شمع های چهل منبر در سوگ حسین می سوزند

خبرگزاری شبستان//گیلان

چهل منبر برگی از تاریخ در سوگ امام حسین که فقط مخصوص شهروندان لاهیجی در استان گیلان است.

این مراسم با استقبال ویژه جوانان روبرو شده و بعد از اذان مغرب آغاز می شود. در گوشه و کنار بازار شمع های ارزان قیمت بقعه ای و خرماهای فراوان در بسته بندی های مخصوص چهل تائی برای فروش آماده است که قیمت امسالش حدود سه هزار تومان است.

این مراسم در کوچه های پرده سر، خُمیرکلایه، خیابان حکیم فیاض، آقاسید محمد، یحیی آباد و گابنه (که از همه جا بیشتر است)و خیلی کوچه های دیگر هر سال پرشورتر از سال قبل برگزار می شود.

بزرگان محل های قدیمی معتقدند که این آئین باید بر درب خانه چهل سید بزرگوار برگزار می شد اما به مرور زمان تغییر یافت و بر درب خانه های که در طول سال مراسم روضه خوانی دایر کردند، انجام می شود، ولی در چند سال اخیر شاهدیم که همه مردم این محل حتی آنهایی هم که در این محل ها زندگی نمی کنند در اطراف کوچه ها منبر را برپا می کنند بدین صورت که تشتی از آتش روشن کرده و آن را بر روی منبرهایی می گذارند و در کنار آن کاسه ای برنج قرار می دهند.
هرفردی که نذر چهل منبر دارد و یا نذرش برآورده شده، چهل شمع و چهل خرما( بعصی اوقات هم سکه) خریده و به چهل خانه یا مسجدی که منبری در جلویش برپاست می رود و صاحب هر خانه با رویی گشاده از افراد استقبال کرده و دعای برآوردن حاجات را برایشان می خواند و شخص دارای نذر، دانه ای خرما در ظرف می گذارد و شمعی می افروزد و بسته ای برنج برمی دارد و پس از خواندن دعائی و ادای مجدد خواسته اش اصطلاحا به منبری دیگر می رود.( این برنج را به قصد برآورده شدن حاجت با خود به خانه می آورند و با برنج موجود در خانه می آمیزند و فردای آن روز می خورند، مردم بر این باورند که منبر گذاران بر آنند تا بر پا بر داشتن منبر در جلوی در خانه خود دلبستگی خود به خاندان حضرت علی(ع) و شهدای دشت کربلا را نشان دهند)

از زیبایی های معنوی این مراسم حضور زوج هایی است که نخستین بهار زندگی خود را به بهار عاشورایی اهل بیت(ع) پیوند می زنند و برای داشتن زندگی پربرکت از دامان اهل بیت(ع) و حضرت رسول(ص) تبرک می طلبند.

"فاطمه رهبر" که یادآور همه مادربزرگ های مهربان ایرانی است در کنار منبر جلوی خانه اش ایستاده و در منقل اسپند می ریزد و با صلوات بر محمد و آلش برای جوانان دعای خیر می کند و می گوید: حدود 80سال دارم و از زمانی که یادم می آید این آیین در لاهیجان اجرا می شده است

وی می گوید: شما هم شمعی روشن کنید و برنج بردارید و نذر کنید اگر حاجت روا شدید سال دیگر هم به این مراسم بیایید و نذر چهل منبر به جا آورید.

لیلا حسنی که در گوشه ایی ایستاده و در حال پذیرایی سوگواران با آب نخود است، می گوید: حدود 10 سال است که در این آئین شرکت می کنم و هرسال شاهد حضور بیشتر جوانان در این مراسم هستم که با یک شور و حال معنوی خاص و با اعتقاد کامل در حال اجرای مراسم هستند.

وی گفت: در این مراسم حضور زوج های جوان که با اشتیاق خاصی در جلوی منبرها ایستاده و برای تداوم زندگی خود دعا می کنند، بسیار چشمگیر است.

روایت است که در گذشته سوگواران با پای برهنه در حالی که 72 شمع و 72 دانه خرما به یاد 72 شهید دشت کربلا در دست دارند با روزه سکوت در کوچه های محله های شهر گشته و از چهل منبر می گذشتند.

اما در میان ازدحام این جمعیت افراد دیگری هم هستند که مشغول اجرای مراسمی شبیه به این آیین هستند اما آنها به جای رفتن در خانه ها و افروختن چهل شمع با پای برهنه در کوچه های قدیمی شهر گام برمی دارند و به آستانه بوسی هفت بقعه متبرکه می روند. در این محلات قدیمی بیش از ۱۲ بقعه وجود دارد و شخص شرکت کننده لازم است که فقط در ۷ بقعه از این بقعه ها شمع روشن کند. این مراسم را که همزمان با چهل منبر برگزار می شود هفت کلکه می گویند که توسط بزرگتر ها برپا می شود.(امروزه این رسم بیشتر توسط نسل های قدیمی برگزار می شود تا جدید و کم کم رو به فراموشی است و خیلی از سوگواران از وجود چنین مراسمی اطلاع ندارند)

پایان پیام/