به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در اهواز، تاریخ اسلامی همواره مملو از زیبایی‌هایی است به سختی می‌توان به صورت موشکافانه آنها را بررسی کرد. از اتفاقات اعجاب‌انگیز در دوره‌های مختلف اسلامی تا شخصیت‌های گوناگونی که بر شکل‌گیری تمدن اسلامی تاثیرات فراوانی را از خود به‌جای گذاشتند.
یکی از شخصیت‌هایی که به گفته همه مورخان اسلامی و غیراسلامی بعد از پیامبراسلام (ص) تاثیرگذارترین و موفق‌ترین چهره‌های تاریخ اسلام است علی بن ابی طالب (ع) است. ایشان در 13 رجب در بیت الله حرام دیده به جهان گشود. مادر ایشان فاطمه بنت اسد و پدرایشان ابوطالب عموی پیامبر اسلام است.
جایگاه والای این امام همام نه‌تنها میان مسلمانان بلکه میان سایر ادیان آسمانی بسیار مورد توجه قرار دارد و نویسندگانی همچون جرج جرداق در مورد امام علی (ع) می‌نویسند: ای روزگار کاش می‌توانستی همه قدرت‌هایت را و ای طبیعت کاش می‌توانستی همه استعداهایت را در خلق یک انسان بزرگ، نبوغ بزرگ و قهرمان بزرگ جمع می‌کردی و یک بار دیگر به جهان ما یک «علی» دیگر می‌دادی.
بنابراین همزمان با ولادت امام علی (ع) و روز پدر، به منظور بررسی گوشه‌ای از زندگانی این امام والامقام به گفت‌وگو با «آیت‌الله سید طیب موسوی» مجتهد و استاد حوزه‌های علمیه خوزستان پرداختیم که مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است.
اگر بخواهیم امام علی (ع) را معرفی کنیم چه باید بگویم؟
آیت‌الله موسوی: یکی از بزرگان می‌خواست در خصوص وجود مقدس امام علی (ع) کتابی بنویسد که گفت: «هرچه تحقیق و کوشش کردم نتوانستم ویژگی‌های علی بن ابیطالب (ع) را در یک کتاب گردآورم و این را یافتم که بهتر این است، شخصیت بزرگ اسلامی به همان کیفیتی که رسول‌الله از جانب پروردگار وصی خودش قرار داد بماند». این بهترین معرفی برای این امام همام و بزرگ‌مرد تاریخ بشریت است.
اولین نکته‌ای که می‌توان برای ایشان عنوان کرد این است که امیرالمومنین (ع) در بیت‌الله الحرام دیده به جهان گشود و این افتخار برای هیچ شخصیتی نه قبل از او و نه بعد از ایشان وجود نخواهد داشت. صفات امام علی (ع) به حدی وسیع هستند که اگر بخواهیم آنها را خلاصه کنیم باید روزها و شب‌ها درباره آن سخن گفت، اما این نکته را بگویم که هیچ احدی صفات امیرالمومنین (ع) را در همه تاریخ بشریت نداشت، ندارد و نخواهد داشت.
گواه تاریخی جملات بنده این است که هنگامی که از جانب خداوند مقرر شد که سوره برائت بر مشرکین قرائت شود، هیچکدام از مسلمانان این جرات را نداشت که در آن شرایط این سوره را تلاوت کند، اما امیرالمومنین (ع) با آن روحیه شجاعت و دلیرمردی این سوره را تلاوت کرد که نسبت به این اتفاق تاریخی احادیث و روایات فراوانی میان همه مسلمانان وجود دارد.
غدیرخم چرا اتفاق افتاد؟
آیت‌الله موسوی: «یا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ» (۶۷ مائده)؛ اگر موضوع مهمی وجود نداشت آیا پیامبر (ص) از جانب خداوند مجبور به متوقف کردن کاروان‌های حج تمتع می‌شد؟ قطعا خیر. زیرا ادامه حیات اسلامی از درجه اهمیت بالایی برخوردار بود؛ اعلام جانشینی و ولایت امیرالمومنین (ع) امری مهم و لازم‌الاجرا بود.
واقعه غدیر یک واقعه مشهور میان همه تاریخ‌نگاران است و تنها افراد معاند و منافق این واقعه مهم و سرنوشت ساز را انکار می‌کنند؛ در تاریخ می‌خوانیم هنگامی که رسول الله (ص) دست مولای متقیان را به‌عنوان جانشین خود بالا برد پس از آن مسلمانان اعم از زن و مرد یکی پس از دیگری با امیرالمومنین (ع) بیعت کردند.
اگر کسی می‌خواهد این واقعه مهم تاریخی را منکر شود بهتر است کتاب الغدیر نوشته علامه امین را بخواند، این کتاب مجموع احادیث بزرگان اهل سنت در خصوص واقعه غدیرخم است؛ وارد شدن به زندگی این بزرگ اسلامی منجر به مشاهده نور فراوانی می‌شود.
زندگی سیاسی امیرالمومنین (ع) چگونه بود؟
آیت‌الله موسوی: در زیارت جامعه می‌خوانیم که سیاست‌مدارترین فرد بعد از رسول‌الله، امیرالمومنین (ع) است. این امام بزرگوار چند سال و برای چه خانه نشین شد؟ 25 سال خانه‌نشینی و سکوت برابر حق آیا آسان است، اما امیرالمومنین (ع) تنها برای حفظ وحدت اسلامی سکوت طولانی را انجام دادند.
اگر بخواهیم جریان اتفاقات سیاسی دوران امام علی (ع) را مورد مطالعه قرار دهیم بسیار فراتر از تحلیل‌هایی است که عموما انجام می‌دهیم، یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در باره آن اتفاق صورت می‌گیرد این است که آیا امام علی (ع) توانایی مقابله با آن افراد که به زور از ایشان بیعت گرفتند را نداشت؟ اما صبر کردن و سکوت امیرالمومنین (ع) در این واقعه غیر از این مسائلی است که ما بررسی می‌کنیم و قطعا یک ماموریت الهی در پس آن وجود دارد.
امام علی (ع) در حدیثی می‌فرماید: من این سال‌ها را همانند استخوانی در گلو و خاری در چشم صبر کردم؛ اگر امیرالمومنین (ع) این مدت را صبر نمی‌کردند کل دین اسلام از بین می‌رفت. آیا این قابل تصور است که امام علی (ع) با آن شجاعت نمی‌تواند این عده از منافقان را از بین ببرد.
رفتار امیرالمومنین (ع) در این حادثه همان سیاست واقعی است، کسی که می‌خواهد آرمان‌های خود را حفظ کند از همه زندگی خود می‌گذرد. یک انسان عادی چگونه می‌تواند این موضوع را برای خودش هضم کند، بنابراین مشخص می‌شود که اقدام امیرالمومنین (ع) علاوه بر اینکه یک موضوع سیاسی است بسیار فراتر از تحلیل‌های انسانی است.
نگاه ادیان دیگر به شخصیت امام علی(ع) چگونه است؟
آیت‌الله موسوی: اگر همه ادیان آسمانی و الهی را مطالعه کنیم متوجه می‌شویم که به شخصیت امام علی (ع) معتقد هستند. پیروان ادیان سماوی از جهات مختلف این شخصیت بزرگ اسلامی را مورد بررسی قرار می‌دهند. از یکی از محققان غربی پرسیده می‌شود که امام علی (ع) را توصیف کن، این محقق می‌گوید: چگونه می‌توانم شخصیتی را که در میدان نبرد هماننده شیر در برابر دشمنان حضور دارد و در هنگام دیدار با کودکان بازی‌های کودکانه انجام می‌دهد را توصیف کنم.
حدیث ثقلین را شنیده‌ایم، اولین عترت رسول‌الله (ص)، علی (ع) است. امیرالمومنین (ع) قرآن ناطق میان مسلمانان است و هر شخصی اعم از مسلمان و غیرمسلمان خواهان رستگاری باشد قطعا پیروری کردن از آقا امیرالمومنین (ع) منجر به موفقیت در دنیا و آخرت برای او خواهد شد.
جایگاه پدر در اسلام چیست؟
آیت‌الله موسوی: مسئله پدر در اسلام از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و احادیث و روایات فراوانی از ائمه معصومین (ع) نقل شده و در آداب اسلامی آمده است که اگر همراه پدر قدم می‌زنی مراقب باش قدمی از او جلوتر نروی و همچنین عنوان شده است در محضر پدر کمال ادب و احترام را باید ادا کرد.
در حدیثی از پیامبر (ص) آمده است که «انا و علی ابوا هذه الامه» یعنی من و علی پدران امت هستیم؛ از این حدیث شریف مشخص می‌شود که مسلمانان باید امام علی (ع) را مانند پدر خود مورد توجه قرار دهند، توصیه خداوند، پیامبر(ص) و همه اولیا و علما این است که در همه احوال خود امیرالمومنین (ع) را پیشوا و الگوی خود قرار دهیم.
توصیه شما برای مردم چیست؟
آیت‌الله موسوی: هرچند من در جایگاهی برای توصیه به مردم نیستم و خود بیش از همه نیازمند توصیه هستم اما می‌دانیم تعقیبات نماز بسیار فراوان هستند توصیه بنده این است که اگر نتوانستیم پس از نماز صبح همه تعقیبات را انجام دهیم این جمله را پس از نماز صبح بخوانیم «الهم احینی علی ما احییت علی بن ابی طالب و امتنی علی ما مات علی بن ابی طالب».
نظر شما