سرماخوردگی یک بیماری نام آشنا است که هر انسان در طول زندگی خود بارها به آن مبتلا شده و مدتی با این بیماری دست و پنجه نرم کرده است. واگیردار بودن این بیماری سبب شده تا انتقال آن به افراد دیگر به سهولت انجام شود به طوری که با یک دست دادن ساده، روبوسی و... ویروس سرماخوردگی از فرد مبتلا به آن به دیگران منتقل شود.
کار آنجا پیچیده و سخت می شود که این بیماری خود را به شکل آنفلوآنزا نشان دهد که آن وقت است که دیگر کاری از دست آنتی بیوتیک ها و قرص های مسکن بر نمی آید. همه چیز با عطسه و سوزش گلو شروع می شود اما رفته رفته این سوزش بیشتر شده و با تب، سرفه های شبانه و آبریزش بینی همراه می شود.
بیشتر افرادی که مبتلا به این بیماری می شوند ابتدا اطلاعی از بیماری خود نداشته و به گمان یک سرماخوردگی ساده آن را جدی نمی گیرند اما به مرور که علائم آن حادتر می شود و درد، وجودشان را در برگرفته و توان نفس کشیدن هم برایشان باقی نمی ماند آن زمان است که راهی جز رفتن به سوی پزشک ندارند. خطرناک بودن این بیماری به حدی است که معمولاً بیماران بعد از مراجعه به مراکز درمانی در قرنطینه نگهداری می شوند و حتی نزدیکان بیمار نیز اجازه ندارند بر بالین آن حاضر شوند.
آنفلوآنزا که به عنوان يك بيماری حاد ويروسی دستگاه تنفسی معروف است كشنده نبوده اما برای افرادی كه سيستم ايمنی پايين دارند خطر ساز است. علائم این بیماری بسيار شبيه به سرماخوردگي است با اين تفاوت كه در بيماری آنفلوآنزا فرد دارای تب طولانی با درجه حرارت بالا، درد عضلانی و بی حالی شديد، سردرد شديد، استفراغ و در مواردی توام با اسهال و همين طور نارسايی تنفسی است.
فصل اول این بیماری در پاییز آغاز و شیوع آن در کشور و استان فارس سبب بستری شدن شمار زیادی از مردم شد. البته در این بین نیز متاسفانه عده ای هم جان خود را بر اثر ابتلا به این بیماری از دست دادند. اکنون که در فصل زمستان به سر می بریم باید با رعایت توصیه ها و اصول بهداشتی از بروز این بیماری پیشگیری و خود را از آن دور نگه داریم.
علائم آنفلوآنزا
اين بيماري علائمي اضافه تر از سرما خوردگي دارد که تب طولاني با درجه حرارت بالا، درد شكم، سردرد شديد، استفراغ و در مواردی توام با اسهال از جمله آن است. نارسايي تنفسی را از علائم شديد بيماری آنفلوآنزا می داند که موجب بستري شدن فرد در آي سي يو مي شود. تماس و تنفس از مهم ترين راه هاي انتقال ويروس آنفلوآنزا است و اولين گام براي جلوگيری از انتقال اين ويروس، شستن دست ها و وسايلی است كه روزانه فرد يا اعضاي خانواده با آن در ارتباط هستند.
دست دادن، تماس دست آلوده با چشم، گوش و بینی، روبوسی عطسه و سرفه در محل های عمومی باعث انتقال بیماری می شود. رطوبت و درجه حرارت و همچنین حضور در مکان های شلوغ مانند وسایل نقلیه عمومی و تجمع در فضاهای بسته و عدم استفاده از تهویه مناسب در انتشار ویروس موثر است.
زمینه ابتلا سالمندان و كودكان به بیماری آنفلوآنزا بيشتر از دیگر افراد است که مراقبت های لازم در جهت پیشگیری از بروز این بیماری برای افراد مذکور جدی و ضروری است.
به گفته «قهرمان بمانا» افراد سالمند بالاي 65 سال، كودكان زير 5 سال، خانم هاي باردار، افرادي كه چاقي مفرط دارند، افرادي كه دچار بيماري قلبي و عروقي و همين طور فشار خون بالا، بيماري هاي مزمن ريوي مانند برونشيت مزمن، بيماري هاي مزمن كليوي و كبدي، بيماري هاي مربوط به غدد متابوليك هچون ديابت و كساني كه داروهاي سركوب گر سيستم ايمني استفاده مي كنند بيش از ديگران درمعرض خطر بيماري آنفلوآنزا هستند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جهرم با اشاره به اینکه عفونت هاي حاد تنفسي بيماري آنفلوآنزا با استراحت مطلق و دريافت دارو بدون هيچ نگراني قابل درمان است، ادامه می دهد: زدن واكسن براي افرادي كه سيستم ايمني پايين دارند نيز توصيه مي شود.
پوشاندن صورت هنگام سرفه و عطسه در مكان عمومي و به خصوص كودكاني كه در فضاي جمعي همچون مهد كودك ها و غيره نگهداري مي شوند بسيار مهم است. برای پیشگیری از سرماخوردگی و آنفلوآنزا هنگام سرفه و عطسه باید از دستمال استفاده و صورت را نباید لمس کرد. همچنین مصرف غذاهای گیاهی و ماست نیز توصیه شده و از استعمال دخانیات باید پرهیز شود.
واکسیناسیون، شستسوی مرتب دستان با آب و صابون. مصرف روزانه میوه تازه. ورزش و مصرف مایعات فراوان برای پیشگیری از این بیماری توصیه می شود. پزشکان معتقدند که برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا باید از غذاهای تازه و خوب پخته شده استفاده و مصرف ویتامین های آ و سی که در انواع میوه و سبزی ها وجود دارند نیز توصیه می شود. میوه های ترش مزه مثل لیموترش و کیوی حاوی ویتامین سی هستند. مصرف قرص های جوشان ویتامین سی قبل از صرف صبحانه برای پیگیری از سرماخوردگی در روزهای اول موثر است. همچنین مصرف پرتقال، فلفل دلمه، سیب زمینی، سبزیجات برگ سبز به کاهش بروز شدت و طول سرماخوردگی کمک می کند. دانه کنجد و آفتابگردان غنی از اسیدهای چرب امگا 6 هستند که این اسیدهای چرب در مبارزه علیه عفونت های سرماخوردگی به سلول های دستگاه تنفسی کمک می کند.
«آنفلوآنزا» بیماری تمام فصول
«وحيد مقرب» با اشاره به اینکه بسياري از مادران براي درمان سرماخوردگي كودكان خود اصرار به تجويز آنتي بيوتيك دارند و گاها ديده مي شود كه به محض ديدن علائم سرماخوردگي در كودكشان به او آنتي بيوتيك مي دهند، می گوید: اين در حالي است كه 95 درصد از سرما خوردگي ها در كودكان نياز به مصرف آنتي بيوتيك ندارد و با مصرف استامينوفن ساده و تغذيه مناسب به همراه مايعات، مي توان به سادگي بيماري سرماخوردگي در كودكان را درمان كرد.
اين متخصص كودكان و نوزادان با بيان اين مطلب كه ويروس آنفلوآنزا تنها مختص فصول سرد سال نيست، ادامه می دهد: ويروس آنفلوآنزا در تمام فصول سال ديده مي شود اما شيوع آن در روزها و فصول سرد بيشتر است. كودكان به دليل داشتن سيستم ايمني ضعيف تر بيش از ديگران در معرض ابتلاء به اين ويروس هستند.
مقرب تنفس و دست هاي فرد بيمار را از مهم ترين عامل هاي انتقال ويروس آنفلوآنزا می داند و می گوید: والدين براي مراقبت از كودكان خود در برابر ويروس آنفلوآنزا مي بايست مرتبا دست هاي خود و دست هاي كودكشان را بشويند. از نزديك شدن به افراد بيمار به جد پرهيز كنند.
وي با اشاره به پوشش مناسب كودكان براي پيشگيري از هر نوع سرماخوردگي گفت: بسياري مادران سعي دارند با پوشش بيش از حد براي كودك خود او را در برابر سرماخوردگي ايمن نگه دارند در حالي كه اين درست نيست. پوشش بايد مناسب و معقولانه باشد.
مقرب مطمئن ترين روش پيشگيري از بيماري آنفلوآنزا را واكسيناسيون می داند و عنوان می کند: تزريق واكسن آنفلوآنزا بصورت سالانه انجام مي شود. هر سال اين واكسن مي بايست تكرار شود و بهترين زمان زدن آن شهريور ماه يا اوايل مهر ماه است. به گفته وي علت تكرار شدن هرساله واكسن آنفلوآنزا به خاطر تغيير شكل دادن چهره ويروس است.
آگاه سازي و رعايت اصول اوليه بهداشتي و همچنين مراجعه زود هنگام افراد مبتلا به اين بيماري به پزشكان و بيمارستان ها در كنترل بیماری آنفلوآنزا نقش بسزایی دارد.
گزارش: مهدی رحمانیان
نظر شما