آنها یادآوری می کند و با تجربه آنها از استعمار، نژادپرستی، یا تجربه خود از سرکوب و تجربه ظلم را تداعی می کند.
بنابراین، من فکر میکنم این یک شورش علیه انسانیتزدایی نظم نئولیبرالی است، و وقتی به این راهپیماییها بروید خواهید دید، معترضان یهودی زیادی وجود دارند؛ معترضان مسلمان زیادی هستند و حتی معترضانی هستند که هیچ دینی ندارند و فقط برای انسانیت به میدان آمده اند.
آنچه همه این افراد را گرد هم می آورد تنها یک عامل نیست و در حقیقت در غزه صحنههایی دیده شده است که همه ما را تحت تأثیر قرار می دهد.
پرسش: چرا ارتکاب چنین جنایات علیه بشریت در نظم جهانی نئولیبرال کنونی اینقدر آسان است؟ چرا جهان فاقد مکانیسمهای خاصی برای جلوگیری از وقوع این قتلعامها یا مجازات افرادی است که مسئول آن جنایات جنگی هستند، نه چند دهه بعد، بلکه تا زمان وقوع آن جنایات؟
سعید: می توان استدلال کرد که چون نسل کشی بوسنی انجام شد، پس انجام نسل کشی روهینگیا آسان تر شد. نسل کشی مسلمانان روهینگیا بسیار مهم است زیرا میانمار که کشوری بسیار ضعیف است اقدام به چنین کاری میکند. به عبارت دیگر به دلیل ظلمهای زیادی که زیر سایه سکوت بین المللی علیه مسلمانان انجام شده است، سطح خشونتی که علیه «مسلمانان» در سراسر جهان به کار گرفته میشود به راحتی بالا رفته است.
منظورم این است که این یک نظم نئولیبرالی زامبی است که دیگر هیچ کس به آن اعتقاد ندارد، هیچ کس در واقع به آن فکر نمی کند، اما آنها همچنان به خوردن مغز و قلب ما ادامه می دهند زیرا این تنها کاری است که آنها می دانند چگونه انجام دهند. و در حال حاضر در جهان امروز، نیاز به دید جدیدی وجود دارد که آن بینش هم هنوز وجود ندارد.
پرسش: در نظم جهانی نئولیبرالی فعلی، آیا چشم انداز جدیدی برای جهانی بهتر می بینید؟
سعید: مقاومت در برابر تلاش برای نسل کشی در غزه امکان دید جدیدی از جهانی بهتر را به وجود آورده است و برگزاری تظاهرات در سراسر جهان فارغ از دین و مذهب و نژادی که مردم دارند، نشانه خوبی در این راه است.
البته بسیاری از دولت ها هم سعی کرده اند چنین اعتراضات مردمی را محدود کنند، زیرا متوجه شده اند که تنها چیزی که می تواند آنها را سرنگون کند، قدرت مردم است. بنابراین، آنها از تجمع مردم و قدرتگیری آنها می ترسند.
پرسش: راه حل را در کجا می بینید؟
سعید: بخشی از کار بر عهده رسانهها است که روشنگری و آموزش مردم در مبارزه سیاسی را سرلوحه کار خود قرار دهند. راه حل ها با راحتی اتفاق نمی افتد؛ کار می خواهد. و نیاز به دانش دارد.
کار دیگری که میتوان انجام داد، تحریمها هستند.تحریم ها تا کنون هم تاثیر خود را داشتهاند اما نمیتوان فقط به آنها بسنده کرد. دلیل اینکه شما باید به تحریم متوسل شوید این است که این شیوه تنها راهی است که می توانید آن را کنترل کنید. زیرا شما نمی توانید دولت های خود را مجبور کنید که مستقیما اقدامات دقیق تری انجام دهند.
بسیاری از مردم توانایی و دانش ندارند. بنابراین، بخشی از روند مبارزات این است که مردم را درگیر افزایش آگاهی و آموزش کنیم.مثلا باید ببنیم مردم چقدر مبارزه مبارزه را می شناسند؛ مثلا مبارزه افرادی مثل مالکوم ایکس، مبارزه الجزایری ها، یا مبارزه ضد استعماری شیخ شامیل داغستانی. همه اینها از دست ما رفته است، زیرا در سیستم آموزشی ما وجود ندارند و تمام منابع مقاومت از بین می روند.
بنابراین، بخشی از کار باید این باشد که خودمان را تربیت کنیم، امیدوار باشیم و فکر کنیم که می توانیم شرایط را تغییر دهیم و این وظیفه ماست.
پرسش: به نظر شما ارکان اصلی چنین آموزشی چیست؟
سعید: من استعمار زدایی را پیشنهاد می کنم. من پیشنهاد می کنم که استعمارزدایی باید عمیق تر از آن چیزی باشد که اکنون وجود دارد؛ از طریق استعمار زدایی، اعتماد به نفس رشد خواهد کرد.
در حال حاضر وقتی دولتها با مشکلاتی روبرو می شوند،سعی می کنند مشکلات را بر اساس کتابها و دستورالعمل های غربی حل کنند، اما این به جای آنکه ابزاری برای ساختن دنیایی بهتر به شما بدهد، به سادگی شما را با تمام ظلمها و بیعدالتیهایش در دام دنیایی که هست گرفتار میکند. ما باید استعمارزدایی کنیم تا ابزاری برای ساختن آینده ای بهتر داشته باشیم.
بنابراین، مسئله واقعی این است؛ آیا میتوانیم این امکان را به وجود بیاوریم که هویت سیاسی مسلمانان آنگونه پدیدار شود که فراملی باشد، آیندهگرا باشد، و به اندازه کافی مطمئن باشد که مسیر خود را بسازد؟ بدون آن، ما مانند مسافران کشتی تایتانیک هستیم که صندلیها را جابهجا میکنند، ممکن است یکی روی صندلی خوب باشد و دیگری روی صندلی بد، اما در نهایت کشتی غرق میشود و همه ما با آن غرق میشویم.
پروفسور «سعید سلمان» در حال حاضر استاد بلاغت و اندیشه در دانشگاه لیدز و رئیس دانشکده جامعه شناسی و سیاست اجتماعی است. او پیشگام مطالعات انتقادی مسلمانان و نویسنده آثار متعددی در زمینه نظریههای سیاسی و ارتباط آنها با اسلام گرایی، اسلام هراسی وتفکر استعماری است.
او سردبیر نشریه «مطالعات انتقادی مسلمانان» نیز هست. آثار او تا کنون به دهها زبان ترجمه شده است.
نظر شما