بررسی مفهوم فقه حکومتی در هفتادمین شماره از فصلنامه فقه

هفتادمین شماره از فصلنامه فقه، کاوشی نو در فقه اسلامی با پرداخت به موضوعاتی همچون فقه حکومتی، گسترش موضوع فقه نسبت به رفتار های جوانحی و بررسی فقهی احکام بانک منتشر شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان، هفتادمین شماره از فصلنامه فقه، کاوشی نو در فقه اسلامی به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر شد.

بنابراین گزارش، «در آمدی بر فقه حکومتی (تعریف و مبانی)»، «فقه و امنیت»، «گسترش موضوع فقه نسبت به رفتار های جوانحی»، «شیوه استظهار مطالبات شارع با نگاهی دوباره به بحث اوامر و نواهی»، «نقدی بر مقاله (تأثیر نگاه فردی و اجتماعی به دین در استنباط احکام فقهی)»، «بررسی فقهی احکام بانک: بخش دوم» و «معرفی کتاب موضوع شناسی در فقه» مقالاتی است که در این شماره از مجله فقه منتشر شده است.

در آمدی بر فقه حکومتی (تعریف و مبانی) نوشته سیف الله صرامی
این مقاله بر گرفته از پژوهش نویسنده با عنوان (فقه حکومتی، مبانی و منابع) است که در شمار مجموعه مقالات و نشست های (رویکرد حکومتی به فقه) به کوشش حجت الاسلام و المسلمین سعید ضیائی فر، در پژوهشکده فقه و حقوق، به انجام رسیده است. به لحاظ اهمیت و تقدم منطقی، ویراسته ای از بخش تعریف و مبانی فقه حکومتی ارائه می شود.

فقه و امنیت به قلم حجت الاسلام نجف لک زایی
برخی از مسائلی که در این مقاله بحث شده، از این قرار است: جامعیت و فراگیری نسبی نسبت به ساحات، سطوح، موضوعات و قلمروهای امنیت؛ جامعیت و فراگیری نسبی نسبت به تهدیدات و امنیت سخت و نرم؛ جامعیت و فراگیری نسبی نسبت به کارگزاران امنیت و تهدید. فقه امنیت به لحاظ دانشی نیز از مختصاتی چون روشمند بودن، نظام مند بودن، هدف مند بودن، عملیاتی و عینی بودن و در نتیجه توجه عمده به مظاهر و شاخص های تهدید و امنیت برخوردار است.

گسترش موضوع فقه نسبت به رفتار های جوانحی نوشته حجت الاسلام علیرضا اعرافی و سید نقی موسوی
این نوشتار به گستره فقه و دایره موضوع این دانش می پردازد و به این سؤال پاسخ می دهد که (آیا دانش فقه، تنها به رفتار های ظاهری و جوارحی مکلفان نظر دارد و یا رفتارهای باطنی و جوانحی را نیز در بر می گیرد؟ و صرف نظر از قلمرو فقه موجود، آیا رفتارهای جوانحی نیز متصف به احکام پنج گانه می شوند؟ این مقاله، دیدگاه عدم شمول را مطرح می کند و با ریشه یابی این نظریه، نتیجه می گیرد که خروج یا اخراج رفتارهای اختیاری جوانحی از دایره موضوع فقه، به تدریج صورت گرفته و ترویج شده است.

شیوه استظهار مطالبات شارع با نگاهی دوباره به بحث اوامر و نواهی به قلم مهدی برزگر
روش متداول در فهم مطالبات شارع مقدس، اکتفا به ظهور صیغ امر و نهی است که در موارد بسیاری دانش پژوه را با ابهامات و اشکالات متعددی رو به رو می کند. نگارنده در این مقاله تلاش شده با نقد این روش، شیوه های بهتر و متناسب با محاورات عرفی ارائه شود که عبارت از ملاحظه اقتضائیات متعدد در فضای محاوره است، و بر این باور است که با این روش می توان از بدفهمی ها و ابهامات خالصی جست و استظهار را از قواعد خشک و یکسویه نجات داد.

نقدی بر مقاله "تأثیر نگاه فردی و اجتماعی به دین در استنباط احکام فقه" به قلم محمد عشایری
در شماره شصت و هفتم این فصلنامه مقاله ای با عنوان (تأثیرنگاه فردی و اجتماعی به دین در استنباط احکام فقهی) به چاپ رسید که با ورود به حیطه (فقه اجتماعی) ذهن صاحب این قلم را با پرسش هایی از این دست که یک پارچه نگری به موضوع و ملازمات اجتماعی آن (که در مقاله از مؤلفه های فقه اجتماعی بر شمرده شده) به چه معنایی است؟ قلمرو آن کجاست و تقیید پذیری آن در چه حدی است؟ آیا عبور از اطلاق و تقیید لفظی به سوی اطلاق و تقیید ملاکی ـ که از ساز و کارهای دستیابی به فقه اجتماعی قلمداد شده ـ ساز و کار قابل قبولی است؟ و ... که در شماره هفتادم این مقاله به بحث گذاشته شده است.

بررسی فقهی احکام بانک: بخش دوم نوشته سید محمد باقر صدر و تقریر سید کاظم حائری
بنابر گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، وام های متعارف و معاملات قرضی بانک ها، گاهی به صورت ودیعه گذاشتن مال (سپرده گذاری) در بانک با دریافت سود انجام می شود، و گاهی به صورت وام های بهره دار بانکی است. سود مورد دوم غالبا بیشتر از مورد اول است و این مقدار تفاوت، سود بانکی را تشکیل می دهد. محور بحث این است که آیا می توان چنین معامله ای را از عنوان حرام یعنی (قرض ربوی) خارج و در عنوان غیر حرام داخل کرد؟

شایان ذکر است، هفتادمین شماره فصلنامه فقه، کاوشی نو در فقه اسلامی به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و مدیر مسؤولی عبدالرضا ایزد پناه در 248 صفحه با قیمت 12 هزار ریال منتشر شده است.

پایان پیام/

 

کد خبر 159714

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha