خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: هفتمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع مطالعات نظری تمدن نوین اسلامی، صبح امروز ۳ بهمن ماه در مشهد مقدس آغاز به کار کرد.
حجت الاسلام مصطفی جمالی، در این نشست علمی با ارائه پژوهش خود با موضوع «نهاد علم تمدن ساز و الزامات آن» اظهار کرد: تمدن بزرگترین واحد مطالعات اجتماعی است که در همه حوزه‌ها جاری و ساری است و همه مطالعات را تحت خود پوشش می‌دهد و پیوند دهنده تمامی حوزه‌های اجتماعی است.
عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره به اینکه تمدن اعم از حوزه تمایلات فکر و اندیشه رفتارهای تمدنی است، گفت: علم تمدن ساز علمی است که مبتنی بر ایدئولوژی اسلامی و جهان شمول باشد و عقلانیت منسجم را در جامعه جهانی ایجاد کند و به دنبال تغییر مفاهیم، تعاریف حاکم و معادلات تغییر پدیده‌ها در ادبیات جهانی است.
حجت الاسلام جمالی افزود: علم تمدنی، علمی است کارآمد و مبتنی بر استراتژی درگیری همه جانبه با کفر جهانی که به دنبال پیش‌بینی، هدایت و کنترل تحولات جامعه است.
عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم یکی از مهمترین زیرساخت‌های نظری نهاد علم تمدن ساز را توجه به ویژگی‌های تولید علم و اطلاعات در عصر حاضر دانست و گفت: در حال حاضر روش تولید علم و مدیریت تحقیقات بسیار متفاوت از دنیای گذشته است.
تحول جدی باید در حوزه دین ایجاد شود
جمالی ادامه داد: برای رسیدن به تمدن اسلامی، علوم اسلامی باید قدرت تصرف در پدیده‌ها را داشته باشد و خروجی علوم اسلامی، ارائه معادلات تغییر کیفی و کمی در عالم انسانی و عالم طبیعی مبتنی بر مبانی و آرمان‌های اسلامی باشد.
وی گفت: باید به سمت علمی برویم که امکان تصرف در پدیده‌ها را داشته باشد و در حوزه دین نیز باید تحول جدی ایجاد شود تا غایت تفکر ما به سرپرستی اجتماعی برسد.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: لازمه نظریه پردازی در ابعاد مختلف تمدن نوین اسلامی، اعتقاد به توانایی تصرف در محیط پیرامونی است چرا که بدون ایجاد قدرت تصرف در محیط پیرامونی، امکان تأسیس و اشاعه مدنیت اسلامی فراهم نخواهد شد. منظور از قدرت تصرف نیز ارائه نظریه در قالب معادله و مدلی است که توانایی پیش‌بینی و کنترل محیط پیرامونی را برای تحول یافتن به این مدنیت فراهم کند.
جمالی بیان کرد: در حوزه فلسفه تفکر نیز لازم است تا عقلانیت دینی علمی و اجتماعی ناظر به تمدن سازی باشد و استنباط احکام را داشته باشد و باید تناسبات کیفی و عینیت را بشناسد.
وی ضمن تأکید بر ضرورت حرکت به سمت شکل دهی یک نهاد علم تمدن ساز در عین حفظ هویت حوزه، دانشگاه، و مراکز کارشناسی، گفت: جهت تحقق این مهم لازم است تحولی جدّی در «فرهنگ، فلسفه و زیرساخت» علم ونهاد علم کشور صورت بگیرد.
ساختارگرایی و تجربه گرایی؛ مانع جدی در انقلاب علمی
وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: نفی ساختارگرایی و تجربه گرایی افراطی در حوزه علم و اندیشه از محورهای مهم در حوزه فرهنگ علم است که به عنوان مانع جدی بر سر راه انقلاب علمی نیز شناخته می‌شود.
جمالی ادامه داد: از مهمترین موانع در حوزه آموزش و پژوهش چه در حوزه و دانشگاه و حتی در نهاد آموزش و پرورش کشور بسنده کردن به تجربه‌های گذشته است، از این رو در نهاد آموزش کشور شاهد هستیم که حافظه محوری به جای هوش محوری و کار فردی به جای کار جمعی و تشکیلاتی حاکم شده است.
عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم، با تأکید بر ایجاد تحول و تکامل در حوزه عقلانیت علمی به منظور رسیدن به تمدن گفت: حوزه، دانشگاه و نهاد آموزش و پرورش کشور کاملا به هم وابسته و تکامل هریک وابسته به تکامل سایر حوزه هاست و ضروری است تا در حوزه عقلانیت علمی به دنبال پیوند این سه حوزه باشیم.
نظر شما