خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: وضعیت مساجد در دوره شیوع ویروس کرونا بسیار متفاوت بوده است؛ اکثریت قریب به اتفاق مساجد دقیقا مطابق با مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا عمل کردند و برخی نیز با اجتهادی که ائمه جماعات داشتند تصمیم به برگزاری نماز جماعت و برنامه در مناسبت های مذهبی کردند و اکثر قریب به اتفاق شان هم وارد میدان مواسات و کمک های مومنانه شده اند.
به منظور بررسی رسالت مساجد در دوره کرونا با حجتالاسلام والمسلمین «حسین ردایی»، استاد حوزه و دانشگاه که راهنمایی پایان نامه ائمه جماعات نیز در رزومه کاری وی دیده می شود، گفت و گویی داشته است که در ادامه مشروح آن می آید:
مساجد تنها مراکز دینی هستند که به دلیل گستردگی و فراگیری در تمام جوامع اسلامی روزانه میزبان گروه های مختلف مردم می شوند، از این رو وقتی ویروس کرونا در جهان فراگیر شد، مسلمانان با یک سردرگمی روبرو شدند؛ زیرا دیگر نمی توانند همچون گذشته بدون هیچ محدودیتی همه روزه در مساجد حاضر شوند. آیا این وضعیت می تواند موجب کاهش چشمگیر دائمی حضور مردم در این خانه های خدا شود؟
تقوا اساس مسجد است و تقوا با توجه به وضعیت کنونی جامعه جهانی، به معنای قانون مداری و قانون محوری است. تقوا یعنی ترمز داشتن، بنابر این، در فعالیت مساجد هم باید تقوا و ترمز داشت. این ترمز گاهی نسبت به مسائل داخلی و بیرونی مرتبط با مساجد است. انسان ها در مساجد قرار است تطهیر شوند و طهارت روح و بدن از جمله اهداف حضور در مسجد است بنابراین اصل ابتلای به ویروس کرونا ارتباطی با حضور در مساجد ندارد.
ممکن است تقوامحوری متولیان مساجد و مسجدی ها در زمینه کرونا باعث کاهش حضور مسجدی ها در این خانه های خدا شود، اما این موضوع نیز موجب کاهش پیوند مردم با مسجد نمی شود. البته همه این ها مشروط به این شرط است که ائمه جماعات و اعضای کانون های فرهنگی هنری، هیئت امنا و بسیجیان هیچ گونه تعطیلی نداشته باشند. ویروس کرونا سبب خیر شد که ائمه جماعات و اعضای کانون های فرهنگی هنری، هیئت امنا و بسیجیان و سایر متولیان مساجد فعالیت های خود را برون مسجدی کنند. یعنی فعالیت های مساجد به منازل مردم برده شوند و در کوچه ها و سطح شهرها نیز فعالیت این نهادها برگزار شود.
مساجد در دوره شیوع ویروس کرونا یکسان عمل نکردند، هرچند اکثریت مساجد تابع بی چون و چرای مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا بوده اند ولی برخی از مساجد که به صورت محلی و بومی تر اداره می شوند، کمتر از سایر مساجد، درهای خود را به روی نمازگزاران در این دوره بسته نگاه داشتند. این تفاوت در عملکرد را چگونه می توان توجیه کرد؟
ستاد ملی مبارزه با کرونا تا جایی که ممکن است مسجد را همچون سایر مراکز ببیند و بنای اولیه را بر تعطیلی نگذارد. البته باید مسجدی ها دستورالعمل های بهداشتی را به صورت حداکثری رعایت کنند و به حداقل ها بسنده نشود. به این صورت هم قانون گذاران، حق مسجد را رعایت کرده اند و هم مسجدی ها به قانون عمل می کنند. درهای برخی از مساجد باز است و مسائل بهداشتی به خوبی رعایت نمی شود. این کار، درست نیست و با اساس مسجد یعنی تقوامحوری، همخوانی ندارد. رعایت فاصله اجتماعی -یک تا یک و نیم متر- باید از سوی مسجدی ها هنگام نماز جماعت رعایت شود و مرکز رسیدگی به امور مساجد نیز باید دستورالعملی تکمیلی فراتر از آنچه ستاد ملی مبارزه با کرونا گفته است، تدوین و به مساجد ابلاغ کند. برای نمونه اعلام شود که ورود هر فرد بیماری به مساجد ممنوع است، یا چینش فرش ها به صورتی باشد که فاصله اجتماعی بیش از گذشته از سوی مسجدی ها رعایت شود.
آیا حوزه های علمیه به صورت تخصصی به وضعیت مساجد در دوره کرونا پرداخته اند و در این زمینه نشست های علمی با حضور صاحب نظرات حوزوی برگزار شد؟
حوزوی ها و دستگاه های مرتبط با حوزه مسجد، به صورت تخصصی به وضعیت خاص مساجد در دوره شیوع ویروس کرونا ورود نکرده اند. خبرگان و اهل نظر این دو صنف باید با تشکیل کارگروه هایی به صورت تخصصی و علمی و البته با توجه به فقه و دستورات دینی، به این وضعیت خاص بپردازند. البته بنده تا آنجا که اطلاع دارم هنوز در این زمینه اقدام علمی صورت نگرفته است هرچند امیدوارم هرچه زودتر شاهد حرکت خوبی از سوی حوزه های علمیه و مرکز رسیدگی به امور مساجد و سایر متولیان مساجد برای پرداخت علمی و محققانه به وضعیت خاص این خانه های خدا در دوره کرونا باشیم.
حضرت عالی سال ها امام جماعت مسجد امام جعفر صادق (ع) در خیابان 17 شهریور تهران بودید، اگر شما اکنون نیز امام جماعت این مسجد یا هر مسجد دیگری بودید، چگونه عمل می کردید؟
شما یک مسجد در اختیار من قرار دهید تا مسجد تراز اسلامی را با این مشخصات طی یک ماه در اختیار شما قرار دهم. مسجدی های ما الحمدالله مستمع واقعی هستند یعنی با گوش دل به سخنان درست گوش می هند و عمل می کنند. امام جماعت باید در دل مسجدی ها باشد و مسجدی ها حرف او را قبول کنند. تحقق چنین مسجدی ابتدا نیازمند فرهنگ سازی است.
موضوع دیگر، وجود امکانات لازم است. یعنی داشتن امکاناتی برای تب سنجی یا بیماری سنجی، تعویض نو به نوی کسیه برای کفش ها یا ... .اگر مسجدی به این نکات عمل نمی کند باید بعد از چند بار تذکر، بسته شود. مسجدی ها و سایر گروه های مردم بدانند اگر مسجدی به مصوبات ستاد ملی مبارزه با کرونا عمل نکند، تعطیل می شود. اگر زمانی نیز مسجدی تعطیل شود اطلاع رسانی شود. بنابراین اگر مسجدی یا کارگزاران مساجد به قانون عمل نمی کنند با آنها همچون سایر مراکز برخورد شود. البته همانطور که گفتم، مسجدی های ما قانون مدار هستند و در اینجا یعنی در همراه کردن همه نمازگزاران با قوانین، نقش کانون های فرهنگی هنری، بسیج و هیئت امنا و در راس آنان، ائمه جماعات بسیار کلیدی و مهم است.
نظر شما