رنج معیشت بر دستان کارگران روزمزد/ شکاف اعتماد عمومی خطرناک‌تر از کرونا

خبرگزاری شبستان_رشت، مهری شیرمحمدی؛ تقاطع غیر همسطح شهدای گمنام رشت، روزانه مملو از کارگران روزمزدی بود که به امید کسب درآمد، از ۶ صبح در حاشیه‌های این تقاطع می‌ایستادند. با توقف هر خودرویی به قصد یافتن کارگری مناسب برای بنایی و کارهای ساختمانی، نظافت و باغداری، چندین نفر به سمت خودرو هجوم می‌آوردند، اما این روزها که همگان توصیه به ماندن در خانه می‌کنند، کسی نمی‌پرسد این کارگران روزمزد که پس اندازی هم ندارند، چگونه روزهای سخت را گذران می کنند!

صبح‌ها، خیابان بیستون مملو از فروشندگان دستفروشی است که از روستاهای اطراف، محصولات خود اعم از میوه و سبزی، طیور و فرآورده‌های لبنی را برای فروش عرضه می‌کنند. این روزها اگرچه از تعداد خریداران کاسته شده است، اما فروشندگان همچنان هستند و پس از برچیده شدن کسب و کار، حامل ویروس از شهر بزرگی همچون رشت هستند و کرونا را به روستاهایی با تراکم جمعیتی کمتر، منتقل می‌کنند.

پیرمردی که بدون ماسک و دستکش، اردک های ذبح شده خود را به مشتری عرضه می‌کند، در برابر توصیه من به خانه ماندن به دلیل شرایط سنی، می‌گوید: حقوق بازنشستگی که ندارم. باید زندگی را بگذرانم! می‌گویم خدای ناکرده اگر مبتلا شوید، به ناچار همین درآمد را هم باید صرف درمان کنید، پاسخ او اما، آهی است برآمده از نهاد و سری که با تاسف و سکوت تکان می‌دهد.

دستفروشان خیابان‌های مطهری، اعلم الهدی و بازار رشت که چشم امیدشان به فروش شب عید بود نیز نتوانسته‌اند با وجود توصیه‌های بهداشتی در خانه بمانند. دستفروشان تنها کارگرانی نیستند که کرونا آنها را فلج کرده، کارگران خدماتی که اسفند ماه اوج کارشان در منازل بود، حالا ناامیدتر از قبل هستند.

پیک‌های موتوری، شاغلان در رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌ها، مسافرکش‌های شخصی، آرایشگرها و... ممکن است با وجود اطلاع از راه‌های انتقال، به دامان ویروس پناه ببرند! حالا در چنین شرایطی، وزیر بهداشت می‌گوید:« گله‌مندی بسیار شدیدی دارم؛ چقدر باید از مردم خواهش کرد؟ امسال یک سال استثنایی است و شاید یک بار در قرن این اتفاق برای دنیا بیفتد اما انگار نه انگار اتفاقی رخ داده. برخی کشورها با وجود فاصله فرهنگی با ما، موارد را رعایت می‌کنند؛ رفت و آمدشان در حد صفر است؛ اما اینجا همه سفر می‌روند و خرید می‌کنند. باید با گذاشتن کیت در خروجی شهرها، برای افرادی که می‌دانند آلوده‌اند و یا مشکوک به بیماری هستند جریمه سنگینی تعیین کنیم.» (سایت انتخاب ۲۲اسفند)

مهمترین پرسشی که این روزها شاغلان این‌چنینی از مسئولان دارند، این است که چه کسی باید به فکر معاش این عزیزان باشد و سهم دولت در کاهش آلام مردمی که پیش از این نیز گرفتار معیشت بودند، چقدر است؟! به زودی پول کارکنان دولت نیز که در این روزهای سخت مجبورند با وجود کاهش ساعت موظفی به اداره بروند، ته می کشد. زیرا هزینه های زندگی در شرایط قرنطینه و رعایت اصول بهداشتی به شدت بالا رفته است.

یکی از نمایندگان مجلس خواستار قرنطینه کامل شهرهای کشور شده است. با این حال «محمدحسین قربانی» نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت در گیلان بدون هیچ توضیحی می‌گوید: شورای امنیت ملی موافق قرنطینه گیلان نیست؟! فعالان اجتماعی هم می‌گویند، اگر دولت نمی خواهد شهرها را قرنطینه کند، دقیقا به همین دلیل است که توان کمک به اقشار آسیب پذیر را ندارد. حال آنکه در خبرها خوانده‌ایم که اگر چین موفق شد کرونا را در استان مبتلا با قرنطینه کنترل کند، به‌خاطر خدماتی بود که در این دوران به شهروندان داد.

این روزها در فضای مجازی، پیام‌های خوشایندی می‌بینیم که مردم به کمک یکدیگر شتافته اند، به عنوان نمونه برخی از صاحبان املاک، اعلام کرده اند که اجاره بهای ملک خود را در اسفند ماه از مستاجر دریافت نخواهند کرد. اما سهم دولت در این میان چقدر است؟ و چرا مردم با وجود توصیه های مسئولان حاضر نیستند به تمامی در منازل بمانند؟.

یک کارشناس اجتماعی عمده‌ترین دلیل را اعتماد ترک برداشته اعلام کرد و گفت: شاید اعتماد حلقه مفقوده باشد. اگر نگاهی به شایعات بهمن ماه بیندازیم، موضوع کمی روشن‌تر می‌شود، شایعه کرونا کمی زودتر از هشدارهای مسئولان سرزبان‌ها افتاد و بدتر آنکه مسئولان بهداشت و درمان به‌جای آنکه آستین بالا بزنند و زنگ هشدار را برای مراکز درمانی به‌صدا درآورده و آماده کنند، کرونا را به‌شدت انکار کردند و جالب این است که مردم همین که خواستند به مسئولان بهداشت اعتماد کنند، چند صباحی نگذشت که یکباره مواجه با پیام‌های بهداشتی و هشدارهای قرنطینه مسئولان شدند.

«عباس ایمانی» ادامه داد: اگر از نسل‌های پدران و پدربزرگ‌ها سوال کنیم، تجربه چنین بیماری‌های فراگیری را به یاد ندارند و فقط از درگذشتگان پیشین خود، داستان بیماری‌های نظیر وبا و طاعون و کشتارهای آن را شنیده بودند و این خود دلیل دیگری است که مردم تجربه‌ای در بیماری‌های فراگیر نداشتند و لذا جدیت در شیوع اینگونه بیماری‌ها را حس نمیکنند.

این مدرس دانشگاه عدم مناسب بودن زیرساخت‌های خدمات الکترونیکی را نیز یکی دیگر از مشکلات پیش رو برای در خانه ماندن کارکنان دولتی و خدماتی دانست و افزود: پایین بودن سطح الکترونیکی شدن خدمات دولتی و خصوصی نیاز فیزیکی مردم به خدمات مورد نیاز را دو چندان کند. ضمن اینکه فضای ناامن مجازی در سال‌های اخیر باز هم بر بی‌اعتمادی از خدمات الکترونیک را کاهش داده است.

حالا محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه از صندوق بین المللی پول برای جبران خسارت‌های ناشی از شیوع کرونا درخواست کمک کرده است. اگرچه دولت از بسته‌های حمایتی به دهک‌های پایین خبر داده، ولی همین اعتماد ترک برداشته موجب شده مردم به تقسیم عادلانه این کمک‌ها به قشرهای مختلف با نظر تردید بنگرند.