به گزارش خبرگزاری شبستان از همدان، بقعه امامزاده محسن، بر فراز تپه ای در دامنه شمالی کوهستان لوند و در انتهای دره سرسبز و مصفای برفین ( وفرجین) قرار گرفته و به همین دلیل به امامزاده کوه نیز شهرت یافته است.
این دره به علت امتداد شرقی به غربی، در تمام ساعات روز، از تابش نور خورشید بهره می گیرد.
فاصله امامزاده کوه تا شهر همدان، حدود 15 کیلومتر است که مسیر ان از شهر مریانج و روستای سولان، توئین، موئین وفرجین می گذرد.
در روی مقبره امامزاده محسن، اثری از سنگ قبر مشاهده نمی شود، اما در حاشیه صندوقی چوبی، هویت امامزاده به نام محسن بن علی النقی بن الحسین بن زید بن الحسن المجتبی (ع) و تاریخ ساخت صندوق به سال 935 هجری نوشته شده و با تکرار صلوات تزئین شده است.
این بقعه، مدفن یکی از اصحاب حضرت علی (ع) به نام ابودجانه انصاری نیز هست.
تاریخ ساخت بنای بقعه ، بر اساس شناسنامه آن، قرن هفتم هجری است، که به دوره ایلخانیان می رسد. این بنا تا کنون چند بار مرمت شده و شباهت زیادی به بنای "هفتاد و دو تن" در ساروق اراک دارد و به شماره 824 مورخه 5/10/47 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
وجه تسمیه امامزاده محسن:
بنای امامزاد محسن در روستای فرجین در 16 کیلومتری همدان واقع شده و به علت استقرار در یکی از درههای مصفا و دلگشای دامنه کوه الوند به امامزاده کوه یا امامزاده کوهستان نیز مشهور است. بنا از آثار دوره مغول و قرن هشتم هجری است.
مشخصات امامزاده محسن:
ساختمان بقعه امامزاده محسن از جبهه بیرون به شکل مستطیل است. نمای آن از یک ایوان بزرگ که بر فراز ورودی مقبره احداث شده و اتاقهایی دو طبقه در دو سوی ایوان آن قرار دارد، تشکیل شده است.
ساختمان مرکزی امامزاده مشتمل بر دو حرم پیوسته با دو گنبد دو پوششه است که پوشش دوم صحابه (شبستان اول) فرو ریخته است.
پلان داخل مقبره از دو شبستان مربع شکل تشکیل شده است. شبستان اول محل دفن سه تن از صحابه حضرت امیر است که در فتح همدان در زمان خلیفه دوم در جنگ شرکت داشتهاند و شبستان دوم مدفن امامزاده محسن است.
بر فراز هر دو شبستان، گنبدهایی به نسبت بزرگ ساخته شده است. نحوه تبدیل مربع به دایره، با کمک گوشوارههایی انجام گرفته است.
دیوارهای سکوی گور صحابه، پوشیده از کاشیهای کوکبی، مثلثی، صلیبی و چند ضلعی است که در حدود 250 سانتیمتر طول، 150 سانتیمتر عرض و 1 متر ارتفاع دارند. این شواهد نشان میدهند که هر چند امروزه بنای امامزاده فاقد تزئینات است، ولی به یقین در زمان ساخت، دارای تزئینات کاشیکاری و گچبری بوده است.
تاریخ ساخت و معرفی مقبره امام زاده محسن:
روی گور امامزاده، آثاری از سنگ قبر دیده نمیشود و گورهای صحابه را نیز سکویی با پوشش کاشی پوشانده است. روی قبر امامزاده یک صندوق چوبی با حاشیهبندی و طرحهای شکیل هندسی وجود دارد که در داخل حاشیه آن هویت امامزاده و صلوات بر محمد و آلمحمد به گونهای زیبا در میان گل و بوتههای ظریف تکرار شده و تاریخ ساخت آن نیز 935 هجری نوشته شده است. روی این صندوق ضریحی به نسبت بزرگ از چوب به صورت مشبک و گرهبندی قرار گرفته است.
نسب نامه امام زاده محسن
به نسبنامه امامزاده، در یکی از شبستانهای آن در گوشه مقبره صندوقچه ای چوبی قرار دارد که با تکرار صلوات تزئین شده است.
داخل مقبره امامزاده پر است از نذور مردمی که با دلی پر از نیاز به اینجا آمده و از او طلب برآورد حاجات کرده اند و در پایان با دلی مطمئن و قلبی سرشار از معنویت راه دیار خود پیش گرفته اند.
مشخصات جغرافیایی محل استقرار مقبره امام زاده محسن:
منطقه جغرافیایی امامزاده، به لحاظ دارا بودن آب و هوای مطبوع و دره های باشکوه و خرم سالانه پذیرای هزاران زائر از شهر همدان و شهرهای دیگر است.
فاصله امامزاده کوه از مرکز شهر همدان حدود 16 کیلومتر است و مسیر آن از شهر مریانج و روستاهای سولان، توئیجین، موئیجین و فرجین می گذرد که فرجین، یکی از نام های این دره نیز هست.
محراب امام زاده محسن
و گنبد آجری کوتاه در کنار هم در این مقبره نظر بیننده را جلب می کنند و محراب های تو در تو با کاشیکاری های آبی رنگ و خطوط نستعلیق مزین شده اند و در روی مقبره امامزاده محسن، اثری از سنگ قبر مشاهده نمی شود.
در این بقعه تاریخی یکی از یاران حضرت علی(ع) به نام ابودجانه انصاری نیز به خاک سپرده شده و سنگ قبر او در ابتدای مقبره امامزاده محسن است.
بنای امامزاده محسن مربوط به دوره ایلخانیان است
مدیر کل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان، با بیان این مطلب به خبرنگار شبستان گفت: در سراسر ایران زمین کمتر جایی است که تربت پاک امامزاده ای در آن نباشد و کسانی که این تربت های پاک را زیارت کرده اند، متوجه این نکته شده اند که هر کدام حال و هوای خاص خود دارند.
اسدالله بیات با بیان اینکه بقعه این امامزاده بر فراز تپه ای مرتفع در انتهای دره ای سرسبز و زیبا، آباد و خرم و پر از درختان گردو و میوه است، اضافه کرد: بقعه امامزاده محوطه ای قدیمی می باشد که تاریخ ساخت بنای بقعه بر اساس شناسنامه آن به قرن هفتم هجری یعنی به دوره ایلخانیان می رسد.
وی تصریح کرد: دیوارهای بقعه و فضای داخلی آن به تازگی مرمت و بازسازی شده و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قصد دارد از مسیر حیدره تا امامزاده کوه را تبدیل به یکی از قطب های گردشگری همدان کند.
مدیر کل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: این مکان مقدس در دوره ایلخانیان ساخته شده و این مکان مقدس موجب گرایش عده زیادی از مردمان روستاهای سر راه به دین اسلام شده است.
بیات با بیان اینکه این مکان شباهت زیادی به بنای 72 تن در ساروق اراک دارد، اضافه کرد: این دو بنا از لحاظ معماری تقریباً مشابه یکدیگرند.
وی تصریح کرد: بقعه تاریخی و و مذهبی امامزاده محسن یا به اصطلاح رایج "امامزاده کوه" در فهرست آثار تاریخی استان همدان به شماره 824 مورخه 5 بهمن سال 47 به ثبت رسیده است.
امامزاده محسن از طرف پدر با دو واسطه با امام مجتبی (ع) و به امیر المؤمنین (ع) می رسد و از طرف مادر نوه امام سجاد علیه السلام است.
مرمت امامزاده ها حفظ ارزش های دینی جامعه است
احمد ترابی، معاون عمرانی سازمان میراث فرهنگی استان همدان به خبرنگار شبستان گفت: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان، امامزاده محسن (امامزاده کوه) همدان را با رویکرد جذب گردشگران استانی و ملی طی سال جاری و به صورت مستمر مرمت و بازسازی می کند.
وی با اشاره به طبیعت زیبای محوطه این امامزاده، اضافه کرد: این امامزاده از بناهای شاخص دوره صفویه می باشد که دارای تزئینات قابل توجه ای در قسمت های داخلی و بیرونی است.
ترابی با بیان اینکه این قطب فرهنگی با جاذبه های زیاد در بخش های فرهنگی، مذهبی و گردشگری محسوب می شود، تصریح کرد: هدف اصلی از مرمت و بازسازی این آثار تاریخی و مذهبی، حفظ ارزش های مذهبی و فرهنگی جامعه اسلامی و تاریخ با تمدن ایران است.
معاون عمرانی سازمان میراث فرهنگی استان همدان گفت: در سال های گذشته نیز مرمت و بازسازی در قسمت های گنبد و پیرامون این امامزاده تاریخی توسط سازمان میراث فرهنگی استان صورت گرفته که در سال جاری و آینده نیز مرمت و بازسازی قسمتهای مختلف این امامزاده ادامه می یابد.
ترابی اضافه کرد: در سال جاری نیز قسمت داخلی و محوطه سازی پیرامون این بنای تاریخی و مذهبی مرمت و بازسازی می شود.
وی تصریح کرد: این امامزاده نیز طی 2 سال گذشته، از محل اعتبارات استانی با همکاری هیئت امنای این امامزاده و با مبلغی بیش از یک میلیارد و 300 میلیون ریال، مرمت و بازسازی شده است.
پایان پیام/
نظر شما