خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- مریم داوری: رمضان نام نهمین ماه سال قمری است که در آن روزه بر مسلمانان واجب شده است. در دین اسلام از ماه رمضان به عنوان ماهی مبارک یاد می شود که قرآن کریم در آن نازل شده است. در این ماه مناسبت های مهمی همچون درگذشت حضرت خدیجه(س)،ولادت امام حسن(ع)،فتح مکه به دست مسلمانان، معراج پیامبر اکرم (ص)، شب قدر و شهادت امیرالمونین(ع) وجود دارد. پیامبر اکرم (ص) فرمودند که در ماه رمضان به مهمانی خدا دعوت شدیم.در این ماه اعمال بسیاری به منظور خودسازی سفارش شده است که به منظور اطلاع از آنها گفتگویی با «حجت الاسلام عباسعلی بابا گلزاده»، کارشناس مذهبی و فرهنگی ترتیب دادیم که بدین شرح است:
ماه مبارک رمضان به چه معروف است؟
ماه مبارک رمضان ، ماه عبادت ،بندگی ،خودسازی ، استجابت دعا ، توبه و استغفار است. انسان باید به همه اعمالی که در دستورات دینی به آنها سفارش شده است ، چه در ماه رمضان و چه غیر رمضان توجه داشته باشد اما ماه مبارک رمضان از بهترین ماه های خداست. در این ماه به انسان توفیق داده شد در مهمانی پروردگار و خالق جهان هستی شرکت کند. این برای انسان یک سعادت و افتخار است که در این ضیافت الهی کمال بهره را ببرد.
بهترین عمل در ماه مبارک رمضان چیست؟
به هر حال ما مسلمان هستیم به قرآن کریم و دستورات اهل بیت (ع) ایمان و اعتقاد داریم و باید پاسخ سوالات دینی خود را باید از اصلی ترین منبع یعنی قرآن کریم و معصومین(ع) که در واقع قرآن های ناطق هستند، دریافت کنیم .در قرآن کریم خداوند متعال خطاب به اهل ایمان می فرمایند: یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون (ای كسانی كه ايمان آورده ايد! بر شما روزه واجب شده است، همان گونه بر كسانی كه پيش از شما بوده اند، واجب بوده است تا باشد كه پرهيزگار شويد. ) در آیه فوق لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ در حقیقت فلسفه و نتیجه روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را بیان می کند. یعنی اینکه اثرات پر بار و معنوی این فریضه الهی کاملا عائد انسان می شود. چرا که روزه گرفتن باعث می شود انسان با تحمل تشنگی و گرسنگی ، روح خود را به گناه و معصیت آلوده نکند تا از اثراث روزه و ثواب آن بهره مند شود . روزه داری در ظاهر امساک از آب و غذاست اما حقیقت روزه آن است که همه اعضاء و جوارح انسان در پیشگاه الهی روزه باشد . زبان ، گوش ، چشم و دست. در روایات آمده است: واحفظوا السنتکم یعنی زبانتان را از بیهوده گویی حفظ کنید . برای زبان گناهان بیشماری بیان کردند؛ گناهانی همچون غیبت ، تهمت ، دروغ گویی ، شهادت به دروغ ، قسم دروغ ، لعن و نفرین به دیگران ، فحاشی و ناسزا گویی ، افشای راز و سخن چینی. اینها که عرض شد چند نمونه از گناهانی است که بوسیله زبان صورت می گیرد که آلوده شدن به هر کدام از اینها انسان را از خداوند دور می کند.در خصوص گناه غیبت در قرآن آمده است که از غیبت کردن بپرهیزید که غیبت در حکم خوردن گوشت بدن برادر مرده است. امام صادق (ع) در مورد تهمت فرمودند« وقتی کسی به برادر مومن خود تهمت بزند ،ایمان در قلبش آب می شود ، همانگونه که نمک در آب ذوب می شود». امیر المومنین علی (ع ) فرمودند« از پیامبر اکرم ( ص) پرسیدم ای رسول خدا برترین اعمال در ماه رمضان کدام است؟ حضرت رسول اکرم در پاسخ فرمودند : برترین اعمال در این ماه خود داری از ارتکاب اعمالی است که خداوند با عزت و جلال آنها را حرام نموده است.»
در ماه مبارک رمضان علاوه بر روزه داری و پرهیز از گناه به چه کارهایی سفارش شده است؟
در روایات زیادی از معصومین (ع)بر قرائت قرآن ، دعا و نیایش در ماه رمضان خیلی تاکید شده است. نقل شده است که هر کس در این ماه آیه ای از قرآن تلاوت کند ، پاداش کسی را دارد که ماه های دیگر ختم قرآن کرده است. این ماه ، ماه استجابت دعاست. با توجه به مشکلاتی که در جامعه وجود دارد مناسب است که برای رفع مشکلات فرهنگی ،اجتماعی اقتصادی و شفای بیماران در هنگام افطار ،سحر و بعد از نمازها که وقت استجابت دعاست، دعا کنیم. امیر المومنین علی (ع) فرمودند« دعا کلید نجات و رحمت و رستگاری و چراغ تاریکی هاست». دعا از بهترین اعمال نزد خداوند است. همچنین اکرام و کمک به یتیمان ، فقرا ، رعایت اخلاق اجتماعی ، احترام به بزرگان و والدین ، مهربانی با کودکان و صله ارحام ، صدقه دادن ، حسن خلق و همچنین اطعام به دیگران از اعمال شایسته ای هستند که در ماه رمضان به آنها سفارش زیادی شده است.
با وجود شیوع بیماری کرونا چه اقدامات حمایتی باید در ماه مبارک رمضان انجام داد؟
شیوع بیماری کرونا در کشور باعث شده است که خیلی ها بیکار بشوند و از نظر معیشتی در فشار باشند. این ماه فرصت خوبیست برای آنهایی که اوضاع مالی بهتری دارند تا برای خود باقیات و صالحات ابدی به یادگار بگذارند و دست نیازمندان را بگیرند. مسلمانی تنها به نماز و روزه نیست. نماز و روزه اعمال واجبی است که به عنوان تکلیف باید انجام دهیم اما کمک به دیگران و بر طرف کردن مشکل برادر مومن صدقه جاریه است. امام صادق (ع) درباره کمک به مردم فرمودند« بر آوردن حاجت مؤمن از بيست حج كه در هر حج صاحبش هزار درهم هزينه كند، بهتر است». با وجود بیماری کرونا شایسته است که در این ماه مبارک و نورانی بیشتر به فکر همنوعان خود باشیم به خصوص به کسانی که به خاطر شرایط موجود تنگدست و متضرر شدند، فقرا و ایتام بیشتر توجه و به آنها رسیدگی کنیم.
چه کتابهایی برای مطالعه در ماه مبارک رمضان پیشنهاد می کنید؟
ماه مبارک رمضان ، بهار قرآن است. در روایات و احادیث بر قرائت قرآن تاکید شده است. ثواب خواندن یک آیه در ماه مبارک رمضان به اندازه ختم قرآن در ماه های دیگر ذکر شده است. دعاهای خاصی برای روزها و شبهای ماه مبارک رمضان در مفاتیح الجنان است. در این ماه می توان علاوه بر قرآن کریم ، نهج البلاغه را خواند. این ماه فرصت مناسبی برای مطالعه کتابهای مذهبی و کتابهای دکتر شهید مطهری است. افراد بنابر سلیقه خود می توانند این کتابها را بخوانند.
در کنار قرائت قرآن کریم ،تدبر و تامل در این کتاب آسمانی چقدر مهم و ضروری است؟
همان طور که در ماه مبارک رمضان بر قرائت قرآن کریم سفارش شده بر تدبر و تعمق در این کتاب آسمانی نیز تاکید شده است. در ماه مبارک رمضان حتی نگاه کردن به قرآن ثواب دارد و عبادت محسوب می شود. قرائت قرآن کریم در این ماه نورانی ثواب دارد و توجه به معنا و مفاهیم آیات قرآن ثواب و تاثیرات بیشتری دارد. قرآن کریم ، درس زندگی است و ما می توانیم با تدبر و دقت در آیات، نکات بسیاری را برای زندگی خوب و سعادت دنیوی و اخروی استخراج کنیم. اگر معنای آیات را نفهمیم و در مورد آنها فکر نکنیم مسلما بهره کمتری از قرآن می بریم. متاسفانه قرآن کریم مهجور واقع شده است. قرآن کتابی نیست که فقط در مراسم عزاداری خوانده شود. قرآن کتاب آسمانی و معجزه پیامبر اکرم (ص) است بر این اساس لازم است که علاوه بر روخوانی تدبر، تامل ، تفکر و تعمق در آیات قرآن را داشته باشیم. ماه رمضان فرصت مناسبی برای انس بیشتر با قرآن کریم است.
نظر شما