مرواریدی در دل کوه های زاگرس

 به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در گچساران، ﻋﻼﻣﻪ مجلسی، یکی از عالمان بزرگ شیعه، ﻓﺮزﻧﺪان اﻣـﺎم موسی کاظم(ع) را ۳۹ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺮ ﺷﻤﺮده و «بی بیﺣﻜﻴﻤﻪ» را یکی از آنها داﻧـﺴﺘﻪ و فرموده: «در کوه های ﻣﺴﻴﺮ بهبهان، زیارتگاهی  ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺣﻜﻴﻤﻪ ﺧـﺎﺗﻮن(س) است و شیعیانی که در این مسیر رفت و آمد دارند، آنجا را زیارت می کنند».

 

اشاره‌ای به پیشینه امامزاده بی‌بی حکیمه‌(س) در کتب تاریخی

در کتاب دائرة‌المعارف شجره آل‌رسول(ص) جلد سوم، نوشته ‌سیدعلی موسوی‌نژاد سوق‌، در مورد این بقعه این چنین نوشته شده است: شجره طیبه ایشان به استناد اقوال معمرین محلی و اعتقادات منطقه‌ای و اسناد موجود از اولاد حضرت موسی بن‌جعفر‌(ع) است.

آیت‌الله ‌عالمی دامغانی‌ درباره شخصیت و زندگانی بی‌بی حکیمه‌(س) چنین نوشته است، که ‌«حضرت امام موسی‌بن‌ جعفر‌(ع) امام هفتم، از جمله امامان دارای فرزند زیاد بوده است؛ چنان‌که مرحوم شیخ مفید در کتاب ارشاد می‌فرماید از جمله فرزندان آن حضرت حکیمه دختر آن حضرت است».

 

در کشف‌الغمه نیز به نقل از مرحوم مفید، حکیمه خاتون را از فرزندان آن حضرت برشمرده است.

 

چنان‌که از ابن‌خشاب نیز نقل کرده که حکیمه از فرزندان امام هفتم بوده است.
 

مرحوم علامه مجلسی فرزندان امام هفتم را ۳۹ نفر دانسته و حکیمه را یکی از آنان برشمرده و در ادامه گفته است: «در کوه‌های مسیر بهبهان زیارت‌گاهی است که به حکیمه خاتون منسوب است و شیعیانی که در این مسیر رفت و آمد دارند آن جا را زیارت می‌کنند».

 

 

 

مرقد مطهر امام زاده حضرت بی‌بی حکیمه(س) یکی از زیارتگاه‌های معروف جنوب کشور در حدود یک کیلومتری سمت شرقی روستای بی‌بی حکیمه(س) واقع در دهستانی مزین به همین نام از توابع شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. این بقعه منوره، در دامان کوه زرد (زردکوه) و تنگه بزرگ و طولانی در فاصله هشتاد کیلومتری جنوب غربی دوگنبدان (مرکز شهرستان گچساران) قرار دارد.

 

آستانه نورانی این امام‌زاده واجب التکریم، کانون معرفت زائرانی است که از سرتاسر کشور، به ویژه استان‌های هم جوار، کشورهای حوزه خلیج فارس و شیعه نشین از جمله کویت، قطر، بحرین، امارات و دیگر کشورهای عربی از قبیل لبنان، عراق، سوریه و عربستان، از سده‌های پیشین تاکنون با رایحه دوستی اهل بیت(ع) و با توشه‌ای از معرفت، به زیارت و سیاحت این معصوم‌زاده می‌آیند.

این امام زاده بزرگوار، دختر باب‌الحوائج امام موسی کاظم(ع) و خواهر پیشوای هشتم شیعیان، امام رضا(ع) می‌باشد. این میزبان با کرامت، مرهم دل‌های دردمند و زائران شیفته‌ای است که از اقصی نقاط ایران اسلامی و حتی کشورهای عربی و ساحل نشینان خلیج فارس، مقصد تبلور اعتقادی این دلدادگان می‌باشد.

 

در تمام فصول سال و به ویژه ایام نوروز و اعیاد اسلامی، هزاران زائر با قصد قرب الهی، اظهار مودت و توسل به ساحت مقدس این معصوم زاده می‌جویند. این بقعه متبرکه با کد تفضیلی 30008351000000 در سامانه جامع بانک مدیریت اطلاعات موقوفات و بقاع متبرکه سازمان اوقاف و امور خیریه ثبت شده است.

بارگاه مطهر امام زاده بی‌بی حکیمه(س) در حد فاصل بندر گناوه و شهر دوگنبدان، در فضایی تقریباً دایره شکل، بنا شده است. در ابتدا فضایی باز و طبیعی بوده که در دل غاری کوهستانی و صعب‌العبور، آستانه جان دلدادگانی است که در عمق دریای معرفت، غرق شناخت و اندیشه می‌شوند. شکل این مکان منحصر به فرد با حفظ نمای طبیعی آن سنگ تراشی شده و با علم معماری نوین، مستحکم و زبره کاری سیمانی شده است.

 

 

آرامگاه این بانوی علوی در نقطه مرکز دایره قرار نگرفته و به سوی شمال میل نموده است. در جوار این مکان روحانی، مزار دیگری، چشم نواز زائران قرار گرفته است که بر اساس روایات معتبر محلی متعلق به بی‌بی گل‌خاتون(س) کنیز با وفا و نجیب بی‌بی حکیمه(س) می‌باشد.

صحن این آرامگاه از کف تا سقف، ارتفاعی بیش از ده مترو مساحت صحن حرم بالغ بر 420 متر مربع می‌باشد. از دهانه غار (ورودی آرامگاه) تا کف حرم تعداد 14 پله در قسمت ورودی زنانه و 13 پله در قسمت ورودی مردانه بکار رفته است و دیوار شیشه‌ای جایگاه زوار مردانه و زنانه را حائل شده است.

در سمت شمال غربی ضریح، درب کوچکی معروف به «باب المراد» وجود دارد که به استناد روایات متعدد، ورودی غاری بوده که بی‌بی حکیمه(س) با همراهی کنیز وفادار خود از دست دشمنان ظالمش در آن پناه گرفته است.

 

 

برای زیارت این آستانه متبرکه باید از میدان سرباز گچساران راهی شوید و پس از عبور از دهستان بی‌بی حکیمه(س) و همچنین آبادی‌های سکنه‌دار آب‌شیرین،کمبل،بابا کلان و… در کانون گرم کرامت و جلب شفاعت آن بانوی مکرمه(س)، موج وسیعی از ارادتمندانی را می‌بینی؛ که مشتاقانه گرد حرم مطهرش زانوی شیفتگی بر زمین زده و برکات و کراماتش بر این اهالی دلدادگی جاری است. وجود بقاع متبرکه کاکا مبارک(ع)، بابا کلان(ع)، امام‌زاده محمد(ع) در این مسیر و زیارت این اماکن مقدس، خود شمیم روح افزای دیگری است که به آرامی و طراوت، وجود زائران را عطرآگین نموده و مورد تکریم و مستحب زیارت می‌باشند.

 

اکوتوریسم مفرح و دیدنی، مناظر طبیعی بدیع، منابع عظیم نفتی و شعله‌های رقصان گاز، آب گرم و معدنی شفا بخش و مردم روستایی راستین و مهمان نواز بی‌بی حکیمه(س) و مهم‌تر از همه وجود مبارک و نازنین خواهر امام رضا(ع) و بارگاه آسمانی این بانوی بزرگوار، این منطقه را به میعادگاه زائران و سیاحانی بدل نموده که به زیارت دل آمده و به سیاحت چشم. این مکان مقدس، فارغ از محاسبات مادی، وادی دل، دلدادگی و  جاذبه‌های درونی است.

 

 

این بقعه متبرکه با قدمتی بالغ بر ده قرن، سیر تحولی گسترده‌ای در معماری، شکل‌گیری، ساخت و کاربرد هنرهای معماری ایرانی ـ اسلامی داشته است. در سال‌های اخیر، آخرین مرحله از این مسیر تحول، به همت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان کهگیلویه و بویراحمد و سازمان‌های همراه، تغییرات بهسازی در حرم، گنبد، صحن و رواق، ساختمان رفاهی زیارتی، بازارچه، زائر سرا، سرویس‌های بهداشتی ـ رفاهی، دفاتر مخابراتی، فضای سبز، درمانگاه، آشپزخانه، سالن کنفراس، رستوران، انبارها، پاسگاه انتظامی و… صورت گرفته است.

 

توسعه و گسترش آستانه منوره، احداث و بهسازی بقعه متبرکه کاکا مبارک(ع) و بی‌بی گل خاتون(س)، نصب و اتصال ضریح بی‌بی حکیمه(س) و کنیز باوفایش از دیگر فعالیت‌هایی می‌باشد که اهتمام بی‌شائبه‌ای در آن صورت گرفته است.

 

 

در زﻣﻴﻨﻪ ورود اﻳﻦ ﺑﺎﻧﻮی ﻣﻌﻈﻤﻪ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ایران، روایت متعددی نقل ﺷﺪه است. از ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻗﺮﻳﺐ یک ﺳﺎل ﭘﺲ از ﺳﻔﺮ ﺣـﻀﺮت معصومه (س) ﺑﻪ کشور ایران، جمعی از ﺧﺎﻧﻮاده اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻗﺼﺪ زﻳﺎرت اﻣﺎم رضا(ع) از ﻣـﺴﻴﺮ ارﺟﺎن ﺑﻪ شیراز (ﺑﻪ ﺳﺮپرستی اﺣﻤﺪ ﺑﻦ موسی(ع) (ﺷﺎه ﭼﺮاغ) به سوی ﻣـﺮو رﻫﺴﭙﺎر شدند. از اﻓﺮادي ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ می ﺗﻮان به ﺣﺴﻴﻦ ﺑـﻦ موسی(ع)،ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ موسی(ع) و ﺣﻜﻴﻤﻪ ﺑﻨﺖ موسی(ع) ﻛﻪ ﻫـﺮ ﺳـﻪ از ﻓﺮزﻧـﺪان اﻣﺎم ﻫﻔﺘﻢ ﺑﻮدﻧﺪ؛ اﺷﺎره نمود.

اﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻋﺒﻮر از ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺳﺘﻴﻦ وارد ﺷﻬﺮ ﻣﺘﺮوﻛﻪ ﻣﻴﺸﺎن ﻛﻪ تنگه ای ﻋﻈﻴﻢ و اﻣﻦ داشته می ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﭙﺲ در ﻣﻜـﺎن کنونی سکنی میﮔﺰﻳﻨﻨﺪ.