خبرگزاری شبستان: هفت سال پس از انجام طرح غیرکارشناسی ساماندهی حیاط مسجد وکیل شهر شیراز، امسال اداره کل میراث فرهنگی استان فارس با اختصاص بودجه یک میلیارد تومانی بار دیگر اقدام به بهسازی حیاط و رواق ورودی این مسجد تاریخی می کند.
سنگ های تاریخی کف حیاط مسجد وکیل هفت سال و دو ماه پیش در اردیبهشت ماه سال 84 پس از آنکه از دل خاک بیرون آورده و با دستگاه های سنگبری امروزی تغییر شکل داده شدند، در این همه مدت به حال خود رها شده و در گوشه ای از حیاط این مسجد گذاشته شده بودند، از آن سو نیز برنامه ها برای بهسازی حیاط این مسجد به جایی نرسید و همه اقدامات در این زمینه در این مدت نیمه کاره رها شد.
فریدون فعالی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس با اشاره به اختصاص بودجه ای بالغ بر یک میلیارد تومان برای انجام عملیات سامان دهی مسجد وکیل به خبرنگار شبستان گفت: فاز اول این عملیات شامل ساماندهی مسجد وکیل و برگرداندن سنگ های برداشته شده و رواق ورودی این مسجد است که در حال حاضر آغاز و مرمت رواق ورودی و استحکام بخشی سازه های ورودی نیز در دستور کار است.
وی با اشاره به اینکه این پروژه مدتی است که آغاز شده و بنا است تا پایان سال مرمت مسجد وکیل مسجد وکیل مورد بازسازی قرار گیرد، گفت: این اتفاق در حالی رخ می دهد که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس هفت سال پیش از این با ارایه یک طرح قابل تامل، از پیمانکار طرف قرارداد خود خواست تا حیاط مسجد وکیل را ساماندهی کند و پیمانکار طرح نیز برای شروع کار سنگفرش های تاریخی و منحصر به فرد کف حیاط این بنای مهم تاریخی که دارای قدمتی هم پای اصل بنا هستند را با دستگاه های مکانیکی و بدون نظرخواهی از کارشناسان و متخصصان اهل فن از دل خاک بیرون آورد تا با دستگاه های برش سنگ آنها را تغییر شکل داده و دوباره در جای خود قرار دهد ولی ادامه این عملیات به حال خود رها شد.
مسجد وکیل شیراز یکی از شاهکارهای هنر معماری اسلامی از مجموعه بناهای دوره زندیه است که در کنار بازار وکیل و حمام وکیل در مرکز شهر شیراز قرار دارد، اما این مسجد مهم و تاریخی که از جمله مهم ترین آثار اسلامی تاریخ کشور به حساب می آید در چند وقت گذشته نیاز به توسعه و بازسازی داشت که خوشبختانه در حال حاضر مورد توجه و مرمت قرار گرفته است.
در منابع معتبری که آثار تاریخی و مهم کشور را معرفی می کنند در رابطه با مسجد وکیل شیراز این گونه آمده است: «این مسجد یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه است که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی بوده و به دستور کریم خان زند در سال 1187 ه. ق. ساخته شده است. طرح این مسجد دو ایوانی و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است، شبستان جنوبی با ستون های سنگی یکپارچه و مارپیچ از شاخصه های معماری ایرانی و از مناطق دیدنی این مسجد است که دارای 48 ستون سنگی یکپارچه است.حیاط مسجد نیز با طول و عرض 60 متر با کف پوشی از سنگ است که در وسط آن حوضی به طول 40، عرض پنج و عمق دو متر قرار دارد و تخته سنگ هایی در لبه آن به طول سه تا چهار متر به کار رفته است.
این بنا یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه است که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است و به دستور کریم خان زند ساخته شده است. مساحت شبستان جنوبی و شرقی حدود پنج هزار متر مربع است و منبر چهارده پله ای یکپارچه از سنگ مرمر از زیبایی های قسمت شبستان است. گفته شده است که به فرمان کریم خان این سنگ از مراغه به شیراز آورده شد. در سمت شمال مسجد طاق بلند و مهمی ساخته شده که به طاق مروارید معروف است و در دور این طاق با قلم درشت و خط ثلث عالی یکی از سوره های قرآن به صورت هلالی نوشته شده است.
این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی را در پیوند دین و دنیا، به وجود آورده است. کاشی کاری صحن و ایوان های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق است.»
علاوه بر این، مسجد وکیل در سفرنامه به سوی اصفهان پیرلوتی این گونه معرفی شده است: «امروز خوشبختانه موفق شدم وارد مسجد کریم خان شوم بی شبهه اگر مدتی در این جا بمانم به همه محل هایی که دخول به آنها اکنون به طور کامل برایم ممنوع است، وارد می شوم. مردم این شهر نسبت به من بسیار ملایم و مهربانند. خطوط و نقوش معماری مسجد، ساده و بی آلایش است، ولی در همه جا، میناکاری و رنگ های سبز و قرمز دیده می شود و این تجمل به حد افراط رسیده است هیچ قسمتی از دیوار را نمی توان یافت که به دقت میناکاری نشده باشد. اکنون در کاخی لاجوردین و فیروزه فام هستیم.»
در اردیبهشت ماه سال 1384 سازمان میراث فرهنگی تحت عنوان مرمت این مسجد تاریخی با همکاری دستگاه های عمرانی استان فارس آغاز به کار کرد و روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس نیز در همان سال اعلام کرد که با هدف حفظ و نگهداری مسجد وکیل شیراز اقدام به ساماندهی این یادمان تاریخی ارزشمند کرده است که شامل محوطه، جمع آوری و دسته بندی سنگ های کف فرش برای مرمت، تعمیرات موضعی کاشی کاری بدنه، نورپردازی فضای داخلی، دوده زدایی و غبارروبی نمای عمومی و شبستان های بنا و نازک کاری (تعمیرات گچ بدنه) در محل های مورد لزوم است.
با این همه با وعده جدید مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس در این رابطه و اختصاص بودجه یک میلیاردتومانی باید منتظر ماند و دید آیا نتیجه کار در رابطه با این مسجد تاریخی و پر اهمیت موفقیت آمیز و راضی کننده خواهد بود یا نه؟
پایان پیام/
نظر شما