خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: مقام معظم رهبری در دیدار با ائمه جماعات مساجد در مردادماه 1395 و در آستانه روز جهانی مسجد فرمودند: «یکی از ابتکارات مهمّ امام بزرگوار ما، از هنرهای بزرگ این مرد بزرگ همین بود که از اوّل انقلاب مساجد را محور قرار داد. آن روزهای اوّل انقلاب، آنهایی که یادشان است می دانند که همه‌چیز در هم ریخته بود: سلاح بیاورند، جمع کنند، از اینجا بردارند، [نکند] دست های غیر مأمونی به کارهایی دست بزنند؛ مرکز تشکّل لازم بود، هسته‌ی مرکزی لازم بود؛ این هسته‌ی مرکزی را امام بلافاصله همان روز اوّل، حتّی قبل از اینکه اعلام پیروزی بشود، معیّن کردند: مساجد. هرکس از هرجا مثلاًسلاح دست می‌آورد، ببرد [به مساجد]. بعد هم یک سازمان‌دهی عظیم مسجدی تشکیل شد و به وجود آمد که همان کمیته های انقلاب بودند، که تا مدّت های طولانی همهی کارهای انقلاب را اینها انجام می دادند، و درواقع همه کارهای کشور را اینها انجام می دادند. مسجد یک چنین خصوصیّتی دارد که بر مبنای ذکر و نگاه الهی و توجّه الهی و مانند اینها است. خب این یک نکته است که اجتماع مردم بر محور ذکر خدا و مانند اینها [است].»
تاکید حضرت آیت الله خامنه ای درباره جایگاه مساجد در منظومه فکری رهبر کبیر انقلاب، بهانه ای شد گفت و گویی با آیت الله «حیدرعلی جلالی خمینی »، وصی امام خمینی (ره) و تولیت مدرسه علمیه و امام جماعت مسجد احمدیه و از پیشگامان مبارزه مردم شرق تهران علیه نظام شاهنشاهی داشته باشیم که مشروح آن در ادامه می آید:
مهم ترین مولفه ها در نگاه امام خمینی (ره) به مسجد چیست؟
امام راحل بارها در دیدارهای عمومی با گروه های مختلف مردم و دیدار با مسئولان و علمای کشور بر اهمیت نقش اساسی و کلیدی مسجد در جامعه تاکید کردند. برای نمونه فرمودند: «مساجد و محافل دینی را که سنگرهای اسلام در مقابل شیاطین است، هر چه بیشتر گرم و مجهز نگه دارید.» ایشان در جای دیگر فرمودند: «مسجد در اسلام و در صدر اسلام همیشه مرکز جنبش و حرکت های اسلامی بود ... از مسجد تبلیغات اسلامی شروع می شده است. از مسجد حرکت قوای اسلامی برای سرکوبی کفار و وارد کردن آنها در [زیر] بیرق اسلام بوده است. شما که از اهالی مسجد و علمای مساجد هستید، باید پیروی از پیغمبر اسلام (ص) و اصحاب آن سرور کنید و مساجد را برای تبلیغ اسلام و حرکت اسلامیت و قطع ایادی شرک و کفر و تأیید مستضعفین در مقابل مستکبرین قرار دهید.» امام خمینی (ره) اعتقاد داشتند مساجد باید ابتدا مرکز نشر معارف دینی باشند و در همین مسیر و در عمل به اموزه های اسلام ناب محمدی، باید با ستم مبارزه و ماهیت مردمی خود را حفظ کنند.
مطمئنا رویکرد امام خمینی (ره) به مسجد، به مبارزان علیه نظام ستمشاهی منتقل شده بود، چقدر مساجد به ویژه در شرق تهران که شما در آنجا فعالیت داشتید، در مبارزه نقش داشتند؟
اجازه بدید سوال شما را با ذکر یک کار ویژه پاسخ بدهم. ابتدای دهه پنجاه، آیت الله ضیاءالدین نجفی که در آن زمان در قم سکونت داشتند، به بنده اطلاع دادند جمعی از خیران و نیروهای انقلابی راضی شدند تا ملک سینما «مونت کارلو» واقع در میدان هفت حوض (نبوت فعلی) را خریداری کنند. من این موضوع را به صورت جدی پیگری کردم و مقرر شد این سینما به مسجد تبدیل شود. این کار انجام شد و حجت السلام والمسلمین موسوی کاشانی را که از نیروهای انقلابی در منطقه بود به امامت جماعت آن منصوب کردم.
آیا سینماهای دیگری بودند که به مسجد یا هر نوع مرکز دینی و فرهنگی دیگری تبدیل شده باشند؟
این اتفاق در دهه پنجاه بارها و بارها در تهران و سپس در سایر شهرها افتاد. در واقع وقتی نیروهای متدین، جسارت ما در خریداری ملک یک سینما و تبدیل آن به مسجد را مشاهده کردند آنان نیز به این کار ترغیب شدند. برای نمونه می توان به سینماهای آپادانا و پاسارگاد و گلدن گیت اشاره کرد.
از سوی دیگر، این کار درباره سایر مراکز روی داد؛ برای نمونه مرکزی که محل ترویج فسق و فجور در تهرانپارس بود توسط جمعی از خیران و با نظارت بنده خریداری شد و به مسجد حضرت اباعبدالله (ع) تبدیل شد. الان که با شما صحبت می کنم خیلی راحت درباره انجام چنین کارهای دینی و انقلابی صحبت می کنیم ولی در زمان طاغوت، با کلی ترس و لرز این کارها انجام می شد. واقعا تاسف آور بود که انجام امور دینی از جمله ساخت مسجد جدید در برخی از مناطق کشور با مخالفت شدید رژیم طاغوت همراه می شد. شاه هر قدر تلاش می کرد نمی توانست مساجد را از محوریت در زمینه مبارزه خارج کند. هدایت های حضرت امام (ره) در این زمینه بسیار اثرگذار بود.
برخی از ائمه جماعات معمر مساجد تهران معتقدند که حمایت های لازم از سوی حاکمیت نسبت به این مرکز دینی صورت نمی گیرد؛ این درحالی است که امام خمینی (ره) بارها با دولتی شدن مساجد و حوزه های علمیه مخالفت کردند. جمع این دو دیدگاه چگونه ممکن است؟
بی تردید ائمه جماعات مساجد کشور، افرادی انقلابی و ولایت مدار هستند و اطاعت از ولی فقیه را بر خود واجب می دانند بنابراین درباره موضوعی که مطرح کردید، بحث اختلاف نظر نیست. در واقع ائمه جماعات معتقدند چون مساجد به مرکزی برای تربیت نیروهای نظام جمهوری اسلامی تبدیل شده اند و نظام حاکم در کشور نیز برآمده از معارف قرآن و اهل بیت (ع) است حمایت دولت ها و حاکمیت از مساجد البته به شرطی که به استقلال این خانه های خدا آسیب نزند، بلااشکال است.
شما جزو قدیمی ترین ائمه جماعات مساجد شهر تهران و بلکه کشور هستید که حدود 60 سال سابقه امامت جماعت مسجد احمدیه را بر عهده دارید، بنابراین می توانید مقایسه خوبی میان وضعیت مساجد در دوره پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی داشته باشید. حرکت مساجد در مسیر آرمان های امام و شهدا را با این همه تجربه چگونه ارزیابی می کنید؟
امام خمینی (ره) بارها به روحانیون هشدار می دادند که حفظ انقلاب مشروط به تقویت مساجد است. برای نمونه ایشان فرمودند: «شما باید هوشیار باشید که مسجدهایتان و محراب هایتان و منبرهایتان را حفظ کنید و بیشتر از سابق، شمایی که این معجزه را از مسجد دیدید که همه قدرت ها را به هم شکست، نه فقط ابرقدرت ها، قدرت های دیگر را هم به هم شکست، نباید در اسلام سستی کنید! مسجدها را محکم نگه دارید و پرجمعیت کنید.» این سخن به خوبی اهمیت نقش مساجد را در دوره انقلاب اسلامی که ان‌شاءلله به تعبیر مقام معظم رهبری به تمدن نوین و عظیم اسلامی تبدیل خواهد شد، نشان می دهد.
بنده حرکت کلی مساجد را در این مسیر، بسیار عالی می بینم؛ همه مساجد کشور همه روزه محل مراجعه مردم برای انجام برنامه های دینی و فرهنگی است و نسل جوان، همچنان روحانیون و ائمه جماعات را مطمئن ترین قشر برای طرح مسائل شخصی و خانوادگی خود می دانند.
نظر شما