به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از حوزه هنری، فریبا یوسفی شاعر، نویسنده و منتقد ادبی فعالی است که علاوه بر این‌ها، در برگزاری جلسات نقد شعر، فعالیت قابل توجهی داشته است، شاعر مجموعه شعرهای «حالا تو»، «تا روح تنهای تنها» و نویسنده اثر پژوهشی «غزل در سایه نیما» و ... در حال حاضر مسئولیت دبیری بخش شعر «مهرواره شعر و داستان جوان سوره» را برعهده دارد. با او درباره آخرین اقدامات صورت گرفته برای برگزاری این رویداد مهم ادبی و همچنین دیدگاهش درباره تأثیر کرونا بر فعالیت‌های فرهنگی و خصوصاً برگزاری جشنواره‌ها به گفت‌وگو نشستیم.
دبیر بخش شعر «مهرواره شعر و داستان جوان سوره» با توجه به مسئولیتی که به‌عنوان دبیر بخش شعر در مهرواره شعر و داستان جوان سوره دارد، در خصوص شرایط و حال و هوای «مهرواره» گفت: طبیعتاً به‌عنوان دبیر بخش شعر مهرواره، در تعیین بخش‌هایی از این رویداد ادبی نقش داشته‌ام، اما اجرای برنامه‌ها بر عهده «سپهر سوره هنر» بوده است. تمام امور مربوط به جمع‌آوری آثار، داوری، مشخص شدن نتایج نهایی و برنامه‌ریز‌های مربوط به برگزاری اختتامیه، در زمستان ۹۸ انجام شد، اما با شرایط و محدودیت‌هایی که به‌وجود آمد، برگزاری آن به تعویق افتاد که امیدوارم به‌زودی تکلیف برنامه‌ها مشخص شده و اختتامیه در بهترین شرایط برگزار شود.
یوسفی با توجه به تجربه‌ای که در داوری معتبرترین جشنواره‌های شعر و از جمله جشنواره‌های حوزه هنری دارد، در مورد اینکه تا چه حد برگزاری این جشنواره‌ها در شکوفایی عرصه هنری و ادبی و مخصوصاً در زمینه شعر و داستان مؤثر است، گفت: به‌دلیل نوع فعالیت شغلی و هنری‌ام، سال‌ها و بارها با این پرسش مواجه بوده‌ام و پاسخ‌های یکسانی برایش نداشته‌ام. رأی من درباره اهمیت برگزاری جشنواره‌ها از مخالف تا ممتنع و موافق، متغیر بوده است. یک دلیل برای این تغییر رأی، تغییر شرایط و مشاهده تأثیرات جشنواره‌ها طی این سال‌ها بوده است. هر جریان و رویداد هنری همواره ضعف‌ها و قوت‌ها را در کنار هم دارد و اگر نگاه مسئولانه‌ای حامی آن جریان باشد، قطعاً آثار مفید آن از آفت‌هایش بیشتر خواهد بود. هر بار یک جشنواره ادبی در موضوعی خاص برگزار شد، شاهد روی آوردن شاعران به‌ویژه جوان‌ترها به آن جشنواره و شرکت در آن با انگیزه‌های گوناگون و در نتیجه آفرینش آثار ادبی در آن موضوع بوده‌ایم. اگرچه شکل دلخواه هنر، آفرینش اثر بدون سفارش و انگیزه‌های غیرهنری است، اما گاهی در جریان همین سفارش‌ها، استعدادهای جوان‌تر، طوری هدایت و پرورده شده‌اند که توانسته رأی‌های مخالف با جشنواره‌ها را به ممتنع و نهایتاً موافق تبدیل کند. پس جشنواره‌های شعر، نقشی در انگیزه‌بخشی و جهت‌دادن به خلق آثار داشتند و دارند. اما با خود بیندیشیم که اگر جشنواره‌ای نبود، شاعر برای خلق یک شعر، چه زمینه‌ها یا انگیزه‌هایی داشت؟ من به این سئوال فکر می‌کنم و از جمله پاسخ‌هایم این است که اگر از سمت و سویی خاص به نگاه شاعر جهت داده نشود، شاعر خود می‌تواند به فضاهای نامکشوف برسد. این نوع جهت‌دادن‌ها ممکن است در درازمدت موجب کم‌کاری نگاه جست‌وجوگرانه شاعر شود بنابراین از این منظر، جشنواره‌ها وجه نامطلوب خود را نمایان می‌سازند. برای کاهش اثر این آفت، شاعر باید مرتب مراقب خود باشد و خود را به جشنواره‌ها وابسته نکند.
وی در ادامه در مورد نقاط قوت و نقاط ضعف اینگونه جشنواره‌ها گفت: هنرمند حتی اگر به‌طور مشخص از نهاد یا سازمانی سفارشی دریافت می‌کند، باید نوع آفرینش اثر هنری خود را، با دریافت‌ها و حس درونی خود منطبق کند و آنچه می‌آفریند، چیزی نباشد که صرفاً نظر داوران یا سفارش‌دهندگان را تأمین و جلب کند. در شعر، سرودن یک قطعه، هر قدر دقیق، هنری، فنی و تحسین‌برانگیز باشد، اگر با باور شاعر همخوانی و تطبیق نداشته باشد، یک دروغ خوش‌رنگ و لعاب است که ارزشش ذاتی نیست و ظاهری است. ممکن است برخی موافق نباشند و بگویند احوال آفریننده اثر در خود اثر، دخالتی ندارد، اما بنده به این امر کاملا معتقدم، بر همین مبنا نیز معتقدم در برگزاری جشنواره‌ها، انجام کارهای زیربنایی و بسترسازی‌های مبتنی بر پرورش اندیشه‌ها و باورها، همچنین، بخشیدن نگاه ویژه به شاعر در موضوعی خاص، آثار مطلوب و بنیادینی در پی خواهد داشت.
یوسفی در مورد بهترین شیوه برگزاری جشنواره با توجه به تأثیراتی که کرونا بر شیوه زندگی ما گذاشته گفت: خوشبختانه هر بن‌بستی منجر به یافتن و گشایش راه‌های تازه می‌شود. در شرایطی که ایجاد شد به‌ویژه با استمرار آن، لزوم برقرار نگه‌داشتن جلسات، بیش از پیش حس شد. اگر این وضعیت پیش نمی‌آمد، شاید تا این حد به اهمیت گردهمایی‌ها و نیاز به هم‌نشینی‌ها و دادوستدهای اندیشه و عواطف پی نمی‌بردیم. انسان اهل انس‌گرفتن است و این در نام عمومی او جلوه‌ای همیشگی دارد، بنابراین باید روابط اجتماعی خود را به شکل و شیوه‌ای دیگر ادامه می‌دادیم. این شد که امکانات گوناگون فضاهای مجازی را به کار گرفتیم و جلسات شعر به این شیوه ادامه یافتند و همین فضاها را می‌توان در برگزاری جشنواره‌ها نیز به کار گرفت. این شیوه با توجه به محدودیت‌های اجتماعی ایجادشده، هم‌اکنون تنها محمل و محفل برای برگزاری رویدادهای اجتماعی است.
نظر شما