شعرهای ماه محرم تحریف شده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از ارومیه، 27 روز یا شاید هم پیش تر از اینها، شهر در غم و ماتم عجیبی فرو رفته و رخت عزا بر تن پوشیده، چادرها و پرچم های مشکی همان چیزی است که در شهر خودی نشان داده و صدای نوحه ها هم که از تکایایی که در گوشه گوشه شهرجا خوش کرده اند، خود نشانی از این غم و اندوه بی پایان می دهد. با رد شدن از هر کوچه و خیابانی هم بنر و تابلوی بزرگی از مراسم عزاداری در محله و مسجدی خبر می دهد که قرار است توسط یک مداح برگزار شود.
همه اینها گواهی است بر اینکه حادثه عاشورا در راه است و اینکه این حادثه عظیم ترین رویداد تاریخ جهان اسلام است در آن شکی نیست. بطوریکه از آن به عنوان «اعظم المصائب» یاد شده است.
قیام عاشورا که در سال ۶۱ هجری قمری به وقوع پیوست الگوی بسیاری از انقلاب ها و قیام های پس از خود شد. بسیاری گفته اند عاشورا دانشگاه بزرگی است که همه مردم از تمام اقشار مختلف در آن به یادگیری و تمرین آزادگی و سربلندی مشغول هستند. اما عاشورا هم همچون دیگر حوادث تاریخ با گذشت زمان دستخوش تغییراتی شده و عده ای سودجو درصدد تحریف آن برآمدند.

محرم از آن دسته ایامی است که برای شیعه بسیار متفاوت از ماه های دیگر است و  شاید لازمه این ماه همانند ماه رمضان آمادگی روحی و قلبی باشد و اصلا نمی شود بدون مقدمه به محرم وارد شد، باید در این ماه قلب و دل به سرور و سالار شهیدان گره بخورد. هیات، واعظ و مداح نقش بی بدیلی در مانوس کردند مستمعین دارند.

مداحان و شاعران نوحه سرا که به عنوان گردانندگان اصلی تجمعاتی که بیشتر مردم خصوصا جوانان حول محور اهل بیت تشکیل می دهند اساسی و تاثیرگذار هستند. به بیان دیگر می توان گفت شخصیت مداح به عنوان نماد مجالس اهل بیت و هیات های مذهبی شناخته می شود. مداح می تواند احساسات عاشورایی و وقایع مرتبط با حوادث کربلا را در قالب نوحه و مقتل بیان کند. اگر چه نقش شاعر هم به همین صورت است.
مداحی و روضه خوانی سنتی است که از عصر خود ائمه وجود داشته و روایات زیادی در مدح و عزاداری سیدالشهداء وجود دارد و بخشی از تصویری که جامعه کنونی ایران در حال حاضر از عاشورای حسینی در ذهن خود دارد حاصل دیدگاه های مداحان و روضه خوانان می باشد.

«عباس پیربداقی»، پیرمردی 83 به خبرنگار شبستان می‌گوید: شعرهای ماه محرم تحریف شده و هر کس هر جور دلش می‌خواهد شعر و مداحی می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: آنچه محرم امسال را از سال‌های گذشته متمایز می‌کند، بزرگداشت این مصیبت دردناک در شرایط شیوع بیماری کرونا است که مردم مجبورند برای حفظ جان خود از برگزاری تجمعات دوری کنند و ماه محرم امسال مظلوم ترین ماه بود.

این پیرمرد 83 در ادامه شعرهایی از این ماه می‌خواند که به گفته خودش این روایت‌ها درست می باشد

شعرهای  آیینی(تاسوعا)

بو گئجه شمر دعوادان بیزه مهلت دی باجی

سو سوز اطفالیمی یئغ بیر باشیما فرصتدی باجی

شعرهای  آیینی(عاشورایی)

صاباح اوچون بهشت باغلاری خزان وئره جک

حسین آقا کربلادا بیر گوزه ل امتحان وئره جک

علی اکبرقاسمین عباسینی دوغرالار

علی اصغرینده اوخلارا نشان وئره جک

رباب دان اصغرینی آلدی آپاردی مئیدانه

بیر ایچیم سو آلا وئره اونه(اونا)

سو وئرمه دیلر حرمله دیزین قویدو یئره بیر اوخ آتی

اونون بوغازینی بیچدی

اودم اصغرین ایشی تماما یئتیردی

علی اصغر گوزونو آچدی باخ آتاسی امام حسین ین گوزونه

ینی آتا ائوین آباد اولسون منی سویونان یاخشی سیراب ائیله دین

حسین آقا  اووجونو دولدور علی قانی ایله

دئدی شاهد اول خدا بو غمه اوزن

اوخلار نشان اصغریندی بو

قانینی سنه توحفه گوندریم عرشینه زر و زیوریندی بو

روایت است که از آن خون یک قطره هم بر زمین ریخته نشد، امام حسین (ع)، حضرت اصغر را دور خیمه میگردونید در آن هنگام حضرت زینب (س) خبردار می شوند و پیش امام حسین (ع) آمده و میفرمایند:

چوخ باخیب اصغره، آغلاییب؛عالمی یاندیرما حسین

اوخلو قوربانی، مئیدانی دولاندیرما حسین

حضرت زینب(س)، پیکر بی جان حضرت علی اصغر (ع) را گرفتند و پیش حضرت رباب (س) بردند و نقل است که حضرت رباب (س)  در این هنگام می‌فرمایند:

علی اصغر سندن سورا من اوج مصیبته چاتارام

بالاسی اوخلانا آهو تک چوللره قاچارام

بو قانی قونداقین گاه آچیب گاه بئلرم

بالاسی اوخلانان آهو کیمی منده ملرم

سینه زنی‌ها به سبک رقص شده‌اند

وی در حالیکه لباس سیاه خود را بر تن دارد معتقد است که این ماه احترام خاصی دارد و لباس سیاهی که بر تن میکنیم باید بهش ارزش قائل شویم، به همین خاطر من تا اربعین لباس سیاه خود را بر تن دارم.

«مهدی حسینی‌نیا»، مداح اهل بیت ارومیه‌ای، که 18 سال در این راستا فعالیت می‌کنند، گفت: بیشتر مداح ها شعرها را از خودشان می‌گویند ولی با این حال مردم آگاه هستند و روضه‌ها را می‌شناسند.

وی افزود: سینه‌زنی ها امروز عربی شده و کاملا بصورت رقص هستند و من با اینکه 12 سال بصورت رسمی در منطقه قاسمیه این شهرستان مداحی میکنم نتوانستم سبک سینه زنی مردم را به روال عادی و درست برگردانم.

حسینی‌نیا گفت: بیشتر مداحی‌های را من از روی کتاب می‌خوانم و اشعاری که در این ایام خوانده می‌شود، مستند هستند.

و سخن آخر..

یاحسین بیر عومور آغلامیشام اصغرایله اکبریوه

جفایلن سولان مقتلینده اللریوه

نه اولار آقا او قان دولان گوزلری دولاندیرسان

یاتاندا قبرده بو روسیاه نوکریوه آقا

...

دور قبردن حسین جان غم کروانی گلدی

گوزو یاشلی اربعینه زهرا نشانی گلدی

من زینب صبورم غملر منی ایمز

«حجت الاسلام محمد داداش زاده»، مدیر کل تبلیغات اسلامی استان آذربایجان غربی نیز گفت: زنده نگه‌داشتن واقعه کربلا، انتقال آن به نسل‌های آینده، اشاعه فرهنگ عاشورایی، ایثار و شهادت در جامعه از رسالت‌های مهم مداحان است، بنابراین ضروری است نهایت دقت را در انتخاب افراد شایسته داشته باشیم، منتخبین چهارمین دوره کانون مداحان باید از بین افراد مؤمن، متعهد و فعال باشند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان استان آذربایجان غربی افزود: از دیدگاه دین مبین اسلام، مداحان و ذکر مصیبت اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) از قداست بالایی برخوردار است و ضرورت دارد مادحین ازنظر رفتار و گفتار در سطحی باشند که شأن و جایگاه اهل‌بیت (ع) را حفظ و برای دیگران الگو باشند و رؤیت چهره مداح، معصومیت ائمه (ع) خصوصاً مظلومیت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) را در ذهن مؤمنین متبادر کند.

وی در ادامه از اعضای ستاد انتخابات چهارمین دوره انتخابات کانون مداحان درخواست کرد تا همکاری لازم جهت ثبت‌نام، تعیین صلاحیت، مکان انتخابات، نظارت بر نحوه انتخابات، برقراری امنیت صندوق‌ها، انتخاب محوطه‌های باز برای انتخابات، همچنین رعایت موارد ایمنی و اجرای پروتکل‌های بهداشتی در شعب اخذ رأی را داشته باشند.

حجت‌الاسلام داداش زاده اضافه کرد: کانون مداحان تشکلی میان تخصصی و مردم‌نهاد است که باهدف ساماندهی، هدایت، نظارت و حمایت از مداحان شکل‌گرفته و اعضای آن هر ۴ سال باهدف ساماندهی مادحین، آسیب‌شناسی حوزه مداحی، نظارت بر نحوه مداحی، همکاری با اداره‌ تبلیغات اسلامی در برگزاری دوره‌ها و کلاس‌های آموزش مداحی و مقتل خوانی همچنین ارائه برنامه و طرح‌های جدید به‌عنوان اعضای جدید کانون مداحان و نماینده سایر مداحان انتخاب می‌شوند.

وی در پایان ضمن قدردانی از زحمات اعضای سومین دوره کانون مداحان یادآور شد: بهتر است منتخبین جدید این کانون برگزاری کلاس‌های آموزشی برای مادحین و ذاکرین اهل‌بیت (ع) درجهت ریشه‌کنی خرافات و بدعت‌ها - جمع‌آوری اشعار شعرای آئینی، چاپ و توزیع آن‌ها بین مداحان شناسایی، ساماندهی، آموزش و صدور کارت مداحی برای علاقه‌مندان به‌خصوص جوانان و نوجوانان اعزام مداحان برتر برای دیدار با مقام معظم رهبری در مناسبت‌های ویژه، همچنین زیارت عتبات عالیات برای ایجاد روحیه و انگیزه بین مداحان را در دستور کار خود قرار دهند.

گفتنی است؛ این روزها که مردم در سوگ اهل بیت (ع) و واقعه عاشورا هستند، عده ای از این مداحان به دلیل آشنا نبودن با تاریخ های معتبر یا از سر سودجویی به خواندن نوحه و روضه به ذکر وقایع و حوادث دروغ روی می آورند که گاها منجر به رواج ذلت و خواری اهل بیت (ع) نیز منجر می شود.
اما مداحان که این روزها بازارشان داغ داغ است می بایست مطالعه داشته باشند و کورکورانه و از روی تقلید از هر مدح و شعری استفاده نکنند.

چه بسا که با کاربرد یک شعر به اصطلاح عاشورایی که ساختار مناسب مفهومی و معنوی نداشته باشد زمینه ساز انحراف فکری یک فرد یا جامعه ای را پدید آورد و اما در نهایت باید گفت، مداحی و روضه خوانی وادی بسیار گسترده و وسیعی است که امید است با تلاش های سازمان ها و ارگان های مرتبط چون تبلیغات اسلامی و ارشاد اسلامی آموزش های لازم جهت استفاده مداحان صورت گیرد.