خبرگزاری شبستان_ رشت، مهری شیرمحمدی؛ به تمام دنیا حمله کرده و جهان سومی و کشور پیشرفته هم نمی شناسند. اگر ویروس کرونا جوانان را کمتر از پا در می آورد، اما ریه های صنعت جوان گردشگری را بدجوری سفید کرده است. اگرچه کرونا، چرخ بسیاری از مشاغل را از حرکت انداخته، اما چرخ دنده های صنعت گردشگری یکجا شکست. حتی اگر پس از پایان این کابوس وحشتناک، بار دیگر این صنعت بخواهد کمر راست کند، از تاثیرات پسا کرونا درامان نخواهند بود.
گیلان نیز که نوروز هرسال پذیرای مسافران زیادی بود، امسال نمی تواند میزبان شایسته ای باشد. با این حال تمام امیدها به پایان ترسی است که ویروس کرونا ایجاد کرده است. اگر هر سال پیاده راه مرکز شهر و بازار رشت مملو از مسافران نوروزی بود، امسال همه توصیه ها بر ماندن در خانه است.
درهای چوبی عمارت بلدیه به‌روی مسافران بسته شده است. بازار رشت سوت و کور مانده و عطر رشته خشکارهای ته بازار میوه‌فروشان و گاری کباب‌های دور میدان به مشام نمی‌رسد. رستوران‌ها و کافه‌های رشت که به اعتبار« شهر خلاق خوراک»، آماده بودند تا برای نوروز بیش از زمان‌های دیگر عرض اندام کنند، حالا کرکره بیشترشان پایین کشیده است. در این میان «راهنمایان تورهای گردشگری» برخلاف دیگر مشاغل که افتان و خیزان به کاسبی خود ادامه می‌دهند، به‌طور کامل خانه‌نشین شده‌اند.
یکی از راهنمایان گردشگری گیلان می‌گوید: به‌خاطر لغو سفرها مجبور شدیم هزینه‌های رزروی را هم پس بدهیم. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به‌عنوان مرجع صدور مجوز لیدر تورها عملا نیمه تعطیل است.
«سیامک ایزدی» می‌افزاید: قوانین جهانی برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا، عملا صنعت گردشگری را تعطیل کرده است. با تعطیلی موزه‌ها و مراکز تاریخی و باستانی در سراسر دنیا، هتل‌ها و اقامتگاه‌ها و رستوران ها هم تعطیل شده‌اند.
وی معتقد است هنوز مانده تا متولیان امر، تاثیرات فرهنگی کرونا را بررسی کنند. ایزدی با بیان اینکه به‌نظرم حتی پس از پایان دوران قرنطینه مردم با شک و تردید به گردشگری نگاه خواهند کرد می‌گوید: آسیب کرونا بر صنعت گردشگری، تنها آسیب مادی نخواهد ماند و به لحاظ فرهنگی و معنوی هم تاثیرات عمیقی برجای گذاشته است. به عنوان نمونه، مسافران بعد از شناخت ویروس کرونا، با تردید به وضعیت دنیا و دیگر ویروس‌های ناشناخته برخورد می‌کنندکرد. اینکه بخواهند بعدا هم به سفر بروند، با تردید در اقامتگاه ها اسکان خواهند یافت و یا به لحاظ بهداشتی شرایط پذیرایی در رستوران ها و اغذیه فروشی ها مشکلتر خواهد بود. به‌نظرم مسافران پس از دوران قرنطینه برای استفاده از غذاهای بدون بسته بندی یا غذاهای خیابانی با دیده شک و تردید می نگرند و عملا صنعت گردشگری تا مدتهای مدیدی تحت تاثیر این ویروس خواهد بود.
وی با بیان اینکه آژانس‌های مسافرتی همگی فلج شده‌اند، ابراز کرد: راهنمایان تورهای گردشگری که خود مسافران را رزرو و تنها با یک آژانس برای کسب مجوز همکاری داشتند، ناچار شدند برنامه‌های رزروی را لغو و هزینه‌های پرداختی را عودت دهند. ضمن اینکه رسانه ملی هم اعلام کرده تمامی اقامتگاه‌ها تعطیل است و درصورت ارایه خدمات، برخورد قانونی خواهد شد.
این راهنمای تور همچنین گفت: ممکن است لیدرهایی اقدام به برگزاری تورهای طبیعت‌گردی یک روزه در داخل استان کنند ولی این فعالیت هم غیر قانونی است و در صورت برخورد مراجع قانونی، تمام عواقب آن متوجه لیدر تور خواهد بود.
«ساحره محمدی» یکی دیگر از راهنمایان تورهای گردشگری گیلان نیز می‌گوید: شیوع بیماری کرونا در چین، همچون سم مهلکی برای رشد اقتصاد جهان بود و قابل پیش بینی است که فصل اول امسال رشد تولید ناخالص داخلی جهانی به پایین‌ترین حد ممکن سقوط کند.
وی که گردشگران خارجی را به نقاط مختلف ایران می‌بُرد، می‌افزاید: ویروس نفس‌گیر کرونا، گلوی صعنت گردشگری جهان را می‌فشارد. همان گونه که شواهد نشان می‌دهد، نه تنها گردشگری در اروپا تعریف چندانی ندارد، بلکه در آسیا به مراتب اسفبارتر بوده و در این میان، کمر گردشگری ایران نیز شکسته شده است.
محمدی با ابراز نگرانی از ادامه این بحران برای صنعت گردشگری اظهار می‌دارد: حتی با رفتن کرونا، این صنعت تازه رشد یافته به راحتی کمر راست نخواهد کرد و همچنان شاهد تأثیرات منفی آن بر گردشگری ایران خواهیم بود. پیش از این، حوادثی همانند سقوط هواپیمای اوکراینی، صنعت گردشگری را با افت ۷۰ درصدی مواجه کرده بود، سقوطی که به‌منزله کارت زرد برای گردشگری ایران بود و شیوع این ویروس کارت قرمز.
این لیدر تور می‌افزاید: آمار اعلام شده توسط آژانس‌های مسافرتی نشان می‌دهد، کرونا، موجب لغو حدود ٣٠ تا ۴۰ درصد تورهای خارجی شده و بعد از افزایش ناگهانی قیمت یورو، رزرو تورهای خارجی در اواخر بهمن کندتر شد، به گونه‌ای که برخی از دفاتر مسافرتی شرط رزرو تور خارجی را پرداخت صد‌درصد مبلغ تور و درنظرگرفتن جریمه لغو در نظر گرفتند و متاسفانه کمی بعد موج کنسلی تورهای داخلی شهرهای پر بازدید و حتی تورهای طبیعت‌گردی یک یا دو روزه به راه افتاد و در ادامه با صفر شدن سفرهای نوروزی نیز به‌شکل چشمگیری هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی با ضررهای هنگفتی مواجه شده‌اند.
وی در شرایط فعلی ترس از سفر و ماندن در خانه را بسیار طبیعی می‌داند ولی اذعان دارد که جهان برای خروج از شوک اقتصادی ناشی از کرونا باید دوباره از پتانسیل‌های گردشگری برای جبران خسارت استفاده کند.
محمدی توضیح می‌دهد: اگر بخواهیم تاثیر کرونا بر گردشگری ایران را پس از عبور از این بحران بررسی کنیم، فکر می‌کنم چون دنیا وارد یک شوک اقتصادی شده، بعد از عبور از این بحران از همه پتانسیل‌های موجود استفاده کرده و تلاش می‌کند این ضرر اقتصادی را جبران کند.
وی با بیان اینکه یکی از بهترین روش‌ها، روی کار آمدن گردشگری است ادامه می‌دهد: این فراصنعت در مقایسه با سایر صنایع دچار ضرر صددر صدی و درازمدت‌تری شده، بنابراین شرکت‌های هواپیمایی، آژانس‌ها و هتل‌ها تلاش بسیاری خواهند کرد که دوباره خودشان را زنده و سرپا کنند.
به همین دلایل گفته شده، پس از بحران، گردشگری داخلی هم شکل انفجاری به خود خواهد گرفت، زیرا تمامی بخش‌های دست اندرکار در این عرصه خواستار درآمدزایی برای حفظ زندگی خود هستند و اینجا بیان این نکته ضروری است که باید ظرفیت تحمل‌پذیری منابع گردشگری را به‌شدت مد نظر قرار داد، فعالان باید توسعه پایدار را سرلوحه کار خود قرار دهند، تا ایران، ایران بماند. حال پرسش این است که بعد از عبور از بحران و در زمان گذر، فعالین صنعت گردشگری، به‌خصوص راهنمایان که از نظر بعد اقتصادی ضعیف‌تر از سایر بخش‌هاست چگونه باید تاب بیاورند؟
محمدی در این باره می‌گوید: احتمال ترک میدان برای برخی از لیدرتورها زیاد است و البته میدان برای افراد تازه‌کار پس از عبور از بحران بازتر خواهد بود و طبیعتا مزایا و معایب خودش را دارد.
وی با اشاره به شکننده بودن وجهه گردشگری ایران در جهان، اظهار می‌دارد: گردشگری ایران هر لحظه در خطر است و به‌دست آوردن جایگاه قبلی نیازمند مدیریتی قوی و حامیانه و با تدبیر مسئولین و مدیرانی است که نگاه حمایتگرانه از این صنعت داشته باشند.
بعد از بحران کرونا، تا مدت زیادی سایه مخربش بر صنعت گردشگری خواهند ماند. واضح است که تمامی کشورهای جهان برای جبران ضررهایشان تلاش خواهند کرد. ایران اگر نخواهد از تجربه‌های گذشته درس بگیرد، به‌ناچار عقب‌گرد خواهد داشت. به‌دست آوردن جایگاه پیشین نیز، نیازمند جلب اعتماد دوباره به ایران است که ابتدا سیاست‌های کلان کشور و سلسله تلاش‌های وزارت گردشگری، متولیان میراث فرهنگی و در نهایت استفاده از تجربیات راهنمایان تورها را می‌طلبد.
نظر شما