به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، نشست علمی «پرسش های فقهی عزاداری در دوران کرونا» با حضور آیت الله محمد جواد فاضل‌لنکرانی عصر امروز(سه شنبه 28 مرداد) در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد.
آیت الله «محمد جواد فاضل‌لنکرانی» رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست که به همت مرکز ملی پاسخگویی به به سؤالات دینی و هیأت اندیشه ورز دین و سلامت برگزار شده بود، به مهمترین شبهات و سؤالات پیرامون قضیه کرونا و موضوع عزاداری بر سرور و سالار شهیدان پاسخ گفت.
در ادامه گزارش تفصیلی این نشست، تقدیم خوانندگان محترم می‌شود.
آیت الله فاضل‌لنکرانی: در ابتدا لازم می دانم عرض تسلیت و تعزیت داشته باشم به مناسبت فرارسیدن ایام شهادت سرور و سالار شهیدان و یاران با وفای ایشان و همچنین از برگزار کنندگان این نشست تقدیر و تشکر دارم و امیدواریم بتوانیم مطالبی که به نفع جامعه و حوزه های علمیه باشد بیان کنیم.
به عنوان مقدمه چند جمله بگویم؛ اولا کرونا یک قضیه ای است که چند ماه است همه عالم را فراگرفته و همه امور را تحت الشعاع خود قرار داده است و این ویروس تنها مربوط به حوزه سلامت نمی‌شود بلکه اقتصاد، اجتماعات، سیاست و همه امور را تحت تأثیر خود قرار داده است.
آنچه مهم است آن است که در نظام جمهوری اسلامی ایران در ماه رمضان بسیاری از مجالس و اجتماعات به دلیل شیوع این ویروس منحوس کرونا تعطیل شدند؛ الان هم این مسأله از یک طرف و مسأله برگزاری مجالس عزاداری برای امام حسین(ع) از طرف دیگر به عنوان یک مسأله مهم مطرح شده است.
این مسأله نیز حائز اهمیت است که در این مدت روشن شد، بین علم و دین تعارضی وجود ندارد، چراکه بزرگان دین ما واقعیت های علمی را می پذیرند و به مقتضای آن مناسک دینی نیز تنظیم می‌شود؛ در چند ماه گذشته برای مراکز علمی، سیاسی و مدیران سراسر جهان ثابت شد که حوزه های علمیه منکر واقعیت های علمی و خارجی نیست بلکه به مقتضای وجود این واقعیت ها، مناسک دینی و اجتماعات مذهبی تنظیم شده است.
همچنین باید بار دیگر تأکید کنیم که این حرف زده نشود که کرونا یک دروغ است یا یک چیزی است که خواسته اند آن را بیش از اندازه بزرگ کنند، چراکه ما در خارج آن را می بینیم و هر روز اخباری از آن به دست می رسد؛ همچنین گفته نشود که مثلا این ویروس در برخی مکان ها مثل مساجد یا حرم ها یا مجالس عزاداری نمی رود، این حرف هایی که در فضای مجازی زده می‌شود و بعضا به نام حوزه نیز گفته می‌شود هیچ پایه و اساس و ریشه ای ندارد، همچنانکه بنابر نقل معتبر پیامبر گرامی اسلام(ص) را به وسیله زهری که از سال ها قبل به ایشان خورانده بودند به شهادت رساندند، یا امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن مجتبی(ع) به وسیله زهر مسموم شدند و به شهادت رسیدند. اصلا خود ائمه فرموده اند: «همه ما ائمه یا مسموم می شویم یا به وسیله شمشیر به شهادت می رسیم»، بنابراین نمی‌توان گفت این ویروس وارد مجالس اهل بیت(ع) نمی‌شود یا کسی که مبتلا هست به این بهانه که به دیگران سرایت نمی‌کند، وارد مجالس بشود.
در انتفاضه عراق همه به خاطر داریم زمانی که صدام و سربازان منحوس او به حرم امیرالمؤمنین(ع) و امام حسین(ع) حمله کردند، چگونه این حرم های مطهر را به گلوله بستند، پس اگر حرف شما درست باشد، این گلوله ها نباید بر حرم اثر می کرد؛ از این رو باید دانست که کرونا یک واقعیت است اما از آن طرف به مجرد این که یک ویروس وجود دارد نباید مجالس امام حسین(ع) که اساس اسلام و انقلاب و هویت شیعه است ترک شود و این که بگوییم همه از پای تلویزیون عزاداری و گریه کنند قابل قبول نیست.
از طرف دیگر برخی در فضای مجازی مطرح می‌کنند که مباحث مربوط به عزاداری امام حسین(ع) و ائمه اطهار(ع) نباید وارد حوزه فقه بشود که این هم حرف درستی نیست؛ این که عزاداری و کربلا و عاشورا را از فقه جدا کنیم یک تحریف بسیار بزرگ در قضیه عاشورا است؛ همچنانکه وقتی ما بحث فقهی «جهاد ذبی» را مطرح کردیم، آن را از قضیه عاشورا و امام حسین(ع) وام گرفتیم، و حرکت امام حسین(ع) و قیام عاشورا اساسا یک بحث فقهی عمیق است و فقهای قدیم و جدید ما همه راجع به عزاداری نکات فقهی دقیقی گفته اند.
آن آقایی که در فضای مجازی به فقها می تازد و می‌گوید: امام حسین(ع) آقا بالاسر نمی خواهد، هیچ چیزی از فقه نفهمیده است؛ دهان کسی که می‌گوید: امام حسین(ع) آقا بالاسر می خواهد بشکند، مگر فقها و مراجع و بزرگان دین ما خودشان را خادم خدام امام حسین(ع) نمی دانند؟ مگر مراجع تقلید و فقهای ما از مکتب امام حسین(ع) درس نگرفته اند؟ بنابراین این حرف هم یک توطئه شیطانی بسیار بزرگ است که می خواهند ذهن مردم را نسبت به حوزه های علمیه و علما خراب کنند؛ اساسا مشکل امام حسین(ع) همین بود که فرمودند: مردم دنیا بنده دنیا هستند و دین لقلقه زبان آنها است، یعنی امام حسین(ع) می فرمایند که مردم دین را کنار گذاشته اند که بدبخت شده اند، حال ما بگوییم کاری به حلال و حرام در حوزه عزاداری نداشته باشیم؟ بله عشق به سیدالشهدا(ع) برزگترین و بالاترین محبت ها و عشق های عالم است ولی عشق سرجای خود و رعایت همه جوانب دیگر نیز سرجای خود.
دبیر جلسه: تشکر بابت مقدمه کامل و جامعی که فرمودید؛ به عنوان سؤال نخست بفرمایید؛ اساسا برگزاری مراسم های عزاداری به خودی خود و در شرایط عادی چه حکمی دارد؟ آیا می‌توان گفت به خودی خود مستحب شرعی است ولی به دلیل برخی شرایط واجب می‌شود؟ یا اساسا واجب است؟
آیت الله فاضل‌لنکرانی: ببینید ما روایات فراوانی در ارتباط با زیارت امام حسین(ع) داریم که مرحوم صاحب وسائل در ابواب مزار، ابواب متعددی را در مورد زیارت حضرت سیدالشهدا(ع) مطرح کرده است؛ ایشان از جمله باب 37 را با عنوان «باب تأکد استحباب زیارت الحسین(ع) و وجوبها کفایةً» آورده و نام باب 44 را نیز «باب وجوب زیارت الحسین(ع) و الائمه(ع) علی شیعتهم کفایةً» گذاشته است. بنابراین هر فقیهی که به این ابواب مراجعه کند، تأکید استحباب زیارت امام حسین(ع) را متوجه می‌شود؛ از جمله روایتی که می‌گوید: هر کس به زیارت امام حسین(ع) برود ملائکه تا لحظه ای که به خانه اش برگردد، او را مشایعت می‌کنند، اگر مریض شود به عیادت او می روند و اگر بمیرد در تشییع جنازه اش شرکت می‌کنند. یا روایتی که می‌گوید: هرکس امام حسین(ع) را در کربلا زیارت کند گویا خدا را در فوق عرش الهی زیارت کرده است.
حتی صاحب وسائل جلوتر رفته و مسأله وجوب کفایی زیارت امام حسین(ع) را نیز مطرح کرده است؛ اصلی ترین روایتی که وجوب را می رساند حدیثی از امام محمد باقر(ع) است که می فرمایند: «شیعیان ما را امر کنید به زیارت امام حسین(ع) که این زیارت بر هرکسی که ولایت او را پذیرفته است، واجب است» به همین جهت جمعی از بزرگان از جمله مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی قائل به وجوب کفایی زیارت هستند.
اما سؤال شما در ارتباط با بحث عزاداری است؛ آیا می توانیم عناوین زیارت را به موضوع مجلس عزاداری سرایت بدهیم یا خیر؟ در ارتباط با موضوع مجلس گرفتن یا احیای امر اهل بیت(ع) یا عزاداری بر امام حسین(ع) هفت عنوان مطرح می‌شود که اگر هم قائل به وجوب کفایی نشدیم باید استحباب مؤکد آن را بپذیریم.
عنوان اول مجموعه روایاتی است که ارزش و جایگاه «بکاء» و گریه بر امام حسین(ع) را نشان می دهد؛ بخش و عنوان دوم مربوط به این است که عزاداری امام حسین(ع) از شعائر الهی و تعظیم شعائر هم واجب و لازم است؛ عنوان سوم روایاتی است که تأکید می‌کند «رحم الله من احی امرنا» و بدون شک مجلس امام حسین(ع) از مصادیق امر ائمه است که احیای آن مستحب است.
عنوان چهارم روایاتی است که می‌گوید: «...یفرحون لفرحنا و یحزنون لحزننا» یعنی شیعیان ما کسانی هستند که در شادی ما اهل بیت(ع) شاد و در عزای ما، اندوهگین هستند که این عنوان هم بر مجلس امام حسین(ع) صدق می‌کند؛ عنوان پنجم دستور خداوند به پیامبر اکرم(ص) در قرآن کریم است که «قل لا اسألکم علیه اجرا الا المودة فی القربی»، وقتی از پیامبر سؤال شد که قربای شما چه کسانی هستند، فرموند: «آنها علی و فاطمه و فرزندان ایشان هستند» بنابراین بدون شک گرفتن مجلس برای حضرت سیدالشهدا(ع) از مصادیق مودت ذی القربی است.
عنوان ششم وفاء به عهد است؛ امام هشتم شيعيان جهان، در مورد عهد و پيمانى كه هر امامى بر گردن رهروان خود دارد، فرموده است:«...لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ، فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛ «براى هر امامى به گردن شيعيان و هوادارانش پيمانى است؛ از جمله وفا به اين پيمان، زيارت قبور آنان است. پس هر كس از روى رغبت و پذيرش، آنان را زيارت كند، امامان در قيامت شفيع ايشان خواهند بود» و مجلس گرفتن و عزاداری برای امام حسین(ع) بر اساس همين وفاى به عهد است.
و در نهایت عنوان هفتم همین است که عزاداری بر سیدالشهدا(ع) از مصادیق حب به امام حسین(ع) است که فرمود: «احب الله من احب حسیناً»؛ بنابراین از این هفت دلیل به روشنی استحباب مؤکد زیارت امام حسین(ع) فهیمده می‌شود. اما نکته مهم آن است که به عنوان اولی عزاداری بر امام حسین(ع) مستحب مؤکد است و نمی توانیم بگوییم اگر کسی به مجلس امام حسین(ع) نرفت دچار معصیت شده یا واجبی را ترک کرده است؛ اما به عنوان ثانوی در دنیای امروز که قوام شیعه، هویت شیعه و وجود شیعه و بقای اسلام به عزاداری است، وجوب پیدا می‌کند ولی وجوب آن عینی نیست بلکه کفایی است، یعنی اگر من به الکفایه در مجلس عزاداری شرکت کنند از گردن دیگران ساقط می‌شود.
دبیر جلسه: برخی اعتقاد دارند که کیفیت عزاداری در گذشته باید همچنان ادامه داشته باشد؟ یعنی اهمیت عزاداری بر امام حسین(ع) تا حدی است که نباید از شکل و شمایل قبل عدول کرد، نظر شما در این باره چیست؟ مثلا آیا باید همچنان مجالس با شلوغی زیاد زیر فضای بسته برگزار شود.
آیت الله فاضل‌لنکرانی: آنچه از کلمات فقها استفاده می‌شود این است که بر هر مسلمان و شیعه ای لازم است که عزاداری کند ولی کیفیت آن به اختلاف ازمنه و امکنه و شرایط و عرف هرجایی مختلف می‌شود، فقها تنها تأکید دارند که مجلس عزاداری نباید همراه با امور حرام باشد مثلا آلات موسیقی حرام جایز نیست که با عزاداری همراه شود.
از آن طرف نمی توانیم بگوییم هرکسی به دلیل فرار از گرفتاری به کرونا وارد مجلس امام حسین(ع) نمی‌شود، شور حسینی ندارد؛ امروز دین نمی گوید که شور حسینی یعنی تجمعات غیرصحیح برای عزاداری بلکه باید ضوابط رعایت شود و خالصانه انجام شود و هرچه ادب و خضوع انسان بیشتر شود ارزش بیشتری دارد، البته در برخی روایات تا 12 عنوان برای نوع عزاداری مطرح شده که نوحه، لطمه، سرخه و فریاد و گریه ترغیب شده است.
دبیر جلسه: شکی نیست که عقلا و شرعا حفظ جان خود و دیگران واجب است، از طرف دیگر متخصصان امور بهداشتی دستوراتی در ارتباط با برگزاری مجالس عزاداری داده اند؛ حال آیا کسی می‌تواند به عنوان تعظیم شعائر حسینی و اموری از این دست جان خود و دیگران را با رعایت نکردن ضوابط و پروتکل ها به خطر بیاندازد؟ به عبارت دیگر در تزاحم بین وجوب حفظ جان و تحقق شعائر حسینی کدام یک ارجح است؟
آیت الله فاضل‌لنکرانی: سؤال بسیار مهمی است که جواب آن هم نیازمند دقت است؛ اولا باید بدانیم که در این حوزه خلط ها و اشتباهات زیادی صورت می گیرد.
عزاداری یک امر مستحب مؤکد است که گفتیم در زمانه ما به عنوان ثانوی وجوب کفایی هم دارد؛ از طرف دیگر وجوب حفظ نفس عقلی و شرعی است و هیچ شکی در آن نیست و اساسا دین ما دینی است که کاملا بر طبق ضوابط و ملاک های عقلی بنانهاده شده است و از این رو حفظ جان را جز در برخی موارد نظیر جهاد یا دفاع با شرایط خاص خودش واجب شمرده است.
یک بحثی که در این جا وارد شده است موضوع «نفی ضرر» است که در قالب قاعده «لا ضرر و لاضرار فی الاسلام» مطرح می‌شود، که می‌گویند: اگر می بینی رفتن به مجلس امام حسین(ع) متحمل ضرر می شوی یا احتمال عقلایی می دهی که مرضی بر جان تو عارض می‌شود حق شرکت نداری؛ عرض می کنیم قاعده لاضرر هرچند یک قاعده مسلم فقهی است ولی از این جهت که خود انسان متحمل ضرر شود ارتباطی به موضوع ما ندارد بلکه مربوط به جایی است که بخواهی به دیگری ضرر وارد کنید. حال این قاعده می‌گوید: اگر حکمی از احکام الهی از وجوب یا حرمت مستلزم ضرر شد از انسان برداشته می‌شود. بله در عبارت «لاضرار» اگر آن را به معنای ضرر رساندن به دیگری بدانیم از این جهت به بحث ما ارتباط دارد، که در این صورت ما هم می گوییم اگر فردی مرض مسری مثل کرونا دارد و با حضورش در مجلس امام حسین(ع) باعث گرفتاری دیگران می‌شود، بدون شک حق شرکت ندارد و شرکت او در این مراسمات حرام است و اگر برود و موجب بیماری دیگران بشود ضامن است.
در قاعده لاضرر بحث می‌شود که آیا علم به وقوع ضرر لازم است یا ظن معتبر لازم است یا ولو ظن غیر معتبر هم باشد کافی است؟ عده ای مثل مرحوم صاحب جواهر این مسأله را تقویت می‌کند که هرجا خوف ضرر هم باشد هرچند علم و ظن هم نباشد انسان نباید به سمت آن برود، حق هم همین است. اما باید توجه داشت که مسأله خوف ضرر با موضوع قاعده لاضرر تفاوت می‌کند و یک مسأله دیگری است. مثلا شما اگر احتمال هرچند خیلی ضعیف بدهید که در غذایی سم ریخته شده است حق خوردن ندارید لازم نیست ک علم یا ظن داشته باشید. از این عرض می کنیم که در فقه گاهی این مسائل با هم خلط می‌شود؛ الان از مراجع تقلید سؤال می‌کنند، جایی که احتمال عقلایی می دهیم که ویروس کرونا وجود داشته باشد، حق شرکت داریم؟ آنها هم می‌گویند خیر که درست هم می‌گویند: ولی ما می گوییم اگر ضوابط و پروتکل ها رعایت شود این احتمال آن قدر ضعیف می‌شود که دیگر عقلایی نیست و نمی‌توان به آن اعتماد کرد.
مراجع اصلا بر همین اساس تأکید زیادی بر رعایت مسائل بهداشتی دارند، بنابراین اسلام می‌گوید: در جایی که خوف ضرر می دهید وارد نشوید و اجتناب کنید ولی گاهی مقصود مهم است چون ما یک سری ادله ای آوردیم که ثابت شد عزاداری از افضل قربات است و مستحب مؤکد بلکه به عنوان ثانوی واجب کفایی است، از طرف دیگر حفظ النفس هم لازم است. حال اگر پروتکل ها رعایت شود خوف ضرری وجود نخواهد داشت و این امر به این اندازه مهم یعنی عزاداری باید پابرجا باقی بماند.
پس به طور کلی قاعده لاضرر جریان ندارد و بحث خوف ضرر هم با وجود رعایت مسائل بهداشتی، منتفی است؛ از طرف دیگر برخی می‌گویند: در موضوع مورد بحث ما تزاحم مطرح است یعنی از یک طرف عزاداری را داریم که مستحب است و از طرف دیگر حفظ جان را داریم که واجب است و مستحب در برابر واجب تاب استقامت ندارد و کنار می رود.
ما گفتیم که عزاداری امام حسین(ع) از عنوان ثانوی وجوب کفایی دارد؛ حال باز هم شاید گفته شود از طرفی القای نفس در تهلکه حرام است و حفظ نفس واجب است و یک طرف هم وجوب ثانوی عزاداری امام حسین(ع) وجود دارد؛ پس تزاحم می‌شود و باید سراغ مرجحات باب تزاحم برویم در حالی که این جا تزاحم واقع نمی‌شود چون تزاحم در جایی است که جمع بین این دو ممکن نباشد در حالی که این جا امکان دارد، یعنی یک فرد می تواند به خوبی عزاداری کند و رعایت ضوابط بهداشتی را بکند و جان خود را حفظ کند بنابراین اصلا مرجحات باب تزاحم مطرح نمی‌شود.
باز این نکته مطرح کنیم که آیا این جا تعارض هست؟ برخی در کتب فقهی ضعیف خود گفته اند مثلا استحباب زیارت حضرت رضا(ع) آیا مقید می‌شود به مسأله عدم وجود خوف یا نه؟ در این جا تعارضی و تقییدی وجود ندارد چون حفظ نفس و زیارت امام رضا(ع) یا عزاداری در عالم جعل تعارضی با هم ندارند که بخواهد یکی مقید در دیگری شود.
این که هم می‌گویند: الجمع مهما امکن در باب تعارض است و ربطی به تزاحم ندارد، بنابراین این جا نه تزاحم است چون جمع ممکن است و نه تعارض است چون تنافی در عالم جعل ندارد؛ حالا برخی یک سؤالی می پرسند که یک کسی می‌داند یا احتمال عقلایی می دهد اگر به مجلس برود کرونا می گیرد یا به دیگری انتقال می دهد، اگر می‌داند که انتقال می دهد که انتقال به دیگری قطعا حرام است و ضامن است و اگر کسی گفت من می روم احتمال می دهم که مبتلا شوم و خدایی ناکرده مبتلا می‌شود آیا ثواب عزاداری او کالعدم می‌شود؟ خیر در این جا هم ثواب عزاداری را برده و هم گناه کرده که می دانسته مرتکب می‌شود ولی رفته است مثل کسی که در حال نماز به نامحرم نگاه می‌کند که هم از ثواب نماز برخوردار شده و هم باب نگاه به نامحرم اگر توبه نکند، عقاب می‌شود.
بنابراین می‌توان گفت در این جا باب اجتماع امر و نهی مطرح می‌شود و اصلا تزاحمی نیست، حتی اگر بگوییم تزاحم هست در شرایطی که دشمنان کمر به نابودی دین بسته اند و عزاداری یکی از اصلی ترین سنگرهای تشیع و دین به حساب بیاید، آن وقت حتی بر حفظ جان هم مقدم می‌شود و از طرف دیگر تعارضی هم وجود ندارد بلکه اجتماع امر و نهی است یعنی یک امر به عزاداری داریم و یک نهی به عدم مریض شدن که فرد می‌تواند در این جا هم ثواب کند و هم گناه، یعنی اگر می‌داند که موجب سرایت می‌شود و برود خطا و گناه کرده ولی ثواب عزاداری اش محفوظ است هرچند ما گفتیم با رعایت ضوابط بهداشتی احتمال عقلایی سرایت منتقی می‌شود.
دبیر جلسه: برخی در فضای مجازی می‌گویند: حرم ها و مجالس امام حسین(ع) و زیارت گاه ها خودشان شفاخانه هستند و اصلا بیماری و موضوعاتی مثل کرونا در حرم ها و مجالس امام حسین(ع) راه ندارد، حال آیا کسی که کرونا دارد می‌تواند وارد حرم و مجالس این چنینی بشود؟ و اساسا مقایسه حرم با بیمارستان چگونه است؟
آیت الله فاضل‌لنکرانی: ائمه اطهار(ع) دارای مقامات بسیار زیادی هستند، آنها عالم به حال و گذشته و آینده هستند، یکی از مقامات آنها در زمان حیات و بعد از شهادتشان همین است که به خدا مریض ها را شفا می دهند، اما باید بدانیم این شفای مریض در حالت عادی نبوده بلکه وقتی است که آنها بخواهند کرامت و معجزه ای از خودشان نشان بدهند.
اساسا زندگی ائمه اطهار(ع) بر اساس علم لدنی آنها نبوده است بلکه بر اساس علم عادی بشر بوده همچنانکه می شد گاهی یکی از ائمه وارد مجلسی می شد و سؤال می کردند که فلانی کجاست؟ یعنی از علم انسان عادی استفاده می کردند در حالی که اگر می خواستند می توانستند از علم لدنی شان استفاده کنند. بنابراین ائمه اطهار(ع) در زندگی شان مثل دیگران بودند، گرسنه و تشنه می شدند و حتی وقتی مریض می شدند سراغ اطبا می رفتند. تا جایی که خود امیرالمؤمنین(ع) وقتی ضربت خوردند، دستور دادند که طبیب مسیحی بالای سر ایشان حاضر شود.
بنابراین ائمه قدرت جلوگیری از مریضی را داشتند ولی این کار را نمی کردند؛ کسانی که می‌گویند: حرم دارالشفا است، آیا خود ائمه می گفتند وقتی مریض شدید بیایید سراغ ما و پیش پزشک نروید؟ آیا اصحاب ائمه وقتی مریض می شدند اول سراغ طبیب می رفتند یا امام؟ بله ائمه اطهار(ع) در آن روز و امروز برخی اوقات برای این که کرامت و مقام خودشان را ثابت کنند این گونه معجزه هایی دارند که البته در برابر مقام آنها بسیار ناچیز و کوچک است.
این که بگوییم هرکس ویروس گرفته به حرم اهل بیت(ع) برود و خود را قرنطینه نکند یا وارد مجلس اهل بیت(ع) شود، این جز تحقیر اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) چیز دیگری نیست، ائمه معدن علم بودند ولی شاگردان خودشان را پیش اساتید دیگری حتی از مذاهب دیگر می فرستادند؛ امام معصوم واسطه در توحید و قرب به خدا است و نباید با مسائل کوچکی مقام آنها را تحقیر کنیم. این ها دین را موهوم می‌کند و با ادله و منابع ما سازگاری ندارد.
بنابراین فردی که کرونا دارد و دکتر به او گفته حق ارتباط با جامعه را ندارد، بر او واجب شرعی و عقلی است که رعایت کند، همچناکه فقهای ما دستور داده اند انسان اگر به قول یک فرد آگاه خبیر به موضوعی توجه پیدا کرد باید قبول کند و چنین فردی اگر با وارد شدن به جامعه موجب بیماری دیگران شد، ضامن است و اگر دیگران بمیرند باید دیه هم بپردازد. چون فقه به وضوح می‌گوید: اگر کسی مرض مسری دارد حق مبتلا کردن دیگران را ندارد.
دبیر جلسه: به عنوان سؤال آخر بفرمایید مرجع تشخیص صلاحیت اهم و مهم در موضوعات تخصصی از نظر فقه اسلامی چیست؟ عمل به دستورات ستاد ملی کرونا چه حکمی دارد؟
آیت الله فاضل‌لنکرانی: در ارتباط با کرونا دوباره تأکید کنیم که این جا موضوع تزاحم و تعارض نیست بلکه لاضرر هم نیست فقط در جایی که خوف ضرر باشد انسان باید پرهیز کند، حتی اگر بچه یا فاسقی به شما گفت که در یک لیوان سم ریخته شده است باید از آن پرهیز کنید و گفتیم در مورد عزاداری با رعایت ضوابط، همه این مسائل کنار می رود.
اما در ارتباط با مرجع تشخیص صلاحیت در حوزه سلامت و موضوع ستاد ملی کرونا باید بگوییم این ستاد ورد تأیید رهبر معظم انقلاب و مسؤولان متدین است، از این رو هر دستوری که می دهند باید تبعیت شود و مخالفت با آن هرگز جایز نیست، بله در این گونه موضوعات تشخیص با مکلف است ولی کدام انسان عاقلی با دیدن این مرگ و میرها احتمال خطر نمی دهد و بنایی برای رعایت مسائل بهداشتی ندارد. فقه می‌گوید: اگر پزشکی به شما گفت که مثلا روزه بر شما ضرر دارد و نباید بگیرید، اگر شما اطمینان و یقین داشتید که حرف او کذب است نباید عمل کنید، اما آیا در مورد ستاد ملی کرونا که متخصص امر هستند و مورد تأیید رهبر معظم انقلاب هستند، این امر صادق است؟ هرگز این گونه نیست.
دبیر جلسه : در پایان اگر توصیه ای دارد بفرمایید:
آیت الله فاضل‌لنکرانی: بنده در درجه اول از عزاداران حسینی که واقعا افتخار بزرگی دارند می خواهم که امسال سعی کنند عزاداری ها را باشکوه تر از سال های گذشته برگزار کنند؛ برگزاری با شکوه به معنای مخالفت با ضوابط و تجمع های غیر صحیح در فضاهای کوچک و سربسته نیست، بلکه منظور این است که خانه های خود را حسینیه کنیم، بیشتر از سال های قبل سیاهی بزنیم و به شدت مراقب سلامت خود و دیگران باشیم.
کوچکترین تخطی از دستورات بهداشتی و پروتکل ها نظیر استفاده نکردن از ماسک اشکال شرعی دارد، ضدعفونی کردن مجالس و به طور کلی توجه به دستورات ستاد ملی لازم است تا انشاءالله مشکلی پیش نیاید چراکه اگر رعایت نکنیم و خدایی ناکرده عده ای درگیر شوند همه اینها به پای اسلام و دین و امام حسین(ع) گذاشته می‌شود.
در پایان ازخدا می خواهیم هرچه سریعتر این بلیه منحوس را از سراسر عالم به ویژه سرزمین مقدس جمهوری اسلامی ایران ریشه کن، کند.
نظر شما