خبرگزاری شبستان:علامه محمد تقی آملی از علمای مهم و تاثیر گذار و از فیلسوفان ارزشمند جهان اسلام است. ایشان در نجف تحت تعلیم اساتیدی چون آقا ضیاء عراقی و مرحوم نائینی و مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی قرار گرفته و حاصل این تعلیمات کتب ارزشمندی چون دررالفرائد در شرح منظومه سبزواری و کتبی دیگر در فقه و علوم اسلامی می‌باشد. کتاب حیات جاوید، مجموعه‌ای است از دروس اخلاق این عالم وارسته که به کوشش جمعی از فضلا بصورت یک کتاب به زیور طبع آراسته شده است.ایشان در این کتاب چند عامل را بعنوان عوامل به تاخیر انداختن توبه و انجام گناه ذکر می‌کنند که در ادامه به بیان آن می‌پردازیم.
۱- انسان، لذت گناه را نقد می‌بیند و ضرر‌های آن را نسیه.
همانطور که در متون دینی ما آمده در دین اسلام تفکر یک ساعت از عبادت هفتاد سال ارزشمند‌تر دانسته شده است. از مصادیق مهم این تفکر همینجا است. کسی که عادت به تفکر دارد و در اعمال و رفتار خود به صورت عقلانی رفتار می‌کند در تفکر خویش و با توجه به تجارب قبلی خویش می‌یابد که لذت‌های این دنیا گذرا و موقتی است و با مطالعه در آیات و احادیث در می‌یابد که لذت و درد آخرت مدام و ابدی است. لذا این تفکر باعث می‌شود که شخص عاقل امر ابدی را فدای امر زودگذر نکند.
۲- انسان در حین انجام گناه وعده‌ی توبه‌ی بعد از گناه به خود می‌دهد.
باید توجه داشته باشیم که انجام گناهان ما را از توبه نیز دور می‌کنند. در حقیقت یکی از تاثیراتی که گناه در انسان می‌گذارد از بین بردن زمینه‌ی توبه در انسان است. همین عدم توبه هم خود گناه است و زمینه را برای توبه‌ی بعدی ضعیف تر می‌کند. ایشان برای این منظور مثالی می‌زنند. ایشان می‌فرمایند وعده‌ی توبه‌ی بعدی مانند این است که بوته‌ی خاری کنار گلی روییده باشد و ما بگوییم حالا این بوته را نمی‌کنیم و ماه دیگر آن را می‌کنیم. غافل از اینکه تا ماه آینده این بوته بزرگتر شده و کندن آن سخت تر می‌شود. همچنین اگر جلو معصیت را نگیریم جمع می‌شود و دل را تاریک و سیاه می‌نماید آن وقت برطرف کردنش مشکل‌تر می‌گردد.
۳- نفس گناه موجب جلوگیری از توبه می‌شود.
همانطور که در مثل است که پول پول می‌آورد و فقر، فقر؛ و این مطلب به تجربه ثابت شده است، معصیت هم اول یک معصیت است و ترک توبه هم یک معصیت و روی هم رفته می‌شود دو معصیت.
۴- امید داشتن به عفو خدا به عنوان عاملی برای معصیت
این شخص شخص مومنی است که چون می‌داند خداوند بخشنده است به امید بخشش او به گناه می‌پردازد. مثل این شخص مثل شخص کاسبی است که به امید خدا در خانه بنشیند و ترک کاسبی کند و منتظر روزیش باشد. این شخص باید مطمئن باشد که چنین روزی به او نخواهد رسید چرا که خداوند کارها را از راه اسبابش انجام می‌دهد. «ابی الله ان یجری الامور الا باسبابها»«اصول کافی، ۱/۱۸۳»
در مورد گناهان هم همینطور است و خداوند کسی را عفو می‌کند که استعداد بخشش را داشته باشد و توبه ایجاد کننده‌ی این استعداد است و بدون توبه ممکن است این استعداد وجود نداشته باشد.
۵- انسان گناه می‌کند چون شک دارد که این گناه برای او ضرر داشته باشد
این دردی است بی درمان و یگانه علاج آن تحصیل ایمان است. با تحصیل ایمان است که این شک برطرف می‌شود. شخص برای ایجاد این ایمان باید مجالست با آشنایان و دانایان این فن نماید و مراوده‌ی زیاد کند تا کم کم این حالت شک از میان برداشته شود. همچنین علاج قطعی این بیماری به فکر است و اما اینکه فکر کردن به این مسائل برای انسان سخت است به دو علت است. اولا اینکه فکر کردن در مورد این مسائل سخت است و ذهن بازیگوش انسان کم تر به فکر در این زمینه‌ها علاقه نشان می‌دهد. ثانیا اینکه شیطان مانع شکل گرفتن این افکار در انسان می‌شود.
آخرین داروی این بیماری هم داروی صبر است. و توبه هم به صبر کردن حاصل می‌شود. در بحث‌های آینده سعی می‌کنیم روش بدست آوردن صبر را از دیدگاه این عالم گرانقدر بیان کنیم.
پایان پیام/
نظر شما