به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نشست مجازی «حافظ و بیان ادبیات اسلامی» با شرکت بیش از 80 تن از شاعران، ادبیان، اساتید و دانشجویان از دانشگاههای مختلف اندونزی همچون پاپوا، آچه، پالمبانگ، باندونگ، چیربون، مالانگ، جوگجاکارتا، جاکارتا به همت رایزنی فرهنگی کشورمان در اندونزی و با همکاری اتاقهای ایران در دانشگاههای اندونزی با محوریت اتاق ایران در دانشگاه شریف هدایتالله جاکارتا برگزار شد.
در ابتدای نشست خانم فردیانا فکریه، مسئول اتاق ایران در دانشگاه شریف هدایتالله به عنوان مدیر برنامه، این نشست علمی را آغاز کرد و در خصوص شخصیت و جایگاه حافظ در ادبیات جهان مطالبی را بیان کرد.
مهرداد رخشنده، رایزن فرهنگی ایران در اندونزی نیز در سخنانی، گفت: خواجه شمس الدین محمد، حافظ شیرازی، در نوجوانی قرآن را به چهارده روایت آن از بر کرده از این رو به حافظ ملقب شد. او از محبوب ترین و به حق از ستارگان شعرای ایران زمین است که با گذشت قرنها، آثارش نه تنها در ایران بلکه در سراسر نقاط جهان به شهرت رسیده است. موضوع اشعار حافظ بسیار متنوع بوده و از شعرهای او در موسیقی سنتی ایرانی، هنرهای تجسمی و خوشنویسی استفاده میشود.
وی افزود: در نزد ما ایرانیها، حافظ شیرازی داننده اسرار نهان و عالم غیب است که هنگام مواجه شدن با مشکلات یا دو راهیهای زندگی یا در مراسمهای مختلف ملی به او مراجعه کرده و تفال میزنیم و از شعرهای آن استفاده میکنیم. این نکته را نباید فراموش کرد که عهد حافظ با آخرین مراحل تحول زبان فارسی و فرهنگ اسلامی مصادف بود و از این روی زبان و اندیشه او در مقایسه با استادان پیش از وی به ما نزدیکتر است و به همین دلیل ما حافظ را بیشتر از دیگران درک میکنیم.
رخشنده در بخش دیگری از سخنان خود، مطرح کرد: حافظ شیرازی را چیره دست ترین غزلسرای زبان فارسی میدانند. نوآوری اصلی حافظ در تک بیتهای درخشان، مستقل و خوش مضمون است که سروده است.
وی ادامه داد: حافظ از مهمترین اثرگذاران بر شاعران فارسیزبان پس از خود شناخته میشود. در سده های هجدهم و نوزدهم میلادی اشعار او به زبانهای اروپایی نیز ترجمه شد و نامش به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت.
رخشنده در پایان سخنان خود به برخی از مهمترین ابعاد هنری در شعر حافظ پرداخت و توضیحاتی را در خصوص رمز پردازی و حضور سمبولیسم غنی، رعایت دقیق و ظریف تناسبات هنری در فضای کلی ادبیات، لحن مناسب و شور افکن شاعر در آغاز شعرها، طنز و ایهام و ابهام بیان کرد.
تأثیر زبان فارسی بر ادبیات مالایی
سخنران بعدی برنامه، عبد الهادی، یکی از شاعران، شخصیتهای فرهنگی و فلاسفه اندونزی بود که به خاطر آثارش با نفسی عرفانی، تحقیقاتش در زمینه ادبیات مالایی مجمع الجزایز نوسانتارا و دیدگاههایش در مورد اسلام و کثرت گرایی، معروف است.
وی در سخنان خود، اظهار کرد: حافظ تنها از آن ایرانیان نیست، بلکه در سرزمینهای عربی، هندی، پشتون، آسیای میانی و حتی مالایی مرجع در ادبیات است. حمزه فنصوری، ادیب و عارف قرن 16 متاثر از حافظ بود که در آثار وی مشاهده میشود.
عبد الهادی افزود: حافظ در آثار خود از سمبلهای متنوع استفاده کرد، مانند انگور (یاد خدا و عشق الهی)، درخت قبرس و گل رز (زیبایی)، باغ (بهشت و آرامش).
وی یادآور شد: حافظ نیز خوشنویس بود که در نوجوانی یا جوانیاش، از کارهای او بازنویسی متون بود که به او کمک کرد که دانشهای فراوانی داشته باشد. غزلهای حافظ در زمان خود سبک جدید داشت و توانست جهشهای فوق العاده برای ادبیات فارسی و شاهکاری را به وجود آورد.
عبد الهادی تأکید کرد: یکی از اهمیتهای شناخت حافظ شیرازی، شناخت فرهنگ است که متحد کننده ملتها است. آنچه این ملتها را به تفرقه میاندازد، سیاست است.
وی به رابطه مالایو با فارسی اشاره کرد و گفت: تأثیر فارسی بر ادبیات مالایی بسیار زیاد است. تأثیر ادبیات فارسی بر مالایی از قرن سیزدهم ظاهر شد که در آن زمان عربها استعمار شدند.
این شاعر اظهار کرد: از آنجایی که آثار حافظ از قرآن الهام گرفته است، لذا، برای درک بیشتر آن و حتی ترجمه آن به زبانهای مختلف جهان باید به واژگاه قرآنی بکار رفته، آشنایی پیدا کرد.
سخنران پایانی نشست، خانم عفیفه احمد، از نویسندگان و حافظ شناسان اندونزیایی بود که به آداب و رسوم مردم ایران در شبهای «نوروز» و «یلدا» و حافظ خوانی اشاره کرد.
نظر شما