به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، در آستانه روز عرفه که روز نیایش نام گرفته و به منظور بررسی پیوست های مهدوی این روز عظیم الشان با حجت الاسلام «علی‌محمد باقی»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
حجت الاسلام باقی در ورود به بحث، اظهار کرد: در ابتدا باید اساسا معنای عرفه مشخص شود، در روایات چندین معنا برای این روز آمده است، برخی به داستان حضرت آدم(ع) و برخی به داستان حضرت ابراهیم(ع) و دیگر تعابیر اشاره کرده اند اما از همه اینها می توان دریافت عرفه به شناخت باز می گردد؛ اینکه اگر امام حسین(ع) در دعای عرفه سراسر از معارف توحیدی سخن می گویند برای آن است که اساس عرفه شناخت خدای متعال است.
اصل عرفه بر شناخت خدا است
این کارشناس مهدوی تصریح کرد: برخی بر این باور هستند که عرفه صرفا روز گرفتن حاجات است، در حالی که حاجات ما در ذیل معرفت به خدا می آید مقصود ما از عرفه، شناخت خدا است که در پرتوی آن برکات و حاجات به ما عطا می شود لذا اصل بر این شناخت است نه دعا و نیایش به منظور کسب حوائج؛ این فرع بر معرفت الله است معرفتی که هدف خلقت معرفی شده است.
وی درباره راه رسیدن به معرفت خدا در عرفه، افزود: این معرفت یک راه بیشتر ندارد یعنی واقعا جز آن مسیر دیگری نمی توان یافت. طرق دیگر معرفی شده مقدماتی هستند نه کامل، مثل نگریستن به طبیعت اعم از ستارگان و خورشید، آمدن فصول و ... که ما را به خدا می رساند و معرفت آفاقی است «به صحرا بنگرم صحرا ته بینم ...».
حجت الاسلام باقی با بیان اینکه معرفت دیگر انفسی است، ابراز کرد: یعنی اگر کسی خود را بشناسد خدا را شناخته است، به عبارت دیگر، انسان از طریق روح و ملائکه و عقل و نفس و امثال آن خدا را می شناسد، این معرفت بسیار برتر است چون از طریق مخلوقی بالاتر به دست می آید.
راه رسیدن به معرفت صدیقین
وی با بیان اینکه قسم سوم معرفت، معرفت صدیقین است، گفت: یعنی معرفت خدا به خود خدا یعنی انسان خدا را بشناسد اما نه از طریق مخلوقات مادی و فرامادی بلکه از مجرای ربوبی، خدا را بشناسد چنان که امام سجاد(ع) در دعای ابوحمزه بر این معرفت تاکید دارند. در روز عرفه انسان می خواهد خدا را با خود خدا بشناسد که این بهترین معرفت است.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه دو معرفت نخست خوب است اما کافی نیست، تاکید کرد: امام حسین(ع) در دعای عرفه اشاره دارند، که شناخت خدا بواسطه مخلوقات ایرادی دارد که نشان می دهد آن مخلوقات نزد بنده از خدا معروف‌تر بوده اند!
وی درباره راه دستیابی به معرفت صدیقین، گفت: امام باقر(ع) فرمودند: ما (اهل بیت(ع)) اسمای حسنی الهی هستیم؛ این یعنی اگر کسی بخواهد خدا را خوب دریابد باید به امام بنگرد هر میزان ارتباط ما با امام زمان(عج) عمیق تر باشد، بیشتر به معرفت صدیقین دست یافته ایم چنان که شاعر سروده است: «دل اگر خداشناسی همه در رخ علی(ع) بین/ به علی(ع) شناختم من به خدا قسم خدا را».
حجت الاسلام باقی در ادامه ابراز کرد: از این رو، باید در روز عرفه به در خانه امام برویم تا از این مسیر به خدا برسیم چنان که در دعای ندبه می خوانیم: «ايْنَ بابُ اللهِ الَّذي مِنْهُ يُؤْتي»؛ این همان بابی است که قرآن تاکید دارد به خانه از باب آن وارد شوید یعنی برای درک خدا از این در باید وارد شد. لذا باید در عرفه تمسک و توسل به ساحت مقدس امام عصر(عج) بیابیم اگر با امام(ع) ارتباط نداشته باشیم حتی در مراتب اولیه معرفت هم راه غلط پیموده می شود، به عبارت بهتر، معرفت فقط با ولایت امام به دست می آید وگرنه از خدا دور می شویم.
امام طریق معرفت خدا است
وی اضافه کرد: لذا اگر درباره ارتباط عرفه با امام عصر(ع) پرسیده شود به این حدیث نبوی مراجعه کنیم که فرمودند: اگر کسی بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است؛ یعنی مشرک و در ضلالت بوده است! چون در جاهلیت قبل از ظهور اسلام، بشر کافر بود کسی هم که امام زمان(عج) خود را نشناسد دچار چنین گمراهی‌ای است. امام طریق معرفت خدا است که اگر طی نشود به هلات می افتیم در زیارت آل یس می خوانیم: «السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا سَبِيلَ اللَّهِ الَّذِي مَنْ سَلَكَ غَيْرَهُ هَلَكَ».
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در ادامه تاکید کرد: اگر انسان در عرفه با امام ارتباط نداشته باشد و تحت ولایت امام قرار نگیرد حتی اگر در علوم سرآمد و نخبه باشد، نمی تواند به خدا معرفت بیابد. برای همین در عرفه یاد می گیریم که چطور از مسیر امام، سیر الی الله داشته باشیم، عرفه سبیل اللهی است که انسان را با امام به مقصد توحید و معرفت خدا می رساند.
وی ادامه داد: با همین تعبیر اگر به دعای عرفه امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه بنگریم می بینیم، حضرت در اوج دعا عرضه می دارند: خدایا تو دینت را در هر زمانی به امام یاری کردی ... سپس حضرت(ع) وارد بحث مهدویت و امام زمان(عج) می شوند، دلیل این اشارات امام سجاد(ع) آن است که عرفه وقتی عرفه است که از طریق امام(ع) به عنوان وجه الله باشد.
حجت الاسلام باقی تصریح کرد: دیگر حوائج در عرفه هم در گروی ارتباط با امام(عج) است چنان که برای رسیدن به بهشت و دوری از جهنم هم به امام نیاز داریم. برای تقرب به خدا هم باز نیاز به امام است چون شفاعت امام از ما دستگیری کرده و اعمال ما را صعود می دهد در همه حوائج مادی و معنوی نیاز به امام است چون امام واسطه فیض در همه این امور است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: خدای متعال می فرماید: کسی که از ذکر من اعراض کند معیشت و زندگیش تنگ می شود؛ منظور از این ذکر، امام است. عرفه پهنه ای وسیع است که فرصت رسیدن به خدا را از مسیر امام فراهم می کند.
نظر شما